Dünya ekonomisi son yıllarda yaşanan küresel krizin etkisinden henüz çıkamamışken pandemi ve Rusya-Ukrayna savaşının ardından uz sayıda zengin daha zenginleşirken, daha büyük kitleler yoksullaştı. Dünya Bankası son yayımladığı raporunda; en yoksul 75 ülkenin yarısının, en zengin ekonomilerle giderek büyüyen bir gelir farkıyla karşı karşıya olduğuna dikkat çekti.
Dünya Bankası, "Büyük Tersine Dönüş: Uluslararası Kalkınma Birliği (IDA) Ülkelerinde Beklentiler, Riskler ve Politikalar" başlıklı raporunu yayımladı. IDA'dan hibe ve sıfır ile düşük faizli kredi almaya uygun 75 ülkenin karşı karşıya olduğu fırsatlar ve risklerin değerlendirildiği raporda, yüksek potansiyele rağmen 75 kırılgan ekonominin "tarihi tersine dönüş" ile karşı karşıya olduğu aktarıldı.
Bu ülkelerin yarısında en zengin ekonomilerle gelir farkının açıldığına dikkat çekilen raporda, söz konusu ülkelerin genç nüfuslarından, zengin doğal kaynaklarından ve bol güneş enerjisi potansiyelinden tam anlamıyla yararlanmanın bu olumsuzluğun üstesinden gelmelerine yardımcı olabileceği vurgulandı.
KOVİD-19'DAN ÖNCE VE SONRA
Raporda, 2020-2024 yıllarında IDA ülkelerinin yarısında kişi başına düşen ortalama gelirin zengin ekonomilere göre daha yavaş arttığı belirtildi.
Üç IDA ülkesinden birinin, ortalama olarak Covid-19 salgını öncesindekinden daha fakir olduğu kaydedilen raporda, aşırı yoksulluk oranının dünyanın geri kalanındaki ortalamanın 8 katından fazla olduğu aktarıldı.
HER 4 KİŞİDEN 1'İ...
Raporda, IDA ülkelerinde her 4 kişiden 1'inin günde 2,15 doların altında bir gelirle yaşam mücadelesi verdiği bildirildi.
Bu ülkelerde yaşayanların, açlık veya yetersiz beslenmeyle karşı karşıya kalan insanların yüzde 90'ını oluşturduğu ifade edilen raporda, söz konusu ülkelerin yarısının ya borç sıkıntısı içinde ya da yüksek risk altında olduğuna işaret edildi.
Raporda, IDA ülkelerinin büyük yatırım ihtiyaçları olduğuna dikkat çekilerek, en yoksul ülkelerde mevcut kalkınma ve altyapı açıklarının kapatılması ve iklim değişikliğine karşı dayanıklılık oluşturulması için gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYH) yaklaşık yüzde 10'una tekabül eden bir yatırım gerektiği belirtildi.
MALİ DESTEK ŞART
Bankanın raporunda, IDA ülkelerinin ilerleme kaydetmek ve "uzun süreli durgunluk" riskini azaltmak için önemli miktarda uluslararası mali desteğe ihtiyaç duyacağı aktarıldı.
IDA ülkelerinin yarısından fazlası (toplamda 39) Sahra Altı Afrika'da bulunuyor. Bunlardan 14'ü çoğunlukla küçük ada devletleri olmak üzere Doğu Asya'da, 8'i ise Latin Amerika ve Karayipler'de yer alıyor. Güney Asya'da Hindistan dışındaki tüm ülkelerin IDA ülkesi olduğu kaydediliyor.
Bu ülkelerin 31'inde kişi başına düşen gelir yılda 1,315 doların altında bulunuyor. Bunların 33'ünün kırılgan ve çatışmalardan etkilenen devletler olduğu belirtiliyor.
