Arşivde Ara

Panorama TR’nin Kasım 2025 verilerine göre toplumun yaklaşık %60’ı çözüm sürecine olumlu baksa da güven duymuyor. MHP lideri Devlet Bahçeli’nin Öcalan çıkışı partide 0.5–1 puan arasında kayıp yarattı. İstanbul ve diğer büyükşehirlerdeki belediye operasyonlarına ilişkin algı ise geniş kitlelerde “adli değil siyasi” olarak şekilleniyor.

Hukukun Üstünlüğü Endeksi’nde son 10 yılda 38 basamak gerileyen Türkiye’de adalet sistemine yönelik şikayetler yüzde 80 düzeyindeki ekonomik şikayetlere ulaştı. Tablo son iki yıldaki gidişatın yansıması olurken siyasi davalara ilişkin algı, seçmenin genel rahatsızlık düzeyini artırdı.

AK Parti, MHP ve DEM Parti temsilcilerinden oluşturulan İmralı heyetinin PKK lideri Abdullah Öcalan'ı ziyareti sonrası hazırlanan 4 sayfalık tutanağın özeti Millî Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu'nda okundu. Heyetin hazırladığı tutanakların yalnızca özetinin okunması ise muhalefetin tepkisini çekti.

Mesud Barzani’nin uzun namlulu silahlı korumalarla Türkiye’ye girişinin yarattığı tartışmada, MHP lideri Bahçeli ve Barzani cephesinin karşılıklı açıklamalarının ardından AK Partili Galip Ensarioğlu, "Bazı şeyleri görmezden gelmek gerekir. Türkiye'den Irak'a giden devlet büyükleri de silahlı korumalarıyla gidiyor" dedi.

Bahçeli, CHP'yi eleştirdi ve Papa'nın ziyaretine tepki gösterdi. Bahçeli, CHP yönetiminin terör sorununda "kaçak güreştiğini" savunarak, "İmralı'ya bile gitmekten korktular, kaçtılar" dedi. Öte yandan Papa'nın Türkiye ziyaretindeki ritüellere de tepki gösteren Bahçeli, "Gizli propagandaya ve kapalı mesajlara itirazımız var. Müslüman mahallesinde salyangoz satmanın alemi yok" ifadelerini kullandı.

Gelecek Partisi lideri Davutoğlu, bütçe görüşmeleri ve seyyanen zam tartışmalarında iktidarı sert sözlerle eleştirdi. 2015’te seyyanen zammı emeklilere verdiklerini hatırlatan Davutoğlu, “Biz insana ve onuruna bakıyorduk, onlar üç beş zenginin cebine bakıyor” diyerek YÖK, TÜİK ve üst düzey yönetici maaşlarını hedef aldı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, AK Parti TBMM Grup Toplantısı'nda Mesud Barzani'nin ofisinden MHP lideri Bahçeli'ye yönelik yapılan "Biz, Allah’ın Devlet Bahçeli’ye hidayet verdiğini sanıyorduk. Ancak görünen o ki koyun postuna bürünmüş" sözlerine tepki gösterdi. Erdoğan, "Bahçeli'yi hedef alan hadsiz açıklamaları kabul etmiyoruz. Bu vahim hatadan dönülmeli" dedi.

CHP lideri Özgür Özel, partisinin 39. Olağan Kurultayında yeniden Genel Başkan seçilmesinin ardından sosyal medya üzerinden teşekkür mesajı paylaştı. Mesajında, farklı siyasi parti liderleri, yurt dışındaki partiler ve çeşitli kurum ve kuruluşlara dayanışma ve tebrik için teşekkür etti. Özel’in paylaşımında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yönelik herhangi bir ifadeye yer vermemesi dikkat çekti.

Saadet Partisi lideri Arıkan, 11. Yargı Paketi’nin on binlerce adli hükümlünün tahliyesine kapı aralarken düşünce suçlularını kapsam dışı bıraktığını savunarak, “Dolandırıcı affedilecek ama akademisyen, gazeteci ve bir tweet atanlar içeride kalacak” diyerek düzenlemeyi “suçlunun suçuna rıza” olarak nitelendirdi. Arıkan, "Katili, hırsızı, dolandırıcıyı, tacizciyi affederseniz; bunlar yüzünden mağdur olan vatandaşlarımıza ihanet etmiş olursunuz" diyerek düzenlemeye sert tepki gösterdi.

İmralı’da Abdullah Öcalan ile yapılan görüşmeye katılan DEM Parti Grup Başkanvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit, Öcalan’ın MHP içinde Devlet Bahçeli’ye yönelik bir “darbe” ifadesi kullandığı iddiasını net bir dille yalanladı. Koçyiğit, "Sayın Öcalan’ın ‘Süreç başarısız olursa MHP içerisinde Bahçeli’ye darbe olur’ gibi bir cümlesi yok" dedi.

Bahçeli, "Terörsüz Türkiye" sürecinin tarihi bir fırsat olduğunu söyleyerek, "Süreci yaralayan vebal öder" dedi. Bahçeli, Bese Hozat'ın süreci sekteye uğratmayı hedeflediğini ve açıklamalarını "zaman ayarlı sabotaj" olarak nitelendirirken, kararlılığın aşılmaz olduğunu belirtti. MHP lideri, süreci yaralayanların vebalini üstleneceği uyarısını yaparken, başarısızlık durumunda darbe mekaniği devreye gireceği iddialarını "fasa fiso" diyerek reddetti.

Dışişleri Bakanlığı, MHP lideri Devlet Bahçeli’yi hedef alan ifadeleri nedeniyle "Barzani Karargahı Sözcülüğü"nün açıklamasını “kabul edilemez” olarak nitelendirerek KDP’den izahat istendiğini ve sorumlular hakkında işlem talep edildiğini bildirdi.

AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik katıldığı televizyon programında yaptığı açıklamalarda Şırnak'ta Barzani'nin katıldığı etkinlikte Peşmerge'nin uzun namlulu silahlarla bölgeye gelmesi ile ilgili içişleri Bakanlığı'nın soruşturma başlattığını söyledi. Çelik'in açıklamalarının ardından İçişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada görüntüleri soruşturmak için iki müfettişin görevlendirildiği belirtildi.

İBB davalarının TRT’den canlı yayınlanmasını öngören teklif, dokuz ay sonra Genel Kurul’da görüşüldü. Söz konusu önerge AK Parti ve MHP milletvekillerinin oylarıyla kabul edilmedi. Duruma tepki gösteren CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, “Evet demeye cesaret edemediler” dedi.

IKBY Eski Başkanı Mesud Barzani’nin Cizre ziyaretine ilişkin MHP lideri Devlet Bahçeli’nin eleştirilerine Barzani'nin Ofisi’nden tepki geldi. Açıklamada Bahçeli'ye yönelik, “Biz, Allah’ın Devlet Bahçeli’ye hidayet verdiğini, ırkçılık ve şovenizmden vazgeçtiğini sanıyorduk” ifadelerini kullandı.

MHP lideri Bahçeli, başlattığı süreç hakkında, "Ok yaydan çıkmıştır. Gemiler yakılmıştır" ifadelerini kullandı. Sürecin zarar görmesi durumunda sonuçların ağır olacağını belirten Bahçeli, "Af vadeden yok" diyerek 'af' iddialarını yalanladı. Ayrıca, Barzani’nin korumalarının Türkiye topraklarında uzun namlulu silahla dolaşmasını "rezalet" olarak nitelendirdi ve "darbe iddiaları fasa fisodur" dedi.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2024 Yılı Kesin Hesap Kanunu Teklifi’ni kabul etti. Cumhurbaşkanlığı ve bakanlık bütçelerinin görüşmeleri tamamlanırken, bütçenin Genel Kurul mesaisi 8 Aralık’ta başlayacak.

PKK yöneticileri, Fransız AFP ajansına yaptıkları açıklamada, Abdullah Öcalan serbest bırakılmadan yeni bir adım atmayacaklarını duyurdu. Örgüt, Türkiye’de demokratik siyasete katılmaya hazır olduklarını belirtirken, barış sürecinin ilerlemesi için Öcalan’ın özgürlüğü ve Kürt halkının anayasal tanınmasını şart koştu.

Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mehmet Uçum, “Terörsüz Türkiye” sürecine dair değerlendirmesinde dil hassasiyeti vurgusu yaptı. Sürecin Erdoğan ve Bahçeli’nin kararlı tutumuyla ilerlediğini söyleyen Uçum, “Dilde yapıcılık herkesin sorumluluğundadır, ancak en fazla dikkat etmesi gerekenlerin kim olduğu bellidir” dedi. Ayrılıkçı söylemlerin sürece zarar vereceğini belirterek “fikri sabotajlara” karşı uyarıda bulundu.

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin şikayeti üzerine tutuklandıktan sonra tahliye edilen emekli Kurmay Albay Orkun Özeller’e Trabzon Beşikdüzü’nde söyleşi öncesi saldırı girişiminde bulunuldu. Saldıran kişinin, MHP Beşikdüzü ilçe yöneticisi olduğu öğrenildi.

KCK Yürütme Konseyi Eş Başkanı Bese Hozat, iktidarın çözüm sürecine dair tutumunu “zayıf ve kararsız” olarak değerlendirerek hükümetin Kürt sorununda net bir siyasi irade ortaya koymadığını söyledi. Af tartışmalarına da değinen Hozat, PKK’nin suç işlemediği için bir af ya da “eve dönüş” talebi olmadığını vurguladı.

MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın, Papa 14. Leo’nun Türkiye ziyareti ve İznik’te düzenlenen ayine ilişkin yaptığı açıklamada, “Hristiyan dünyasına yönelik planlı mesajlar içeren ve hem tarihî, hem de dinî ayrışmaları kaşımayı hedefleyen bu ziyaretin, bir tür şova dönüştürüldüğü görülmektedir” dedi. Yalçın, bunun kamuoyunda rahatsızlık oluşturduğunu belirtti. Bahçeli’nin Kuruluş Orhan dizisini “öğretici ve uyarıcı bir çalışma” olarak değerlendirdiğini söyledi.

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, 11. Yargı Paketi’nde çocukların suç örgütleri tarafından kullanılmasını engellemeye yönelik ağırlaştırılmış cezaların yer aldığını belirterek ''Çocukların örgüt faaliyeti kapsamında suçta kullanılmasıyla ilgili olarak örgüt üyelerine, örgüt yöneticilerine cezaları arttıran bir düzenleme bu pakette var" dedi.

MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın, CHP'nin İmralı komisyonunda yer almasının mecburiyetten olduğunu belirterek "CHP vaktiyle altılı, yedili masalar kurup DEM Parti'den oy rüşveti almasının mahcubiyeti içinde, çarnaçar Komisyon'da yer almıştır." dedi.

İmralı ziyareti sonrası Çözüm Komisyonu toplanıyor. Komisyon, ziyaret sonrası ilk toplantısını 4 Aralık’ta yapacak.

Kürt sorununun neredeyse 50 yıl sonra geldiği bu evrede “barış” kavramı, sürecin hiçbir tarafı için silahlara veda ile sınırlı kalamaz. Konu dünyadaki çatışma çözümü deneyimlerinden bu yönüyle büyük ölçüde farklılaşıyor. ‘Silah bırakma/terörü bitirme’ ekseni ile çerçevelenmiş bir yaklaşım, Kürt sorununun çözümünün yürütücü aktörleri için toplumsal rıza yaratma inşasında bir anlatım kolaylığı sağlasa konunun çok katmanlı ana özüne temas için yetersiz kalacaktır.

CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın, gazeteci Fatih Altaylı’ya “Cumhurbaşkanını tehdit” suçlamasıyla verilen hapis cezasına sert tepki gösterdi. Kararın basına yönelik açık bir gözdağı olduğunu söyleyen Günaydın, "Bu durum Türkiye'nin hukuk devleti olmaktan hızla uzaklaştığının çok açık bir göstergesidir" dedi.

Aile Dayanışma Ağı'nın Saraçhane’deki 14. buluşmasında konuşan tutuklu İBB Başkanı İmamoğlu'nun eşi Dilek Kaya İmamoğlu, MHP lideri Bahçeli’nin "Silivri'ye gidiliyorsa İmralı'ya da gidilir" sözlerine tepki gösterdi. İmamoğlu, sekiz aydır süren haksız ve hukuksuz süreç sonrası yapılan bu karşılaştırmanın ailesine çok ağır geldiğini belirterek, "Bu kadarı artık çok fazla" dedi.

İYİ Parti lideri Dervişoğlu, partisinin grup toplantısında TBMM'deki komisyonun Abdullah Öcalan ile görüşmesine tepki gösterdi. Dervişoğlu, "Bana hiç kimse Cumhur İttifakı'ndan bahsetmesin. Bu ittifak Abdullah Öcalan ittifakı olarak tarihe geçecek" dedi.

AREA Araştırma’nın son anketi, toplumun terörün sona ermesine yönelik girişimlere güçlü destek verdiğini ancak Meclis heyetinin İmralı Adası’na yaptığı ziyarete net biçimde karşı çıktığını ortaya koydu. Ankete göre seçmenlerin %60,2’si “Terörsüz Türkiye” sürecini destekliyor, buna karşılık %65,7’si komisyonun Öcalan’ı dinlemek için İmralı’ya gitmesine karşı olduğunu belirtti.

MHP Lideri Bahçeli, İmralı’da terör örgütü lideri Öcalan ile görüşülmesine yönelik eleştirilere sert tepki gösterdi. Bahçeli, "Yeter ki terör hayatımızdan kalıcı olarak sökülüp atılsın. Bizim sonumuz da varsın dar ağacı olsun" diyerek, terörle mücadelede atılan adımları eleştirenleri "suikastçı" olarak nitelendirdi ve muhalefete "yargılama" iddiaları üzerinden yüklendi.

ASAL Araştırma’nın Kasım 2025’te yaptığı ankete göre, “Türkiye’yi kim yönetsin?” sorusuna en çok verilen yanıt yüzde 25,6 ile Recep Tayyip Erdoğan oldu. Erdoğan’ı yüzde 16 ile Mansur Yavaş, yüzde 12,4 ile Ekrem İmamoğlu takip etti. Araştırmaya katılanların yüzde 18’i ise hiçbir siyasetçiyi tercih etmediğini belirtti.

Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer, CHP’nin İmralı’ya giden Meclis heyetinde yer almamasına ilişkin değerlendirmede bulundu. Özer, “CHP mutlaka bu işin içinde olmalı. Ancak İmralı’ya gitmemek, sürece destek verilmediği anlamına gelmez” ifadelerini kullandı.

Suriye Demokratik Güçleri (SDG) Genel Komutanı Mazlum Abdi, barış süreci kapsamında Abdullah Öcalan ile doğrudan temas kurulması gerektiğini söyledi. Abdi, “Bazı sorunların çözümü noktasında Rojava ile İmralı arasında görüşmeler yapılması gerekiyor” dedi. SDG lideri ayrıca, Türkiye’ye gelmeye hazır olduğunu belirterek, “Madem bu durum çözüme olumlu katkı sunacak, neden gitmeyelim” ifadelerini kullandı.

Meclis’te kurulan Milli Birlik Dayanışma ve Demokrasi Komisyonu üyelerinden oluşan AK Partili Yayman, MHP'li Yıldız ve DEM Partili Koçyiğit'ten oluşan heyetin, terör örgütü PKK lideri Öcalan’la görüşmek üzere bir-iki saat içinde İstanbul’dan helikopterle İmralı Adası’na hareket edeceği öğrenildi. Heyet, MİT koordinasyonunda gerçekleşecek ziyaret için Adalet Bakanlığı’ndan gerekli izni aldı.

Gelecek Partisi lideri Davutoğlu, İmralı sürecine ilişkin açıklamasında dikkat çekici bir bölgesel vizyon ortaya koydu. Davutoğlu, terörün sona ermesi ve demokratik düzenin güçlenmesi için “Türk–Kürt–Arap ittifakının” zorunlu olduğunu belirterek, Bahçeli ve iktidara süreci yeniden şekillendirecek çağrıda bulundu.

DEM Parti Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan, CHP’nin İmralı’ya gidecek komisyona üye vermemesini eleştirerek, bu tutumun “Kürtleri yaraladığını” söyledi. Kurucu bir parti olarak CHP'den daha cesur bir tutum beklediklerini belirten Bakırhan, “Yüz yıllık bir meselenin iyileştirici tarafında yer almak için hâlâ geç değil. Geçmişin reflekslerine dönmek kimseye fayda sağlamaz” dedi.

Bahçeli'nin 'Gerekirse İmralı'ya giderim' resti sonrası toplanan Çözüm Komisyonu, milletvekillerinin Öcalan ile görüşmek için İmralı'ya gitmesine oy çokluğuyla karar verdi. Oylamanın gizli yapılmasına karşı çıkan CHP, salonu terk etti. Yeniden Refah'ın da katılmadığı oylamada 32 'evet', 3 'hayır' ve 2 'çekimser' oyu kullanıldı.

Yeniden Refah Partisi Genel Başkanı Fatih Erbakan, Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’nun İmralı Adası’na ziyaret kararı almasına ''Yeniden Refah Partisi olarak, hangi mahfillerde kimlerle kotarıldığını bilmediğimiz İmralı ziyaretini onaylamıyoruz. TBMM’nin Abdullah Öcalan’ın ayağına götürülmesini yanlış buluyoruz'' ifadeleriyle tepki gösterdi.

DEM Parti İmralı Heyeti Üyesi ve Van Milletvekili Pervin Buldan, Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu'nda İmralı'ya gitme kararı çıkmasının ardından Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan, Devlet Bahçeli ve Numan Kurtulmuş'a teşekkür etti. Öte yandan Buldan, CHP'nin komisyona katılmamasına tepki göstererek ''Ana muhalefet partisi DEM Parti'dir. Nokta.'' ifadelerini kullandı. Buldan, kısa süre sonra paylaşımını sildi.

Zafer Partisi lideri Ümit Özdağ, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kurulan ve İmralı Adası’na ziyaret kararı alan Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’na ilişkin dikkat çeken bir açıklama yaptı. İmralı'ya gidilmemesi yönünde karar alan CHP'ye teşekkür eden Özdağ, bir de CHP lideri Özgür Özel'e 'komisyondan artık ayrılın' çağrısında bulundu.

DEM Parti, TBMM’de İmralı’ya gidiş kararının alınmasını “Türkiye’nin demokratik olgunluğunun ve barış iradesinin güçlü bir göstergesi” olarak değerlendirdi. Parti, açıklamasında Cumhurbaşkanı Erdoğan ve MHP lideri Devlet Bahçeli dahil sürece katkı sunan tüm aktörlere teşekkür ederek, görüşmenin kalıcı barış için “tarihi bir fırsat penceresi” açtığını vurguladı.

TBMM'de Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu, İmralı'ya gitme kararı aldı. Karar, salt çoğunlukla alınırken CHP oylamaya katılmadı. Oylamada; 32 evet, 3 hayır ve 2 çekimser oy kullanıldı. Karar, AK Parti, MHP ve DEM Parti'nin oylarıyla alındı.

İmralı Zirvesi Gündemiyle toplanan TBMM Komisyonu'nda siyasi pozisyonlar netleşiyor. MHP adına Genel Başkan Yardımcısı Yıldız "İmralı'ya ben gidiyorum" diyerek sürece destek verirken, CHP ise "görüşmelerin gizlenmesini doğru bulmuyoruz" diyerek heyete üye vermeme kararı aldı. DEM Parti Grup Başkanvekili Kılıç Koçyiğit ise, "Sorumluluk alanları da almayanları da tarih yazacak. Yüz yıllık bir meselenin çözümüne hiç olmadığımız kadar yaklaşmışken bu fırsatı heba etmenin telafisi olmaz." dedi.

TBMM Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu, terör örgütü PKK elebaşı Abdullah Öcalan ile görüşmek üzere İmralı’ya gidecek heyetin belirlenmesi için bugün toplanıyor. Komisyon, Meclis Başkanı Kurtulmuş başkanlığında bir araya gelerek, siyaset gündemini bir süredir meşgul eden bu kritik ziyaretin oylamasını yapacak.

CHP İstanbul İl Başkanı Özgür Çelik, İBB ve Ekrem İmamoğlu'na yönelik duruşmaların TRT'de yayımlanmasını talebini yineledi. Çelik bu doğrultuda 22 Kasım Cumartesi günü TRT binasına yürüyeceklerini duyurdu.

Tutuklu eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, kendisi hakkında ortaya atılan iddialara cevap vererek, Öcalan’la arasında herhangi bir rekabet ya da ayrılık olmadığını vurguladı ve barış girişimlerinin yanında olduğunu açıkladı.

Zafer Partisi lideri Özdağ, MHP lideri Bahçeli'nin "Yanıma 3 arkadaşımı alır İmralı'ya giderim" sözlerine tepki gösterdi. Özdağ, "Komisyondaki birçok üye tarihe terörist başının ayağına giden milletvekili olarak geçmek istemiyorlar. Bir teröristin ayağına giden adam olarak tarihe geçmeyin, çocuklarınıza ve torunlarınıza böyle bir miras bırakmayın" dedi.