İran'da Jîna Mahsa Amini’nin başörtüsü giymediği gerekçesiyle gözaltına alındıktan sonra ölmesinin ardından başlayan hükümet karşıtı protestolarda birçok kişi ağır cezalarla karşılaştı. Eylemlere katılan 21 yaşındaki Milad Zohrevand’ın da gizlice idam edildiği belirtildi.
İran'da Mahsa Amini'nin geçen yıl 16 Eylül'de gözaltındayken ölümü, ülkede geniş çaplı bir protesto hareketinin fitilini ateşledi. Eylemlerin son bulmasıyla birlikte birçok İran vatandaşına, idam kararına varıncaya kadar ağır cezalar verildi.
'GİZLİCE İDAM EDİLDİ'
Hükümet karşıtı gösterilerle bağlantılı olarak ölüm cezasına çarptırılan 21 yaşındaki Milad Zohrevand’ın gizlice idam edildiğini söyledi.
BBC Farsça Servisi'ne konuşan kaynaklar, gösteriler sırasında bir Devrim Muhafızı üyesini öldürmekten hüküm giyen Zohrevand’ın dün sabah ülkenin batısındaki Hamedan kentindeki bir hapishanede şafak vakti infaz edildiğini söyledi. Konuyla ilgili bilgi sahibi iki kaynak, Zohrevand’ın cesedinin öğleden sonra itibariyle hâlâ ailesine verilmediğini belirtti.
'DEVRİM MUHAFIZLARINDAN BASKI'
İran’daki Kürt azınlığa karşı insan hakları ihlallerine odaklanan Hengaw da infaza dair haberler aldığını belirtti. Hengaw, Zohrevand’a da infaz edileceğinin son dakikaya kadar söylenmediğini ve ailesiyle son bir görüşme yapamadığını açıkladı. Hengaw ayrıca, Devrim Muhafızları’nın yetkili makamlara infazın gerçekleştirilmesi için baskı yaptığını savundu. Kuruluş, infazın Zohrevand’ın öldürdüğü iddia edilen Devrim Muhafızı üyesinin ailesinin açıkça onayı alınmadan yapıldığını savundu.
Geçen hafta Hamedan Savcılığı, Yüksek Mahkeme’nin bir kolunun, Devrim Muhafızları’nın istihbarat servisinden Ali Nazari’nin öldürülmesi davasında bir zanlıya ölüm cezası verildiğini söylemişti. Açıklamada zanlının adına yer verilmedi ancak hukuk kolektifi Dadban, kaynakların zanlının Zohrevand olduğunu söylediğini duyurmuştu. Dadban ayrıca, Zohrevand’ın ailesine, davayı kamuoyu önünde konuşmama baskısı yapıldığını savunmuştu.
Savcılığın, Zohrevand’ı Ekim 2022’de Malayer Tıp Bilimleri Fakültesi’nde eylem yapan öğrencilere müdahale eden Nazari'yi vuran beş kişilik maskeli grup arasında olmakla suçladığı bildirilmişti.
İRAN'DAN TEYİT GELMEDİ
İran makamları ise henüz haberi teyit etmedi. İddianın doğrulanması halinde Zohrevand, geçen yılki gösterilerin ardından infaz edilen sekizinci eylemci olacak.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in geçen günlerde yayımladığı bir raporda, daha önceki yedi infazla ilgili elde edilen bilgilerin “yargılama sürecinde hukuk kurallarına uyum ve adil yargılama için gereken koşulların karşılanmadığına işaret ettiği” uyarısı yapılmıştı. Raporda “Yeterli düzeyde ve zamanında avukata erişim sıklıkla engellendi, işkence sonucu olabilecek zorla ifadeler alındığı haberleri geldi” denilmişti.
İran'da rejim karşıtı protestolar, Eylül 2022’de başörtüsünü “düzgün” takmadığı iddiasıyla ahlak polisi tarafından tutuklanan 22 yaşındaki Jîna Mahsa Amini’nin gözaltında ölümünden sonra başlamıştı. Protestoları “isyan” diye tanımlayan İran yönetiminin müdahalesi sonucu, eylemlerde yüzlerce kişi öldürüldü ve binlerce kişi gözaltına alındı.
Nergis Muhammedi açlık grevine başladı: Durumundan endişe ediyoruz
