Piyasalarda yaşanan Ekrem İmamoğlu fırtınasının dinmesi için Merkez Bankası dün bankalarla olağanüstü toplantı yaptı. Toplantıda piyasalarda Kara Pazartesi yaşanmaması için önlemler konuşuldu .Halka açık bankalar, hisse geri alımı için 6 Şubat depreminin ardından alınan hisse alımındaki teşviğin uygulanmasını talep etti. Toplantı sonrası yapılan açıklamada istikrar için tüm önlemlerin kararlılıkla alınacağı açıklandı.
MİNE AÇAR
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu soruşturması nedeniyle borsa yüzde 16 düşünce bankalar geri alım teşvikinin tekrar uygulamaya geçmesi için yoğun kulise başladı. Geçen hafta Borsa İstanbul endeksi yüzde 16 düşerken bankacılık endeksi yüzde 26 değer kaybetti. İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıyla Türk lirası keskin biçimde değer kaybetti, hisse senetlerinde satış hızlandı, tahvillerin getirileri düştü ve Merkez Bankası gecelik borç verme faiz oranlarını artırmak durumunda kaldı. Uzun zamandır uygulanmayan finansal enstrümanlar ise yeniden devreye girdi. Merkez Bankası 3 günlük sürede yaklaşık 20 milyar dolar satış yaptı. 3 gün boyunca TL uzlaşmalı vadeli döviz satım işlemleriyle de toplamda 1 milyar 122 milyon dolarlık satış yapıldı. Piyasalardaki depremin tam rakamları henüz netlik kazanmadı. Borsadan çıkan para miktarı bu hafta perşembe günü netleşecek.
Geçen hafta kabusu yaşayan ve arka arkaya gelen tedbirlerle piyasalarda tansiyonu düşürmeye çalışan ekonomi yönetimi bu hafta da yeni bir Kara Pazartesi’ye uyanmamak için yol haritası belirlemek üzere arka arkaya toplantılar yaptı. En dikkat çeken toplantı ise İmamoğlu’nun tutuklama kararı sonrası Türkiye Bankalar Birliği (TBB), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) yetkilileri ile TBB Yönetim Kurulu Üyesi bankaların temsilcilerinin piyasalardaki son gelişmeleri değerlendirme üzere yaptığı toplantı oldu. Dün olağanüstü toplantıyla bir araya gelen paraya yön verenler tüm gelişmeleri tek tek ele aldı. Toplantı sonrası TBB’den yapılan açıklamada, 21 Mayıs 2025 tarihinde planlanan toplantının, TCMB ev sahipliğinde gerçekleştirildiği belirtildi. Açıklamada, “Yapılan teknik toplantıda, ilgili tüm kurumların yakın işbirliğiyle, istikrarın sürdürülmesi için piyasa kuralları içinde her türlü aracın etkin bir şekilde ve kararlılıkla kullanılmaya devam edileceği belirtildi” denildi.
KULİSLERDE HİSSE GERİ ALIMI KONUŞULUYOR
Bankaların, Merkez Bankası ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’ndan (BDDK) geri alım yapılan hisse senetlerinin çekirdek sermayeden indirim konusunda yardım istediği de kulislerde konuşuluyor. Ayrıca halka açık bankaların hisse geri alımları üzerindeki sorunlar da masaya yatırıldı. Halka açık bankalar, BDDK’nın 6 Şubat 2023’te yaşanan deprem felaketi nedeniyle aldığı kararın benzerinin gelmesini bekliyor. BDDK, payları borsada işlem gören halka açık bankaların, geri alım yoluyla edindikleri kendi hisse senetlerinin, çekirdek sermayeden indirim kalemi olarak dikkate alınmayacağı yönünde 6 Şubat 2023’te karar almıştı. Bu karar, 1 Ocak 2024’te uygulamadan kalkmıştı. Son dönemde yaşanan siyasi gelişmeler nedeniyle borsada yaşanan bankacılık hisselerindeki yoğun satış baskısı geri alım kararlarını yeniden gündeme getirdi. Halkbank ve Vakıfbank geri alım kararına uygulayan ilk iki kurum oldu. Ancak diğer halka açık bankaların da şirket değerlerinin düşmemesi için geri alım kararlarında tekrar 6 Şubat 2023’teki kararın getirilmesini bekliyor. BDDK, Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Hatay, Gaziantep, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa’da meydana gelen depremler nedeniyle söz konusu kararı almıştı. Buna göre payları borsada işlem gören halka açık bankaların bu piyasadan geri alım yoluyla edindikleri kendi hisse senetleri, çekirdek sermayeden indirim kalemi olarak dikkate alınmadı ve kredi ile piyasa riskine esas tutar hesaplamasına dahil edilmedi. Söz konusu kararlar, 1 Ocak 2024’te uygulamadan kalkmıştı.
İÇERİDE SİYASET DIŞARIDA VERİLER YÖN BELİRLEYECEK
Uzmanlar, arka arkaya atılan adımlarla bugün piyasanın nispeten sakinleşmesinin sağlanacağını ancak kayıpların devam edeceğini dile getirdi. Birçok yatırımcı bekle-gör pozisyonu aldı. Uzmanlar, vadeli işlemler ile kaldıraçlı işlemlerden kaynaklı hareketliliğin ise süreceğini dile getirdi. Yatırımcılar, art arda yaşanan iç krizler nedeniyle tedirgin olurlarken dış piyasalardaki gelişmelerin de bu hafta genelinde etkili olması bekleniyor. İngiltere’deki piyasalar Trump’ın gümrük vergilerinin küresel ekonomiye olan yansımalarıyla kendi sınavını vermeye hazırlanıyor.
Öte yandan Avrupalı liderlerin güvenlik harcamalarını artırma çabalarıyla savunma hisseleri yükselişe geçti. ABD’nin askeri desteğine Avrupa’nın güvenmemesi bu eğilimi hızlandırırken, Çin borsasındaki teknoloji hisseleri de güçlü bir ivme yakaladı. ABD’de yatırımcılar ekonominin yavaşladığına dair işaretler ve gümrük vergilerinin yarattığı belirsizlik karşısında temkinli davranırlarken, bu hafta ABD’de önemli enflasyon göstergesi de dâhil olmak üzere bir dizi ekonomi verisi açıklanacak. Enflasyon konusunda önemli bir gösterge olan kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi şubat ayı verisi cuma günü açıklanacak. İngiltere’de Maliye Bakanı Rachel Reeves 26 Mart’ta Bahar Açıklaması yapacak. Bunun yanı sıra Bütçe Sorumluluk Ofisi’nin (OBR) ekim ayında hükümetin kendi koyduğu harcama kurallarını yerine getireceğini varsayan tahminlerini düşürmesi bekleniyor. Avustralya ve Tokyo da ise enflasyon verileri açıklanacak. Dünyanın dört bir yanındaki merkez bankaları, ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük vergilerinin küresel fiyat baskıları üzerindeki etkisini değerlendirmeye çalışırken, bu veriler yakından izlenecek. Japonya Merkez Bankası (BOJ), yurt içindeki artan fiyat baskılarını izlemeye devam ederken, Tokyo enflasyon verileri ise önümüzdeki Cuma günü açıklanacak.
