14 Mayıs 2023 günü ilk turu yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turu 28 Mayıs 2023 Pazar günü yapılıyor. Türkiye, bugün sandık başına giderken, ekonomik krizin seçimden sonra nasıl aşılacağı merak ediliyor. İşte, Ekonomist Evren Devrim Zelyut'un seçim sonrası korkutan ekonomi tahminleri...
Ekonomist Evren Devrim Zelyut, Yeniçağ gazetesindeki köşesinde son verileri değerlendirdi ve seçim sonrası yaşanabilecek senaryoyu anlattı.
Evren Devrim Zelyut'un "28 Mayıs sonrası neler olacak?" başlıklı yazısı şöyle:
"ERDOĞAN SEÇİLİRSE YENİ ARAÇ VE KONUT ALMAYI UNUTUN!"
Son iki yıldır üzerimizde yoğunlaşan iktisadi baskıyı bu köşeden sizlere anlattım. Pazar günü(yarın) Türkiye kendisine yeni bir hikâye yazacak. Bu çizilecek yön öncesi son kez sizlere başlıklar halinde ekonomideki son durumu ve olacakları rakamlarla göstermek isterim.
1) Bütçe açığı yani devletin gelirleri ile giderleri arasındaki fark -382 milyar dolar. Yıl sonuna doğru 1 trilyona vuracak. Bu açığın kapanması için sizler zamlar ve yeni vergilerle muhatap olacaksınız. Satın aldığınız malların ve hizmetlerin fiyatı artacak.
Anılan bütçe açığı 2015-2016 gibi yıllarda 50-60 milyar TL iken şimdi neden arttı derseniz, AKP'nin halkı yoksullaştıran politikalarının son bir yılda telafisi için yapılan harcamalar ve kamunun lüks yapısı, kamu ihalelerinde şişirilmiş maliyetler gelir ve gider dengesini bozdu.
2) Erdoğan'ın faiz düşürmesi ama enflasyonu yerinde bırakması sonucu Lira'dan başlayan büyük kaçışı durdurmak için Kur Korumalı Mevduat denilen çarpık yapı, 2 trilyon 398 milyara ulaştı. Bu değer yaklaşık 121 milyar dolar. Şimdi bu paranın KKM çözülmesi halinde piyasada dolar talebi yaratmaması için faizler artmaya başladı.
Yani vatandaşa aman dolar alma sana faiz verelim diyorlar. O zaman ne olacak? Bankaların ticari kredileri de artmayacak mı? Bu artan faiz maliyetini şirketler vatandaşa zamla yansıtmaz mı?
Alın size enflasyonu artıracak ikinci neden...
3) 24 Mayıs itibarıyla TCMB bilançosundaki eksi değer 19 milyar dolar. 18 Mayıs itibarıyla Merkez'in aldığı borçlar yani swaplar 60 milyar dolar. Kasa -79 milyar dolar olmuş…
Ancak ülkenin dolar kazanma ihtimali yok, zira mali dengesine bakıyoruz ilk dört ayda -43,5 milyar dolar.
Bir yıl vadeli borç 203 milyar dolar...
O zaman kur artmaya devam edecek belki AB'den göçmenleri salarız diyerek 4-5 milyar Euro, Katar'dan 3-5 milyar dolar daha gelebilir...
Taşıma suyla değirmen döndü, kur 20 üzerini gördü verdiğimiz açıkla 28 civarında gelecek yardımlarla tutarlarsa başarı olacak.
Varmak istediğim konu şu, dolar arttıkça üretici maliyetleri tekrar 100'e çıkacak. Alın size 3. enflasyon nedeni...
4) TCMB tarafından basılan para M1 Para Arzı yani bankalardaki vadesiz mevduat ve dolaşımdaki para miktarı 2021 yılında 1,1 trilyon TL iken şimdi 3,6 trilyon. Karşılıksız basılan bu para da enflasyon demek...
5) Anlattığım bozuk sistemi fonlamak için sürekli borç alındı. 2018 yılında 1 trilyon TL olan borç an itibariyle 4,5 trilyon TL.
Ödenecek faiz ana parayı geçmiş, kimden çıkacak faiz? Sizden... Nasıl? Zamlarla...
Sözün özü yarın, Erdoğan seçildiğinde konut ve araç almayı unutun zira fiyatın yanına bile yaklaşmanız imkânsız. Kıymaya 320 TL kilo fiyatına pahalı demeyin çünkü 500-600 TL olur... Kiraya, ev sahibine suç bulmayın, ülkede 10 milyon Arap kalsın diyen zihniyet varken kira da gıda da uçar gider...
Şimdi karar sizin...
