Midye zehirlenmesi, bir tür su ürünleri zehirlenmesidir. Midyeler, beslenmek için suyu filtreleyen canlılardır. Bu filtreleme sırasında, özellikle belirli mevsimlerde çoğalan ve "domoik asit" gibi güçlü toksinler üreten mikroskobik algleri (planktonları) tüketirler.
Bu toksinler, midyenin dokularında birikir ve pişirme yoluyla yok olmazlar. Toksin biriktirmiş bir midye tüketildiğinde, bu zehirli maddeler doğrudan insan vücuduna girer. Bu durum, midyenin doğal yapısı gereği ağır metal biriktirme riskinden (bu da ayrı bir kronik tehlikedir) farklı, akut ve hızlı gelişen bir zehirlenme tablosudur.
MİDYE ZEHİRLENMESİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Belirtiler, tüketilen midye miktarına, alınan toksinin yoğunluğuna ve kişinin bağışıklık sistemine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Semptomlar genellikle midye tüketiminden 15 dakika ila 6 saat sonrasında ortaya çıkmaya başlar.
En yaygın midye zehirlenmesi belirtileri şunlardır:
Mide bulantısı ve şiddetli kusma
Karın bölgesinde meydana gelen kramplar ve ağrı
İshal
Ağızda tatsızlık ve baş ağrısı
Nörolojik belirtiler: Sıcak ve soğuk algısında kayıp, uyuşma.
Ciddi semptomlar: Kalp ritminin düşmesi (yavaşlaması) ve geçici felç durumu.
MİDYE ZEHİRLENMESİNİN TEHLİKELERİ
Midye zehirlenmesi, basit bir gıda zehirlenmesinden çok daha ciddi sonuçlar doğurabilir. Özellikle toksinlerin sinir sistemini etkilemesi durumunda, "amnestik" (hafıza kaybına yol açan) zehirlenme türleri veya felç riski ortaya çıkabilir. Bu toksinler vücuttan atılamazsa, kalıcı sinir hasarı veya beyinle ilgili zihinsel problemlere yol açma potansiyeli taşır. Bu nedenle, midye tüketimi sonrası bu belirtilerden herhangi biri yaşanırsa, vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
BOZUK VEYA TAZE OLMAYAN MİDYE NASIL ANLAŞILIR?
Tüketicilerin en çok merak ettiği konu, midyenin bozuk olup olmadığını nasıl anlayacaklarıdır.
Bir midyenin toksinli olup olmadığını kokusundan, tadından veya görüntüsünden anlamak imkansızdır. Toksinler, midyenin tadını veya kokusunu değiştirmez.
Ancak, midyenin bayat (bozuk) olduğunu gösteren ve bakteriyel zehirlenme riskini işaret eden bazı fiziksel ipuçları vardır:
Kabuk Kontrolü (Çiğ Midyeler İçin): Taze midyelerin kabukları sıkıca kapalı olmalıdır. Eğer bir midyenin kabuğu açıksa, sert bir yere vurduğunuzda veya elinizle sıktığınızda kapanmıyorsa, o midye ölüdür ve kesinlikle tüketilmemelidir.
Pişirme Sonrası: Midyeler pişirildiğinde kabuklarının açılması gerekir. Pişirme işlemi tamamlandığı halde kabuğu açılmayan midyeler bozuk olabilir, bu midyeler ayıklanıp atılmalıdır.
Koku: Taze midye, temiz bir deniz ve okyanus gibi kokmalıdır. Eğer keskin, ekşi, amonyak benzeri ağır veya çürümüş bir koku alıyorsanız, bu midyenin bayatladığının ve bozulduğunun açık bir göstergesidir.
Doku: Pişmiş midye etinin dokusu dolgun ve nemli olmalıdır. Eğer midye eti pörsümüş, dağılmış veya lastik gibi kuru bir yapıdaysa, taze olmayabilir.
