Türkiye'de en çok tüketilen içeceklerin başında gelen çay en değerli ürünler arasında yer alıyor. Çay üretiminde ortaya çıkan atıklar bile servet kazandırıyor. Tek tek işleniyor yurt dışında kapış kapış satılıyor. İşte tüm detaylar…
Türkiye’nin çay üretimi, sadece iç pazara değil, dünya pazarlarına da önemli katkılar sunuyor. Karadeniz’in bereketli topraklarında yetişen taze çay yaprakları, özellikle Rize ekonomisinin bel kemiğini oluştururken, çay üretimi sırasında ortaya çıkan atıklar da artık değerli bir hammadde haline geldi. Eskiden atık olarak görülen çay çöpleri, bugün ileri dönüşüm teknolojileri sayesinde farklı sektörlerde kullanılıyor ve yüksek ekonomik getirisiyle dikkat çekiyor.
ÇAY ATIKLARI ARTIK GERİ DÖNÜŞÜMLE YENİDEN KAZANDIRILIYOR
Rize Belediyesi tarafından Organize Sanayi Bölgesi’nde kurulan özel bir fabrikada, çay üretim sürecinde oluşan atıklar işlenerek katma değeri yüksek ürünlere dönüştürülüyor. "Çay çöpü" olarak bilinen bu atıklar, modern geri dönüşüm teknikleriyle değerlendirilerek hem çevreye duyarlı bir üretim modeli oluşturuluyor hem de ekonomik kazanç sağlanıyor.
Fabrikada uygulanan dönüşüm sürecinde çay atıkları önce pelet haline getiriliyor, ardından özel karbon işlemleri ile mangal kömürü elde ediliyor. Üretim aşamasında ortaya çıkan sıvı, organik gübreye dönüştürülerek tarımda kullanılabilir hale getiriliyor. Bunun yanı sıra, süreç sırasında ortaya çıkan metan gazı da enerji üretiminde değerlendiriliyor. Böylece çay atığının hiçbir kısmı ziyan edilmeden tamamen geri kazandırılmış oluyor.
ORGANİK GÜBRE YURT DIŞINDA BÜYÜK TALEP GÖRÜYOR
Fabrika, sürdürülebilirlik hedefleri doğrultusunda kendi enerjisini üretmek için çatısına 620 KW gücünde güneş panelleri yerleştirdi. Böylece çevre dostu bir üretim modeli oluşturulurken, tesisin enerji ihtiyacı da yenilenebilir kaynaklardan karşılanıyor. Şu an için 70’in üzerinde çalışanıyla faaliyet gösteren fabrika, ürettiği organik gübreyi sadece iç pazara değil, aynı zamanda Almanya ve Gürcistan gibi ülkelere de ihraç ediyor.
Çay atıklarından üretilen organik gübrenin Türkiye'de daha yaygın kullanılması hedeflenirken, bu alanda akademik araştırmalar ve üniversitelerle iş birlikleri de devam ediyor. Uzmanlar, çay atıklarından elde edilen gübrenin tarımsal verimliliği artırdığına dikkat çekerek, kimyasal gübrelere çevre dostu bir alternatif sunduğunu belirtiyor.
AYLIK 100 TON ÜRETİM, 30 ŞEHRE SEVKİYAT
Fabrika, aylık 100 tonluk üretim kapasitesine sahip ve şu anda Almanya ve Gürcistan başta olmak üzere Türkiye’de 30 farklı şehre ürün sevkiyatı gerçekleştiriyor. Talebin giderek artmasıyla birlikte üretim kapasitesinin yükseltilmesi ve farklı ülkelere de ihracat yapılması planlanıyor.
Geleneksel tarımdan sanayiye uzanan bu dönüşüm sayesinde, çayın sadece yaprakları değil, atıkları bile ekonomik bir değer kazanıyor. Eskiden işe yaramaz kabul edilen çay çöpleri artık dünya pazarlarında yüksek talep gören bir ürün haline gelirken, Türkiye’nin tarım ve sanayi entegrasyonundaki başarısını bir kez daha gözler önüne seriyor.
