Tüm kan gruplarıyla uyumlu yapay kan geliştirildi! Japon bilim insanlarının çığır açan buluşu, kan nakillerinde devrim yaratabilir. 2 yıl oda sıcaklığında bozulmayan yapısıyla savaş, afet ve acil durumlar için umut ışığı oldu. Klinik testlerde yan etki görülmedi, 2030’da hastanelerde kullanılmaya başlanması planlanıyor.
Tıp tarihinde çığır açacak bir gelişme Japonya’dan geldi. Nara Tıp Üniversitesi’nden Prof. Dr. Hiromi Sakai liderliğindeki bilim insanları, tüm kan gruplarıyla uyumlu yapay kan üretmeyi başardı. Kan bağışına bağımlılığı azaltabilecek bu yenilik, aynı zamanda kan nakillerinde yaşanan uyumsuzluk riskini de ortadan kaldırabilir.
2 YIL ODA SICAKLIĞINDA, 5 YIL BUZDOLABINDA BOZULMUYOR!
Yeni geliştirilen bu sentetik kan, tarihi geçmiş kandan elde edilen hemoglobin kapsülleri ile üretildi. En dikkat çekici özelliklerinden biri ise uzun raf ömrü:
- Oda sıcaklığında 2 yıl,
- Buzdolabında ise 5 yıl boyunca bozulmadan saklanabiliyor.
Bu sayede savaş bölgeleri, doğal afet alanları ve kan temininde sıkıntı yaşanan coğrafyalar için büyük bir avantaj sağlıyor.
KLİNİK DENEMELERDE YAN ETKİ GÖRÜLMEDİ
2022’de başlayan ilk klinik testlerde, gönüllülere 100 mililitreye kadar yapay kan verildi ve ciddi bir yan etkiye rastlanmadı. 2025 yılı içinde yapılacak yeni aşamada, dozaj aralığı 100 ila 400 mililitre arasında test edilecek.
Araştırma ekibi, bu yeniliği 2030 yılına kadar hastanelerde aktif kullanıma sunmayı hedefliyor. Özellikle ameliyat, doğum ve acil müdahale gereken anlarda hayat kurtarıcı rol oynayabilir.
EVRENSEL DONÖR ETKİSİ
AB0 sistemi ve Rh faktörü gibi kan grubu sınırlamalarını ortadan kaldıran bu yapay kan, evrensel donör işlevi görebilecek şekilde tasarlandı.
Uzmanlara göre bu buluş, sadece nakil süreçlerini kolaylaştırmakla kalmayacak; kan lojistiği, saklama ve taşımada da ezberleri bozacak. Ancak bağışıklık sistemi tepkilerinin ve uzun vadeli etkilerin daha detaylı testlerle gözlemlenmesi gerektiği belirtiliyor.
Yapay kan, tıbbın geleceğini şekillendirecek mi? 2030’a kadar tüm dünyada kullanıma girmesi bekleniyor.