Muğla Valiliği'nin aldığı ve Datça ile Marmaris arasındaki bölgelerde yaşayan yaban eşeklerinin toplanmasına yönelik talimat, kamuoyunda geniş yankı uyandırdı.
Muğla İl Hayvanları Koruma Kurulu tarafından alınan bu karar, Datça Belediyesi'ne gönderilen resmi bir yazıyla ivedilikle uygulanması istenen bir zorunluluk haline geldi.
Karara uyulmaması durumunda idari yaptırımların uygulanacağı uyarısı da yazıda yer aldı. Bu gelişme, yaban hayatı ve hayvan hakları savunucuları arasında büyük bir tepkiye yol açtı.
DATÇA BELEDİYESİ HAREKETE GEÇTİ: GÖRÜNTÜLER TEPKİ ÇEKTİ
Muğla Valiliği talimatının ardından Datça Belediyesi, bölgede yaşayan yaklaşık 50 civarındaki yaban eşeğini bayıltma yöntemiyle toplamaya başladı.
Toplama anlarına ait bazı görüntüler, eşeklerin bağlanıp kamyonet vagonlarına gelişigüzel atıldığını gösterince, hayvanseverlerin ve doğa gönüllülerinin tepkisi daha da büyüdü.
Görüntülerdeki muamele, hayvan hakları tartışmalarını da beraberinde getirdi.
HAYVANSEVERLERDEN SERT PROTESTO: VİCDANSIZLIK!
Yaban eşeklerinin toplanması kararına karşı çıkan hayvan hakları savunucuları, Datça-Marmaris yolu üzerinde eylemler düzenleyerek uygulamayı protesto etti.
Eylemciler, bu kararı 'vicdansızlık' olarak nitelendirdi. Protestocular, yaban eşeklerinin bugüne kadar trafik kazalarına neden olmadığını, asıl sorunun hız limitlerine uymayan sürücülerde olduğunu vurguladılar.
Ayrıca, Muğla Valiliği'nin bu kararla belediye ile halkı karşı karşıya getirdiğini belirterek uygulamanın derhal durdurulmasını talep ettiler.
BELEDİYE YETKİLİLERİ ÇARESİZ: VALİLİK TALİMATI BAĞLAYICI
Datça Belediyesi yetkilileri, yaban eşeklerinin doğada yaşamaya adapte olmuş canlılar olduğunu kabul etmekle birlikte, Muğla Valiliği'nin talimatının bağlayıcı niteliği nedeniyle başka bir seçeneklerinin kalmadığını ifade ettiler.
Yetkililer, "Bu hayvanlar, Datça'nın bir parçası. Ancak resmi karar geldiğinde uygulamamak idari ceza anlamına geliyor" açıklamasını yaparak, kararın uygulanmasındaki zorunluluğu dile getirdiler.
DÜNYADAN FARKLI YAKLAŞIMLAR: YABAN HAYATI VE İNSAN ETKİLEŞİMİ
Türkiye'de yaban eşekleri bir sorun olarak görülürken, dünyanın farklı bölgelerinde benzer doğa-insan karşılaşmalarına çeşitli çözümler üretiliyor.
Örneğin; Amerika Birleşik Devletleri'nde geyik veya ayı gibi hayvanların trafik kazalarına yol açtığı durumlarda hayvanlar yerine yolların güzergahları değiştirilerek çözümler aranıyor.
Hindistan'da şehirlerde dolaşan kutsal inekler için 'toplama' yerine yaşam alanı düzenlemeleri yapılıyor.
Avustralya'da kangurulara çarpılmaları önlemek amacıyla araçlara sensörlü sistemler entegre edilirken, Fransa'da yaban eşekleriyle birlikte yaşamanın yolları araştırılarak doğayla uyum temel alınıyor.
HAYVAN HAKLARI SAVUNUCULARINDAN HUKUKİ GİRİŞİM SİNYALİ
Halktv'de yer alan habere göre, hayvan hakları savunucuları, Datça'da yaşayan eşeklerin yıllardır yollarda insanlara alışkın bir şekilde hayatlarını sürdürdüklerini, hiçbir zarar vermediklerini ve kırsal yaşamın ayrılmaz bir parçası olduklarını belirtti.
Uygulamanın durdurulması için hukuki yollara başvuracaklarını da duyurdular.
DATÇA BELEDİYESİ'NDEN YASAL YÜKÜMLÜLÜK VURGUSU
Kamuoyunun yoğun tepkisi üzerine Datça Belediyesi, yaban eşeklerinin toplanmasıyla ilgili detaylı bir açıklama yaptı.
Belediyenin açıklamasına göre, hayvanların yaşadıkları yerlerden alınması, Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü'nün talimatı ve Muğla İl Hayvanları Koruma Kurulu'nun kararı doğrultusunda, yasal bir yükümlülük kapsamında gerçekleştirildi.
Açıklamada, belediyenin kendi insiyatifiyle değil, resmi bir emirle hareket ettiğini vurgulandı.
BAŞKAN KURT'UN İTİRAZLARI REDDEDİLDİ
Belediye açıklamasında, Datça Belediye Başkanı Aytaç Kurt'un söz konusu karara başından beri karşı çıktığı bilgisi verildi.
Aytaç Kurt'un, eşeklerin 'yabanileşmiş canlılar' olarak doğada kalmaları gerektiğini, kurul toplantılarında hem sözlü hem de yazılı olarak ifade ettiği belirtildi.
Ancak 19 Şubat 2025 tarihinde yapılan kurul toplantısında, belediyenin ve diğer bazı kurum temsilcilerinin itirazlarına rağmen kararın oy çokluğuyla kabul edildiği kaydedildi.
BELEDİYE'NİN HUKUKİ MÜCADELESİ VE İDARİ YAPTIRIM TEHDİDİ
Belediye, kurul kararının ardından 16 Mayıs 2025 tarihinde yazılı bir itirazda bulunarak, eşeklerin doğada serbest yaşayan yılkı atları gibi değerlendirilmesi gerektiğini savundu.
Ancak bu itiraza karşılık olarak, karara uyulmaması halinde 4483 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında işlem başlatılacağı uyarısıyla karşılaştı.
Bu süreçte, 13 Haziran 2025 tarihinde Muğla Valiliği İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından belediye hakkında ön inceleme başlatıldığı da ortaya çıktı.
YABAN EŞEKLERİ KORUMA ALTINDA VE SAHİPLENDİRMEYE AÇIK
Datça Belediyesi, açıklamasında, eşeklerin sadece birer hayvan değil, aynı zamanda Datça'nın kültürel ve doğal sembollerinden biri olduğunu vurguladı.
Operasyon sırasında hayvan refahının öncelendiği, veteriner kontrolünde uyuşturucu iğne desteğiyle işlem yapıldığı bilgisi verildi.
Toplanan eşeklerin şu anda belediyenin gözetiminde sağlıklı bir şekilde koruma altında olduğu ve sahiplendirmeye açık hale getirildiği duyuruldu.
Datça Belediyesi, kamuoyunun gösterdiği tepkiyi anlayışla karşıladığını belirterek, konunun yeniden değerlendirilmesi gerektiğini bir kez daha vurguladı.
