Prof. Dr. Cemil Taşcıoğlu Şehir Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Vefik Arıca, çocuklarda boy kısalığının yalnızca genetik faktörlerle açıklanamayacağını belirterek, “Dengeli beslenme, düzenli ve kaliteli uyku, yeterli fiziksel aktivite, ekran bağımlılığı, ciddi stres ve arjinin eksikliği de boy kısalığına neden olmaktadır” dedi. Arıca, Türkiye’de her 10 çocuktan birinde, dünyada ise her 4 çocuktan birinde boy kısalığı problemi görüldüğünü söyledi.
Arıca, çocuklarda büyüme hormonunun gece 22.00 ile sabah 07.00 arasında salgılandığını vurgulayarak, “22.00’den sonra uyuyan çocuklarda bu hormonun etkisinden yeterince faydalanılamıyor” dedi. Hareketsiz yaşam ve obezitenin de büyüme üzerinde olumsuz etkileri olduğuna işaret eden Arıca, “Ülkemizde obezite giderek artıyor. Bunun yanında ekran bağımlılığı da büyüme hormonunu olumsuz etkiliyor. Ekrana uzun süre bakmak melatonin seviyesini düşürür, bu da büyüme hormonu salgısını azaltır” ifadelerini kullandı.
Büyüme için gerekli olan arjinine dikkat çeken Arıca, “Vücutta ‘arjinin’ denilen aminoasidin eksikliği de boy kısalığına neden olabiliyor. Arjinin dışarıdan alınması gereken bir aminoasittir. Arjinin azaldığında çocuklarda boy kısalığı görülebilir. Özellikle esansiyel aminoasit olan arjinin bizim için çok önemli” şeklinde konuştu.
“YILDA 5 SANTİMETREDEN AZ UZUYORSA HEKİME BAŞVURULMALI”
Prof. Dr. Arıca, çocuğun doğumdan itibaren düzenli olarak hekime götürülmesinin önemine dikkat çekti. “Boy kısalığı düzenli büyüme ölçümleriyle tespit ediliyor. Bir çocuk yılda 5 santimetreden az uzuyorsa bu ciddi bir durumdur. Kronik rahatsızlıklar, özellikle çölyak gibi hastalıklar da araştırılmalıdır” uyarısında bulundu.
Boy uzunluğunun değerlendirilmesinde persentil eğrilerinin kullanıldığını belirten Arıca, “Bu eğriler çocuğun yaş, kilo ve cinsiyetine göre değerlendirilir. Özellikle 50. persentil eğrisinde seyreden çocuk normal kabul edilir, altındaysa kısa, üstündeyse uzun boylu sayılır” dedi.
BESLENME VE DESTEK ÜRÜNLERİ İÇİN UYARI
Boy uzamasında beslenmenin belirleyici olduğuna işaret eden Arıca, “Et, süt, yoğurt, yumurta, balık ve sebze türevlerinin dengeli ve düzenli alınması gerekir” diyerek ailelerin yanlış beslenme uygulamalarından kaçınmaları gerektiğini söyledi. “En sık yapılan hata çok fazla miktarda vitamin şurubu verilmesi. Hekim kontrolünde arjinin içeren aminoasitlerin verilmesi durumunda da ciddi boy uzamaları tespit edildi. Arı sütü ve propolisin yüksek miktarda verilmesi de boy uzatmaz. Bunların da hekim kontrolünde verilmesi gerekir” ifadelerini kullandı.
HORMON TEDAVİSİ SEÇENEĞİ
Arıca, büyüme hormonu tedavisinin gerekli görüldüğü durumlarda kullanılabileceğini belirterek, “Özellikle ergenlik öncesi dönemde, büyüme hızında düşme tespit edilirse, çocuk endokrinoloji uzmanları uygun testler yaparak uygun zamanda büyüme hormonu tedavisi başlatabilir. Boy kısalığında kronik hastalıklar da araştırılmalı” dedi.
Prof. Dr. Vefik Arıca, ailelerin çocuklarının boy gelişimini yakından takip etmesini ve gerektiğinde uzman görüşü alınmasını önerdi.
