3 gün önce Türkiye ekonomisinde darbe nedeniyle oluşan şokların dağıldığını belirten Moody’s notumuzu düşürdü. Ekonomi ve iş dünyası ise kararın siyasi olduğunu belirterek reformlara odaklanmamız gerektiği görüşünde.
Çok değil, 3 gün önce darbe girişimi nedeniyle ekonomide oluşan şok dalgalarının büyük ölçüde dağıldığını açıklayan uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Türkiye’nin kredi notunu düşürdü.
Kuruluş Türkiye’nin kredi notunu “Baa3”ten “Ba1”e çekti, not görünümünü “durağan” olarak belirledi. Açıklamada, not indirim kararına dış finansman yükümlülüklerine yönelik risklerin artması ile kurumsal güçler ve büyümenin zayıflaması gerekçe gösterildi.
İDDİALAR YANLIŞ
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s’in, Türkiye’nin kredi notuna ilişkin kararının, ülke ekonomisinin temel makro dinamikleri ile hiçbir şekilde örtüşmediğini belirtti. Zeybekci, şunları kaydetti: “Dünya ekonomisinin yavaşladığı bir ortamda, yılın ilk yarısında Türk ekonomisi yüzde 3,9 büyümüştür. Aynı dönemde Türk ekonomisi hem cari açığını düşürmüş hem de birçok dünya ekonomisi bütçe açığı verirken bütçe fazlası vermiştir.
İddianın aksine özel sektörümüz ve kamu kesiminin dış finansman koşullarında herhangi bozulma yaşanmamaktadır. Siyasi istikrarı koruyacak ve piyasa dostu uygulamalarımızdan taviz vermeden iş yapma ortamını iyileştirecek reformlarımıza devam edeceğiz.” Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli, Moody’s’in, Türkiye’deki reform niteliğindeki düzenlemelere gözlerini kapattığını belirtti. Kuruluşun, Türkiye’nin yabancı para cinsinden uzun vadeli kredi notunu düşük büyüme performansı ve cari açık nedeniyle düşürdüğünü açıkladığına işaret eden Canikli, tüm küresel olumsuzluklara rağmen Türkiye’nin, en yüksek büyüme hızını yakalayan 5 ekonomi arasında bulunduğunu vurguladı.
GERÇEK SEBEP NE?
Canikli, şu değerlendirmelerde bulundu: “Eğer Moody’s, Rusya ile kriz başladığında not indirimi yapmış olsaydı bir anlamı olurdu. Moody’s’in not indirimi ekonomik, rasyonel ve objektif bir gerekçeye dayanmıyorsa gerçek sebebi nedir?”
DOLARDA KORKULAN OLMADI
Moody’s’in not indirim kararı sonrası özellikle dolarda korkulan senaryonun yaşanmadığı gözlendi. Dolar not kararı sonrasında sadece yüzde 1 değer kazanarak 2.97 seviyesine yükseldi. Önümüzdeki günlerde piyasada oluşacak seyre dair açıklamalarda bulunan İntegral Menkul Değerler Araştırma Müdürü Tuncay Turşucu ise şunları söyledi: “Dolarda 3,10 seviyelerine doğru denemeler görebiliriz.
Borsa endeksinde ise ilk etapta açılışta %2 ile %4 arasında bir düşüş olabilir. Ancak bunlar ilk refleks fiyatlamalar olacak, acele etmemekte fayda var. Vatandaşların kurda olacak yükselişte panik yapmamalarını öneriyorum.”
KALICI ETKİSİ OLMAYACAK
İstanbul Ticaret Odası Başkanı İbrahim Çağlar: “Türkiye artık Moody’s’in de yer aldığı üçlü not çetesinin çıkar oyunlarıyla yatırımcıların gözünde gel-gitler yaşayan bir ülke değil. Bu nedenle Moody’s’in kararının yatırımcı üzerinde kalıcı bir etkisi olacağını düşünmüyorum. Türkiye dik durdukça ‘not’ silahını kullanıyorlar. ‘Şok dalgaları büyük ölçüde kayboldu’ diyen Moody’s iki gün sonra not düşürüyor. Türkiye’nin krediye değer olup olmadığını ölçecek olan bu Moody’s mi?”
REFORMLARA ODAKLANALIM
MÜSİAD Genel Başkanı Nail Olpak: “Moody’s’in Türkiye’nin kredi notunu Ba1’e düşürmesini soğukkanlılıkla değerlendirmeliyiz. Bu karara rağmen biz, ülkemize ve ekonomimize güveniyor ve bu şoku da atlatarak yolumuza devam edeceğimize inanıyoruz. Bu noktada ülkemize düşen, ekonomimiz için gerekli olduğuna inandığımız yapısal reformları kararlılıkla ve hızlı bir şekilde hayata geçirerek, tüm dünyaya en güzel cevabı bu şekilde vermek olmalı.”
GİDİŞATI YANSITMIYOR
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi: “Gerekçeler Türkiye’nin ekonomik gidişatını yansıtmıyor. Objektif bir karar değil. 2015 sonunda % 4,5 olan cari açığın büyümeye oranı, 2016’nın ilk yarısı itibarıyla % 4,2’ye gerilemiş durumda. Bu da Türkiye’nin dış finansmana olan ihtiyacının daha da azaldığına işaret ediyor. Hal böyle iken, Moody’s tarafından alınan not indirimi kararının Türkiye’nin ekonomik gerçekleşmeleriyle bağdaşmadığını düşünüyoruz.”
KURULUŞA TEPKİ YAĞDI
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek: Kredi derecelendirme kuruluşlarına vereceğimiz en iyi cevap yapısal reformları daha da hızlandırmak, mali disiplini korumaktır. Durmak yok reformlara devam. Türkiye ekonomisinin temelleri çok sağlam. Birçok iç ve dış şoka rağmen ekonomimiz küresel kriz sonrası dönemde yüzde 5.2 büyümüştür, şoklara karşı dirençlidir.
Türkiye Katılım Bankaları Birliği Genel Sekreteri Osman Akyüz: “Moody’s notumuzu ‘yatırım yapılabilir’ seviyenin altına çekti. Gerekçe gerçekten uyduruk. Hangi yükümlülüğümüzü yerine getiremedik? Siyasisiniz.”
Ekonomist Fatih Keresteci: “Moody’s 16 Mayıs 2013’te Recep Tayyip Erdoğan- Barack Obama görüşmesi akşamı not artırmıştı, dün başka bir Erdoğan-Obama görüşmesinin ardından not indirdi. Karar tamamen siyasi.”
Ekonomist Ali İhsan Göker: “Moody’s kredi notunu düşürmüş. Düşeceğini daha önceden söylemiştik. Sabit yabancı sermaye yatırımları için önemli. Zaten yoktu.”
Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği eski Başkanı Atilla Köksal: “Kredi derecelendirme kuruluşlarına en ufak bir saygım yok ancak şu ortamda ‘yatırım yapılabilir’ olmadığımızı da kabul etmeliyiz. Tekrar yatırım yapılabilir seviyeye çıkmak için ülke içinde huzuru, barışı yeniden tesis etmek ve kurumlarımızı güçlendirmek zorundayız.”
