Özel sektörde çalışan milyonlarca asgari ücretli çalışan Temmuz zammında yapılacak olan zamma kitlenmiş durumda. Birçok kişi gelen zamdan yararlanıp yararlanmayacağını merak ederken beklenen soruya ilk yanıt geldi. Eğer sözleşmenizde bu yoksa yandınız. Bunu imzalarken iki kez düşünün! Zam alım derken maaşınızdan olmayın. Peki kimler asgari ücret zammından yararlanacak? Zam almayan çalışanların hukuki hakları neler? İşte merak edilen soruların yanıtları...
MURATHAN DEMİRCİOĞLU | KARAR
Asgari ücrete gelecek olan Temmuz zammı merakla bekleniyor. Kulislerde birçok rakam dolaşırken gelen son dakika bilgisi özel sektörde çalışan işçileri telaşa boğdu. Özel sektörde çalışanlar dikkat! Bunu imzalarken iki kez düşünün. Zam alayım derken maaşınızdan olabilirsiniz. Sözleşmenizde bu detay yoksa yandınız! Peki asgari ücret zammından kimler yararlanabilecek? Özel sektörde çalışanlar asgari ücret zammından yararlanacak mı? Zam alamayan çalışanların hukuki hakları neler? İşte detaylar haberimizde...
ASGARİ ÜCRET ZAMMINDAN YARARLANABİLECEKLER Mİ?
Milyonlarca asgari ücretli çalışan Temmuz ayında yapılacak olan zamma kitlenmiş durumda. Yılda bir kez zam yapılan asgari ücrete geçen yıl iki defa zam yapılmıştı. Bu yılda enflasyonda yaşanan yükseliş ile birlikte asgari ücrete ek zam merak konusu oldu. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, "Yeni asgari ücret düzenlemesi temmuzda olacak. Şartlar zorlanırsa 6 ayda bir yoksa yıllık yapılır. Temmuzda enflasyonist ortamın ücretler üzerinde yıkıcı etkisini değerlendirerek temmuz ayında yeniden bir düzenleme yapmayı düşünüyoruz. Bu hesaplara dayanan bir şeydir. Hesap ederek temmuzda yeniden düzelteceğiz." dedi.
Bir diğer merak konusu ise özel sektör çalışanların asgari ücret zammında yararlanıp yararlanmayacağı. Peki özel sektör çalışanları için zam yapma zorunluluğu bulunuyor mu? Zam yapılmayan çalışanların hakları nelerdir? İstanbul Barosu Avukatlarından Cansen Erdoğan merak edilen soruları tek tek yanıtladı.
İŞVERENLERİN ZAM YAPMA ZORUNLULUĞU YOK!
İş sözleşmesine dikkat çeken Erdoğan, "İş ilişkilerini 4857 sayılı iş kanunu düzenliyor ve bununla ilgili olarak diğer yönetmelik ve mevzuatlar da detayları belirtiyor. İşverenin işçiye ücret ödeme zorunluluğu ve bu ücretin nasıl ve ne şekilde ödenmesi gerektiği bu mevzuatta açıkça yer alıyor. Ancak ücret artışı ile ilgili bir kanun hükmü bulunmuyor. Genellikle işçiler işe başlarken işverenle bir sözleşme imzalarlar ama o sözleşmede ücret zammı konusunda anlaşılmamışsa bu konu ile ilgili tüm inisiyatif işverene bırakılmıştır. Yani işveren yıllık ve dönemlik planlamalarında ya da belirli bir kazanımdan sonra ne şekilde zam yapacağına kendisi karar veriyor. İşveren isterse de zam uygulamaz. Ancak işveren ve işçi arasında imzalanmış bir sözleşme varsa ve bu sözleşmede zam konusunda anlaşılmışsa işveren buna uygun hareket etmekle yükümlüdür. Dolayısıyla bir sözleşmesi yoksa işçi işverenden zam yapmasını talep etse de işverenin zam yapma zorunluluğu bulunmuyor." ifadelerini kullandı.
İşveren asgari ücret ödemekle yükümlülüğüne vurgu yapan Cansen Erdoğan, "Asgari ücretle ilgili güncellemeler devletin belirlediği tutarlar ve yüzdeler üzerinden oluyor. Asgari ücretin üzerinde kalan diğer ücretler için herhangi bir zam zorunluluğu bulunmuyor. Tamamen işverenin inisiyatifine kalmış durumda." dedi.
ZAM YAPILMAYAN ÇALIŞANLARIN HAKLARI NELER?
Peki bu durumda özel sektörde çalışanlar ne yapacak? Merak edilen soruya yanıt veren Cansen Erdoğan, şu ifadeleri kullandı:
"İşçi -işveren arasında imzalanan sözleşmede, "Her sene zam yapılacak." şeklinde bir madde bulunması halinde, işveren işçiye taahhüt ettiği bu zammı yapmak zorundadır. Yapmazsa işçi iş sözleşmesini haklı nedenle fesh edebilir ve işverenden kıdem tazminatını talep edebilir."
SÖZLEŞMENİZDE MUTLAKA BELİRTİN
Cansen Erdoğan iş sözleşmelerinde zam hususunun belirlenmesinin gerektiğini vurgulayarak, "Zam zorunluluğunun bulunmaması özellikle enflasyonun yüksek olduğu ülkelerde çalışanların aleyhine bir durum yaratıyor. Kanunen 45 saat aynı performansla çalışmaya devam eden işçi, ücreti artmayınca motivasyonunu kaybediyor. Üstelik kendi maaşına zam yapılmıyor. Ancak ülkede her şeye; gıda, barınma, ulaşım, eğitim, sağlık gibi zorunlu harcamalara sürekli zam gelip, kendi maaşına zam alamayan işçi bu durumun adaletsiz olduğunu düşünüyor. Bu konuda da haklı. Bu nedenle iş sözleşmesi imzalanırken uygulanacak zam konusunun sözleşmede yer alması büyük önem taşıyor. Yüzde olarak belirtilebileceği gibi devletin resmi makamları tarafından tespit edilen enflasyon, asgari ücret zammı, TEFE, TÜFE gibi değerlere atıfta bulunarak da bu oranlar belirlenebilir." ifadelerini kullandı.
