Fırlayan dolarla iğneden ipliğe her kaleme zam gelirken şimdi de şekerde alarm zili çalıyor. En büyük üretici olan devlet fabrikaları ‘maliyet arttı’ diyerek zam isteyip piyasaya satışı kıstı. Marketler ise boşalan raflar için ‘Devlet satmıyor. Diğer üreticiler fiyat artırıyor. Ürün bulamıyoruz’ açıklaması yaptı. Hatalı yönetimin yol açtığı şeker çıkmazı ‘Devlet bile zamlı satışı gözetip depoda çuval tutuyor’ tepkilerine yol açtı.
EKONOMİ SERVİSİ
Türkiye’de girdi maliyetlerindeki artış her alanda etkisini gösteriyor. Devlete ait şeker fabrikaları, pancar fiyatlarındaki yükselişi gerekçe gösterip zam istedi. Talebe ilişkin belirsizlik sürerken fabrikadan arz kısıldı. Marketlerde şeker krizi başladı. BİM “Üretimin yarısını yapan Türk Şeker satışı neredeyse durdurdu. Diğer üreticilerde de fiyat yüksek. Bu nedenle tüketiciye uygun fiyatlı şeker tedarik etmekte zorlanıyoruz” açıklaması yaptı.
ÜRETİM DURMA NOKTASINDA YÜZDE 50'NİN ÜSTÜNDE ZAM KAPIDA
Üretimin durma noktasına gelmesiyle büyüyen kriz ‘şekere yüzde 50’nin üstünde zam kapıda’ değerlendirmelerine yol açtı. İddiaları Meclis’e taşıyan CHP’li Sezgin Tanrıkulu soru önergesinde ‘Erişimde sıkıntı varken şekerin stoklandığı doğru mu?’ ifadesine yer verdi. ‘Vatandaşın şeker kuyruklarında beklemesinin önüne nasıl geçilecek? sorusunu yöneltti. Üretimdeki sorunun ardında ise tarımda ithalata bağımlılığın artmasının olduğu belirtildi.
Maliyetler arttı şekerin tadı kaçtı
Girdi maliyetlerinin artmasıyla gıda fiyatlarında zam furyası devam ederken kurdaki yükseliş, şeker için de bekletilen zammın kapıya dayanmasına neden oldu. Şeker raflarının boş kaldığı BİM’de uygun fiyata şeker tedarik edilemediği açıklanırken fabrikalar maliyetlerden dolayı şeker fiyatları için zam talebinde bulundu. Fabrikaların yüzde 52 zam talep ettiği belirtilirken, şeker krizi Meclis gündemine taşındı.
Tarımda artan maliyetler zam furyası olarak market raflarına yansıyor. Kurdaki artış başta enerji ve gıda olmak üzere tüm kalemlerde girdilerde maliyetleri arttırırken şekerde de krizin gelmesine neden oldu.
3 lira olan şeker fiyatının 5 liraya çıkartılmasını talep ettikleri ortaya çıktı. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, zam talebinin özellikle özel şeker fabrikalarından geldiğini ve önümüzdeki günlerde şekere yüzde 52’lik zammın geleceğini aktardı.
Fabrikaların gerekçe olarak girdi maliyetlerindeki artışı gösterdiğini ifade eden Bakırlıoğlu ‘’Şeker pancarına bu sene yüzde 25’lik bir fark geldi. Bunun yanında elektriğe, doğalgaza, ulaşıma ve işçiliğe gelen maliyet artışlarıyla şeker fabrikaları bu fiyatlarla şeker satamayacağını, artışın yüzde 52 olması gerektiğinden bahsediyorlar. Şu anda devlet fabrikalarında şekerin çuvalının çıkış fiyatı 210 lira civarında. Yani şekerin devlet fabrikalarında kilogram fiyatı neredeyse 4 lira civarında. Ortada böyle bir fiyat var. Ancak alışveriş yok’’ dedi.
Kamu fabrikalarında şeker bulamayan toptancılar ve üreticilerin özel fabrikalara mecbur kaldığını ve o fabrikalarda da fiyatların 250-275 lira arasında değiştiğini söyledi. Özel fabrikaların şu an yüzde 15-20 arası zam yaptığını ve beklentinin yüzde 52 olduğunu aktardı. Öte yandan BİM son günlerde şeker raflarının boş kalmasının sebebinin tedarik sıkıntısından kaynaklı olduğu açıklarken şekere erişim sıkıntısı Meclis gündemine taşındı.
FABRİKA SATIŞ YAPMIYOR TEDARİK SIKINTISI BAŞLADI
Son haftalarda sosyal medyada BİM marketlerinde toz ve küp şeker bulunamadığı, rafların boş olduğu konuşuluyordu. Bunun üzerine bir açıklama yapan BİM, ‘’Ülkemizdeki şeker üretiminin yaklaşık yarısı kamu kuruluşu niteliğindeki Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. tarafından gerçekleştirilmekte, şeker pancarı fiyatı devletimiz tarafından tespit ve ilan edilmektedir. Dolayısıyla şekerin piyasa fiyatı da devletimizin yönetimindeki üretici kuruluşun satış fiyatına göre oluşmaktadır. Şirketimiz bu şekilde oluşan şeker piyasasından temin ettiği şekeri, düşük kar ve asgariye indirilmiş işletme maliyeti ile tüketiciye ulaştırmak gayreti içindedir’’ ifadelerini kullandı.
Milli Gazetede yer alan habere göre kamu kuruluşlarına güvendikleri için stok yapmadığını belirten BİM, ‘’Devletimizin sahibi olduğu şeker üreticisi kurum kayıtlarından BİM’in stok amaçlı şeker satın almadığı görülecektir. Bu sebepledir ki; ülkemizin en büyük tedarikçisi olan kamu kuruluşunun bu günlerde şeker satışını neredeyse durdurması, diğer üreticilerin satış fiyatının yüksek olması sebebiyle, tüketicimize uygun fiyatlı şeker tedarik etmekte zorlanmaktayız’’ ifadelerine yer verdi.
ZAM İÇİN STOKLANIYOR İDDİASI GÜNDEMDE
Türkiye’deki şeker fabrikalarının son dönemde şeker tedarikini durdurma noktasına geldiği iddiaları Meclis gündemine taşındı. Vatandaşların toz ve küp şekere erişimde sorun yaşadığını, yakın dönemde zam yapılacağı için şekerin stoklandığı iddialarını hatırlatan CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi. Önergesinde, “Türkiye genelinde vatandaşların toz ve küp şekere erişimde büyük sıkıntı yaşadığı ifade edilirken, şekere yaklaşık yüzde 50’nin üzerinde zam yapılacağı ve şekerin stoklandığı iddiaları doğru mudur?” ifadelerine yer veren Tanrıkulu “Türkiye’de 2021 yılında vatandaşın şeker kuyruklarında beklemesinin önüne nasıl geçilecektir?” diye sordu.
