Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu, Afganistan’daki güvenlik ve insan hakları durumuna ilişkin hazırlanan ve Kabil yönetimine terörle mücadele ile kadınlara yönelik baskıyı sona erdirme çağrısı yapan karar tasarısını kabul etti. Almanya, İrlanda ve İsviçre tarafından sunulan ve 11 sayfadan oluşan “Afganistan’daki durum” başlıklı tasarı, 116 ülkenin “evet” oyuyla kabul edildi. ABD ve İsrail tasarıya karşı çıkarken; Rusya, Çin, Hindistan ve İran’ın da aralarında bulunduğu 12 ülke çekimser kaldı.
Kabul edilen metinde, Afganistan’daki yönetimden, tüm terör örgütlerine karşı ayrım gözetmeden aktif önlemler alarak mücadele etmesi istendi. Aynı zamanda kadın ve kız çocuklarına yönelik artan, sistematik ve yaygın baskı politikalarının hızla sona erdirilmesi çağrısı da yapıldı.
Kararda ayrıca, ülkedeki ekonomik toparlanma ve kalkınma süreçlerinin önemi vurgulanırken, Afganistan’a yönelik uluslararası bağışçı desteğinin artırılması gerektiği belirtildi. Afgan mültecilere ev sahipliği yapan İran ve Pakistan’a teşekkür edilirken, Afganistan’daki genel güvenlik durumunda bazı iyileşmelerin gözlendiği ifade edildi. Kararın yasal bağlayıcılığı bulunmamakla birlikte, BM Genel Kurulu nezdinde ülkelerin Afganistan’daki gelişmelere dair ortak tavrını yansıtıyor.
Karara öncülük eden ülkelerden Almanya’nın BM Daimi Temsilcisi Antje Leendertse, oylama öncesinde yaptığı konuşmada, “Ülkemiz, kadın hakları da dahil olmak üzere Afganistan’daki insan hakları durumundan ciddi şekilde endişe duyuyor” dedi.
ABD’nin BM Daimi Temsilciliği yetkilisi Jonathan Shrier ise tasarıya karşı çıkarak, “Karar, Taliban'ın başarısızlığını daha fazla katılım ve daha fazla kaynakla ödüllendiriyor” şeklinde konuştu. Shrier, ayrıca, “ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, Afganistan’daki mevcut yönetimin, uluslararası toplumun beklentilerine uygun politikalar izleyeceğinden şüphe duyuyor” değerlendirmesinde bulundu.
AFGANİSTAN’DAKİ GÜNCEL DURUM
15 Ağustos 2021’de Taliban’ın yönetimi devralmasının ardından ülkede geçici hükümet kuruldu. Bu süreçte, özellikle kadınların eğitime ve çalışma hayatına katılımını kısıtlayan uygulamalar hayata geçirildi. Uluslararası kamuoyunun sıkça eleştirdiği bu uygulamalar, Afganistan ile diğer ülkeler arasındaki diplomatik ilişkilerin en temel tartışma başlıklarından biri olmaya devam ediyor.
