Ekonomik kriz nedeniyle dar gelirli vatandaş evine ekmek götüremez hale gelirken iftar sofraları da boş kaldı. Huzur, bereket ve bolluk ayı Ramazan’da sofralara konulan gıdaların fiyatı dudak uçuklattı. Dolmalık fıstık yüzde 562 artarak 5 bin 899 liraya çıktı. Mercimekten ayçiçeğine iftar sofrasına girebilecek temel gıda ürünleri de artık lüks tüketim haline geldi.
MERVE ŞİŞMAN
Ramazan ayının gelmesiyle birlikte sofraların vazgeçilmez ürünlerindeki zamlar inanılmaz boyutlara ulaştı. Bunun en somut örneği ise dolmalık fıstıkta yaşandı. Markasına göre kilogram fiyatı değişen dolmalık fıstık bin 49 liradan 5 bin 899’a yükseldi. Artış oranı yüzde 562 oldu. Gelen zamlarla mercimekte yüzde 51,61, kırmızı ette yüzde 55,10’luk artış kaydedilirken, ayçiçek yağındaki artış yüzde 62,28 oldu. Aynı durum kahvede de yaşandı. Kahvenin fiyatı yüzde 121,79 arttı. En düşük artış ise yüzde 9,75 ile salçada kaydedildi. Temel tüketim maddelerinde aylık artış; domateste yüzde 4,43, kadın kazağında yüzde 6,68, kaşar peynirinde yüzde 5,33 oldu. Yıllık bazda dikkat çeken fiyat artışı yaşanan ürünler ise diş bakım ürünlerinde yüzde 76,48, tuvalet kağıdında yüzde 95,01, bisküvide yüzde 86,05 olarak gerçekleşti.
BİR YILLIK ARTIŞ YÜZDE 45
İstanbul Planlama Ajansı (İPA), ‘Ramazan Ayı Temel Mutfak Harcaması’ sonuçlarını da yayımladı. Açıklanan verilere göre 2024 yılında 7 bin 249 olan mutfak harcaması 2025 Ramazan’da 10 bin 556 liraya yükseldi. Bir senelik artış yüzde 45.75’i buldu. İPA Başkanı Doç. Dr. Buğra Gökçe “Bu yıl Ramazan sofrası kurmak geçen yıla göre yüzde 45 daha pahalı. Yüksek gıda enflasyonu ramazan sofralarını da vurdu. Savaş halindeki Rusya ve Ukrayna’da bile gıda enflasyonu yüzde 10’un altında. Aynı dönemde asgari ücret yüzde 30 arttı. Ücretlerdeki artış gıda enflasyonuna yetişemediği için bu yıl Ramazan sofraları küçülecek, halkımız Ramazan Ayı’nı ne yazık ki buruk yaşayacak” dedi.
4 KİŞİDEN BİRİ YARDIMA MUHTAÇ
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın internet sitesinde yayınladığı 2024 yılı faaliyet raporuna göre ise 2024 yılında 4 milyon 574 bin 684 haneye yapılan yardımın miktarı 491,7 milyar lirayken, 4 milyon 262 bin 105 kişiye 3,07 milyar lira tutarında gıda yardımı yapıldı. 2023 yılında ise 4 milyon 989 bin 456 haneye yapılan yardımın miktarı 305,9 milyar lirayken, yine aynı yıl 3 milyon 509 bin 427 kişiye 1,21 milyar lira tutarında gıda yardımı yapıldı. Konuyu Meclis gündemine taşıyan DEVA Partili İdris Şahin “Başvuran her kişinin ortalama 4 kişilik bir aileyi temsil ettiği varsayıldığında, yardıma muhtaç vatandaş sayısı yaklaşık 19 milyon 750 bin olmaktadır. Ülke nüfusumuzun dörtte biri yardıma muhtaç yaşıyor” dedi. Bakanlığa yapılan başvurulardaki artışa göre son 10 yılda yoksulluk oranı üç kat arttı.
YOKSULLUĞU GİZLEMEK İÇİN 494 MİLYAR LİRA HARCANDI
CHP Genel Başkan Yardımcısı Burhanettin Bulut, iktidarın yoksulluğu gizlemek için bütçeden 494 milyar 770 milyon lira harcadığını söyledi. 2024 yılında yoksulluğu makyajlamak için bütçeden çıkan paranın 494 milyar 770 milyon liraya yükseldiğini kaydeden Bulut, 2023 yılında bu rakamın 307 milyar 110 milyon lira olduğunu belirtti. 2023 yılına göre sosyal yardımlara ayrılan paranın yüzde 61 oranında arttığını ifade eden Bulut, “Yardım yapılan hane ve kişi sayısı düşerken, yardım yapılan paranın miktarı fahiş bir şekilde yükseldi. İktidar yoksulluğu önlemek yerine gizlemek için milyarlarca lira kaynak kullandı” ifadelerini kullandı. Bulut, “Emekliyi, emekçiyi sefalet ücretine mahkûm eden iktidar, yokluk, yoksulluk konuşulmasın diye sürekli suni gündemler yaratıyor. 22 bin 104 lira olarak belirlenen asgari ücret 2 ay geçmeden açlık sınırının altında kaldı. En düşük emekli maaşı olan 14 bin 469 lira kira parası bile değil. Ne kadar saklamaya çalışsalar da ülkenin tek bir gerçek gündemi var: Açlık, sefalet!” dedi.
