CHP Genel Başkan Yardımcısı Aylin Nazlıaka, 5 Aralık 1934’te kadınlara tanınan seçme ve seçilme hakkının yıl dönümünde yaptığı yazılı açıklamada Türkiye’nin kadın temsili konusunda ciddi gerileme yaşadığını söyledi. Nazlıaka, açıklamasında kadınların Kurtuluş Savaşı’ndan itibaren siyasal mücadelenin bir parçası olduğunu hatırlatarak şu ifadeleri kullandı:
“5 Aralık 1934’te kadınların Meclis’e seçme ve seçilme hakkını kazanması, yalnızca bir reform değil; Türkiye’nin demokrasi tarihinde sıçrama yaratan dev bir adım oldu.”
Nazlıaka, 1935 seçimlerinde 18 kadın milletvekilinin TBMM’ye girdiğini ve Türkiye’nin o dönemde kadın temsilinde dünya ikincisi olduğunu hatırlattı.
“TÜRKİYE, SİYASETTE KADIN 2025 RAPORUNDA 126’NCI SIRAYA GERİLEDİ”
Nazlıaka, BM Kadın Birimi ve Parlamentolararası Birlik tarafından yayımlanan Siyasette Kadın 2025 raporuna göre Türkiye’nin kadın temsilinde büyük gerileme yaşadığını belirterek şu sözlere yer verdi:
“Birleşmiş Milletler Kadın Birimi ve Parlamentolararası Birlik tarafından yayımlanan Siyasette Kadın 2025 raporu, Türkiye’nin 185 ülke arasında 126’ncı sıraya gerilediğini ortaya koydu. Bugün TBMM’deki 592 milletvekilinin sadece 118’i kadındır.”
Nazlıaka, Suudi Arabistan ve Guatemala gibi ülkelerin bile Türkiye’nin önünde yer aldığını vurgulayarak bunun “AKP iktidarının kadınları sistemli biçimde siyasetin dışına iten politikalarının açık sonucu” olduğunu söyledi.
KABİNEDE KADIN ORANI YÜZDE 5,6: 173’ÜNCÜ SIRADAYIZ
Nazlıaka, bakanlık düzeyindeki kadın temsiline ilişkin verilerin de oldukça düşük seviyede olduğunu belirtti:
“Bakanlık düzeyinde ise 189 ülke arasında 173’üncü sırada bulunuyoruz.”
OECD verilerine göre de Türkiye’de kadınların siyasete katılım oranı yüzde 19,8 seviyesinde. OECD ortalaması ise yüzde 34.
“KADINLAR HÂLÂ YÜZDE 33’LÜK KRİTİK TEMSİL EŞİĞİNİN UZAĞINDA”
Nazlıaka, Türkiye’de kadınların ulusal meclislerde ve yerel yönetimlerde temsil oranının dünya standartlarının altında olduğunu belirtti:
“Son seçimlerde de yüzde 33’lük kritik eşiğin yanına bile yaklaşılamamıştır.”
1934’ten bu yana yapılan 24 genel seçimde 11 bin 985 milletvekilinden yalnızca 717’sinin kadın olduğunu hatırlatan Nazlıaka, siyasetin kadınları sistematik biçimde dışladığını ifade etti.
"MECLİS’İN EN CİNSİYETÇİ DÖNEMİ YAŞANDI”
Nazlıaka, 2023 seçimlerinde Meclis’e giren bazı partilerin kadın karşıtı yaklaşımlarının temsil oranını daha da düşürdüğünü savundu:
“2023 seçimleriyle HÜDA-PAR ve Yeniden Refah Partisi’nin Meclis’e girmesi, Cumhuriyet tarihinin en cinsiyetçi parlamentosunun oluşmasına yol açmıştır.”
CHP olarak çözüm önerilerinin hazır olduğunu ifade eden Nazlıaka, parti programının 39. Olağan Kurultay’da revize edildiğini belirtti ve şunları söyledi:
“Cinsiyet ve yaş kotaları uygulayacağız. Gençlerin ve kadınların katılımını artıracak ve eşit temsili sağlayacak şekilde yönetim anlayışını bütüncül olarak değiştireceğiz. İlk seçimlerden sonra ülkemize eşitlik gelecek.”
Nazlıaka, toplumsal cinsiyet eşitliğinin yalnızca kadınların değil, demokrasiden yana tüm vatandaşların ortak mücadelesi olduğunu vurguladı.
