[Karar]
KİTAP
ERKUT TEZERDİ
Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları tarafından derlenen ‘Kurtuluş Savaşı’nda Batı Cephesi’nin İki Yanı’, Cevdet Çaldağ ile İbrahim Ethem Tuncel’in elyazması notlarından ve anılarından yola çıkılarak hazırlandı. Ailelerinden gerekli izinler alınarak kitap haline getirildi. Kurtuluş Savaşı yıllarında biri muharip gazi, diğeri mülki idareci. Bu benzersiz tanıklığın anlatıldığı kitap, Milli Mücadele yıllarında yaşanan sert, acımasız ama dokunaklı yaşanmışlıklara odaklanıyor. Okuyucuya yalın, acıtan gerçekler sunuluyor. Saldırılar tumturaktan uzak ve ani gelişiyor. Siyasi yaptırımlar da tamamen ele geçirmeye yönelik. Burada birinci anahtar kelimemiz baskı. İkincisi de asimile.
BASKININ BİNBİR TÜRLÜSÜ
Cevdet Çaldağ ve İbrahim Ethem Tuncel işte bu zaruri tenkitler, tehditler ve tecritleri anlatıyor. Neticede her iki ismin de anılarından o yıllarda düşman kuvvetlerince baskı ve zorbalığın binbir türlüsünün yapıldığı aktarılıyor. Yalnızca Batı Cephesi’nde değil, Milli Mücadele’nin genelinde bir kez daha bu toprakları kanlı bir hüznün çarşaf gibi sardığına tanık oluyoruz. Acı, memleketin genel atmosferine hakim olurken hegemonya arzusunun sınır tanımadığına şahit oluyoruz: “Terk etmiş olduğumuz mevzilere vardığımda şöyle bir manzarayla karşılaştım: Mensup bulunduğum taburun emir zabiti ile on erin orada gözlerinden süngülenmek suretiyle şehit edilmeleri bizleri son derece üzdü. Bunlar esir edildikten sonra süngülenmişler…” s-31
CEPHEDE VE GERİSİNDE
Birbirinden habersiz anılarını kaleme alan iki ismin yazdıkları Afyon’un Yunanlar tarafından işgal edildiği dönemden itibaren yan yana ilerliyor. Biri cephede çarpışarak yaşanan kasvetli ve tahripkar savaşı özetlerken diğeri bürokrasinin baskı altında hangi yollardan geçtiğini ve ‘kimlerin nelere’ zorlandığını anlatıyor. 1921’deki II. İnönü Muharebesi’nde Afyon’un Yunan işgaline uğradığı dönemden, Yunanlıların geri çekilişine dek ayrıntısıyla ele alıyor: “Düşman muharebede bulunduğum 32. Alay cephesinde küçük saldırılarla deneme yaptıysa da şiddetli mukabelemiz altında hiçbir ilerleme kaydedemedi. 10 Ocak 1921 günü akşamı zaferi ordumuz kazandı. Bu suretle sona eren Birinci İnönü Muharebesi, ilk askeri zaferi olarak memleketimizin kaderini tayin etmiş oldu.” s-27
ELBİSELER İNGİLİZ KUMAŞINDAN
Kitabın ilerleyen sayfalarında Batı Cephesi’ndeki savaşların yalnızca Yunanlılarla değil birçok ülkeyle yapıldığının bilgisi paylaşılıyor. İbrahim Ethem Tuncel, şöyle diyor: “Top çekiş aksamının yüksek boylu İngiliz katarları olduğunu anladık. Yunan askerlerinin iki alayında da Efzunlar teşkil ediyordu... Askerin elbisesi tamamen İngiliz kumaşından yapılmıştı. Zabitler de Fransız cephesinde yeni ve İngiliz mamulatı elbise giymekteydiler. Silahları son sistem Fransız silahlarıydı. Sıhhıye teşkilatı da fena değilmiş. Fırka tabipleri de memleket hastanesinde bulunurlardı.” s-92
RAFLARDAKİ EN YENİLER
Stephezn King’den 20 öykü
Korku-gerilim edebiyatının önemli kalemlerinden Stephen King’in merakla beklenen öykü kitabı ‘Kâbuslar Pazarı’ yayımlandı. Öykü yazarlığını, “Nabız hızlandırabilir, hatta bazen şoke edebilir, bir daha hiç görmeyeceğiniz bir yabancıyla vals yapmaya veya karanlıkta gizlice öpüşmeye, ya da bir sokak pazarında ucuz bir örtü üstünde sergilenen harika bir antika bibloya rastlamaya benzer” diye tanımlayan Stephen King’in Raymond Carver’dan John Irving’e modern edebiyatın birçok ismine selam yolladığı kitabında birbirinden güzel 20 öykü yer alıyor.
38 mutfakta dünya turu
The Guardian gazetesinin yemek yazarı İngiliz Mina Holland, dünyanın 38 ülkesini ‘yemek’ için gezdi. Gittiği yerlerin gastronomisini ‘Yemek Atlas’ı adlı kitabında anlattı. Kitapta geleneksel tarifler de var, sokakta satılan yiyecekler, hatta öne çıkan pişirme teknikleri de. Her mutfak için bir alışveriş listesinin verildiği kitapta İran’dan Kore’ye, Peru’dan Etiyopya’ya hatta Jamaika’ya pek çok ülkeden bahsediliyor. Onların arasında Türkiye yok. Kitaptaki tariflere ülkelerin kültürleri ve hikâyeler eşlik ediyor. Yemek tutkunlarına özel...
Ünlü senarist roman yazdı
Ekranların en çok izlenen ‘Kara Melek’, ‘Marziye’, ‘Melekler Adası’, ‘Huzur Sokağı’ adlı dizilerinin senaristi Nuran Devres, ilk kez bir roman yazdı. Devres, ‘Melek-i Tavus’ adlı romanında Yezidiler’i konu ediyor. Onların zengin ve gizemli kültürünü anlatırken, Mezopotamya’yı da enikonu işliyor. Romanda Yezidi kızı Cano ile Mardin’in bir köyünden New Yok, İstanbul, Roma gibi dünya metropollerine uzanılıyor. Yazar, bu romanı yazmak için Yezidilik kültürünü araştırmış ve uzun süre Mardin’de yaşamış.
Venedik-İstanbul mekik dokuyanlar
Bu araştırma kitabı 1570-1670 arası dönemde Venedik-Osmanlı ilişkilerini ele alırken sömürge göçmenleri, azat edilmiş köleler, tüccarlar, simsarlar ve siyasi tercümanlar gibi erken modern Venedik-Osmanlı sınırını düzenli olarak geçenlerin kesişen dünyalarını inceliyor. Toronto Scarborough Üniversitesi Tarihi ve Kültürel Çalışmalar Bölümü’nden E. Natalie Rothman’ın kaleme aldığı kitaptaki hikaye, Venedik vatandaşlığını tanımlama çabalarına simsarların sık sık karşı koyduğu Venedik’in hareketli pazar yerlerinde başlıyor.
HAFTANIN KİTABI
60 yıl öncesinin İstanbul’unda gezinti
Çeşitli üniversitelerde bilim tarihi, yapı teknolojisi tarihi, kent kültürü ve kent estetiği gibi dersler veren Sadettin Ökten, ‘Hayatımdan Portreler’ adlı yeni çıkan kitabında okurları 60 yıl öncesinin İstanbul’una götürüyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları tarafından çıkarılan kitapta Ökten’in kendi şahsiyetini inşa eden aile büyüklerinden ve hayatını şekillendiren hadiselerden bahsediliyor.
İstanbullu bir ailenin ev hayatına, fertlerin birbirleriyle münasebetlerine, özel günlere has âdetlere, toplumun kültürel kodlarının yeni nesillere aktarılış biçimine şahitlik ettiğimiz hatıraların fonunu ise İstanbul oluşturuyor.50’li yılların Karagümrük, Beyazıt, Kanlıca, Heybeliada, Büyükdere gibi semtlerini merak ediyorsanız bu kitabı okuyarak o semtlerde dolaşabilir, dönemin şartlarını ve insanlarını tanıyabilirsiniz.
YAYINEVİ MUTFAĞINDAN
Eleştiri üretkenlik ortaya koyar
İletişim Yayınları’nın bu ayki kitap listesinde edebiyat türünden eserler de var analiz konulu kitaplar da... İşte onlardan ikisi... Yeni eleştirinin manifestosu olarak da kabul edilen ‘Eleştiri ve Hakikat’, edebiyat yapıtının metin odaklı okumasını öneren ve eleştirinin de ancak bu perspektiften yaratıcı bir üretkenlik ortaya koyabileceğini öne süren Roland Barthes’ın en önemli eserlerinden. Gün Zileli, ‘Çanlar’ adlı romanında Bolşevik Devrimi’nden şimdiki zaman direnişleriyle, isyanla ve yaşam iştahıyla geçen bir ömrü tüm ayrıntılarıyla anlatırken, geçmişle gelecek arasındaki bağı sorguluyor.
ÇOK SATANLAR TÜRKİYE
Yabancı Şahmeran
Öznur Yıldırım
Galat-ı Meşhur - Doğru Bildiğiniz Yanlışlar
Soner Yalçın
Kelepçe
Canan Tan
Kırmızı Saçlı Kadın
Orhan Pamuk
Tutuklandık
Can Dündar
Bülbülü Öldürmek
Harper Lee
* Türkiye’de çok satan kitaplar listesi ‘D&R, idefix ve Kitapyurdu’ listelerinden derlenmiştir.
MISIR
And the Mountains Echoed
Khaled Hosseini
The Shack
William Paul Young
Kafka on the Shore
Haruki Murakami
100 Mandalas for Mindfulness
Jean-Luc Guerin
Crime and
Punishment
Fyodor Dostoyevsky Man in the White Sharkskin Suit
Lucette Matalon Lagnado
* Mısır’da çok satan kitaplar listesi ‘diwanegypt’ listelerinden derlenmiştir.
