NATO Zirvesi öncesi Çin ile 3,6 milyar dolarlık yeni swap anlaşmasını yapıldığını duyuran Cumhurbaşkanı Erdoğan, son anlaşmayla 6 milyar dolarlık bir swap anlaşmasına ulaşıldığını belirtmişti. Peki uzmanlar bu swap anlaşmalarını nasıl yorumluyor? Ekonomist Haluk Bürümcekçi'ye göre, swap anlaşmaları ile elde edilen döviz rezervleri, dış ticaret amaçlı yerel para birimleri cinsinden ödeme yapılması gibi bir kullanım dışında başka bir kullanıma fayda sağlamıyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün Çin’in yükselişinin de ele alınacağı NATO Zirvesi’ne hareketi öncesi Çin ile yeni swap anlaşması yapıldığını açıkladı. Merkez Bankası rezervleri'nin sorulması üzerine Türkiye’nin brüt rezervlerinin 100 milyar dolara ulaştığını söyleyen Erdoğan, Çin ile yeni 3,6 milyar dolarlık swap anlaşması yapıldığını duyurdu.
Yeni anlaşmayla 6 milyar dolarlık bir swap anlaşmasına ulaşıldığını belirten Erdoğan “Başbakanlığım döneminde (rezervlerde) 135 milyar dolara kadar çıkmıştık. İnşallah bu tırmanış şimdi yeniden başlıyor ve bu tırmanışı da devam ettireceğiz” ifadelerini kullandı.
Çin ile yapılan yeni swap anlaşmasını değerlendiren uzmanlar pratik olarak bu anlaşmanın etkili olmayacağına dikkat çekti.
''ARTAN SWAP MİKTARININ PİYASAYA ETKİSİ YOK''
Stratejist Evren Kırıkoğlu, Çin ile artan swap miktarının pratik anlamda piyasa etkisinin olmayacağını belirtti. Kırıkoğlu, “Yuan girişi ile merkez bankasının brüt rezervi 3,6 milyar dolar artacak olsa da, yabancı bir ülke merkez bankasının bize verdiği yerel parayı açık piyasada TL’nin değerini korumak veya Döviz talebini bastırmak için satamayacağımız için aslında kullanılabilir brüt rezervimiz değişmemiş oluyor” ifadelerini kullandı.
"SADECE REZERVLERİN YÜKSEK GÖRÜNMESİNE YARIYOR"
Ekonomist Haluk Bürümcekçi de benzer bir değerlendirmede bulundu. Bürümcekçi raporunda "Swap anlaşmaları ile elde edilen döviz rezervleri, Çin örneğinde olduğu gibi dış ticaret amaçlı yerel para birimleri cinsinden ödeme yapılması gibi bir kullanım dışında başka bir kullanıma (piyasaya döviz satışı v.b) konu olmuyor. Dolayısı ile sadece rezervlerin ve net rezervlerin daha yüksek seviyede görünmesine yarıyor." değerlendirmesini yaptı.
IMF'DEN REZERV UYARISI
Rezerv konusu Cuma akşamı uluslararası para fonu IMF tarafından yapılan uyarıyla yeniden gündeme gelmişti. IMF yetkilileri, Madde 4 kapsamında yaptığı değerlendirmede Türkiye’nin düşük rezervi gölgesinde şoklara karşı kırılgan olduğunu belirtti. Türkiye’nin brüt rezervlerinin tavsiye edilen yeterlilik aralığının çok altında olduğu belirtilen IMF açıklamasında Merkez Bankası’nın döviz swapları çıkarıldığında net uluslararası rezervlerin de negatif seviyede olduğu vurgulandı.
