Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin (TZOB) kasım ayına ilişkin üretici–market fiyat araştırması, tarla ile raf arasındaki fiyat makasının giderek açıldığını bir kez daha ortaya koydu. Üreticinin elinden yok pahasına çıkan birçok ürün, market raflarına gelene kadar katlanarak vatandaşa ulaşıyor. Özellikle mandalina, portakal ve ıspanakta görülen artışlar tüketicinin bütçesini zorlamaya devam ediyor.
MANDALİNADA YÜZDE 400’E VARAN FARK
TZOB verilerine göre kasım ayında üretici ile market arasındaki en büyük fiyat farkı mandalinada yaşandı. Tarlada kilosu 6 lira 20 kuruş olan mandalina, markette 30 lira 56 kuruşa kadar çıkarak yüzde 392,86 gibi dudak uçuklatan bir fiyat farkına ulaştı.
Mandalinayı; yüzde 206,87 farkla portakal, yüzde 203,80 ile ıspanak, yüzde 191,39 ile maydanoz ve yüzde 189,17 ile havuç takip etti.
Üreticinin elinde 16 lira 80 kuruş olan portakalın markette 51 lira 55 kuruş, 11 liraya alınan havucun ise raflarda 31 lira 81 kuruşa satılması, aracı kârının büyüklüğünü bir kez daha gözler önüne serdi.
MARKETİN ZAM ŞAMPİYONU PIRASA
Kasım ayında market raflarında fiyatı en çok artan ürün ise pırasa oldu. Pırasa, bir ay içerisinde yüzde 149,5 oranında zamlanarak kasım ayının “zam şampiyonu” unvanını aldı.
Pırasayı; yüzde 118,3 ile ıspanak, yüzde 71,7 ile fındık ve yüzde 58,5 ile Antep fıstığı izledi.
Öte yandan markette fiyatı en çok düşen ürün yüzde 55 ile marul olurken, ikinci sırada yüzde 46,6 ile portakal ve üçüncü sırada yüzde 43,3 ile kuru soğan yer aldı.
ÜRETİCİ MALİYET KISKACINDA, ÜRÜNÜ DEĞERİNDE SATAMIYOR
Tarlada ise tablo farklı. Üreticinin maliyet baskısı artarken birçok ürün değerinin altında kaldı. Kasım ayında tarlada fiyatı en çok artan ürün yüzde 34,9 ile patates olurken, onu yüzde 34,6 ile salatalık takip etti.
NARENCİYEDE ÇÖKÜŞ: PORTAKAL VE MANDALİNADA SERT DÜŞÜŞ
Narenciye üreticisi için kasım ayı adeta kabusa dönüştü. Üreticide fiyatı en çok düşen ürün yüzde 43,1 ile portakal oldu. Portakalı yüzde 38 ile mandalina, yüzde 36,5 ile karnabahar izledi.
