TÜİK’in açıkladığı resmi verilere göre bile enflasyonda artış devam ederken, Birleşmiş Milletler’in yayınladığı raporda çift hanelerde kalacağı belirtildi. Zayıf para biriminin enflasyonda hızlı yükselişe yol açtığını belirten BM, yaptığı enflasyon tahmininde 2024 yılında enflasyonda bir gerileme olsa da enflasyonun 2025’te yüzde 21,7 ile çift hanelerde seyredeceğini bildirdi.
Birleşmiş Milletler (BM) yayınladığı ‘Dünya Ekonomik Durumu ve Görünümü 2024’ raporunda Türkiye’ye ilişkin değerlendirmede bulundu. BM Türk ekonomisinin 2022 yılında yüzde 5,5 büyüdüğünü, ancak büyümenin 2023’te yüzde 3,5’e gerilediği tahmin ettiklerini ve 2024’te büyümenin yüzde 2,7 ile daha da düşmesini beklediklerini bildirdi. 2025 yılında ise büyümenin yüzde 3,1’e toparlanacağını tahmin etti. Kuruluş, daha önce Türkiye ekonomisinin 2023’te yüzde 4,2, 2024 ve 2025’te yüzde 3,5 büyüyeceğini öngörüyordu.
Yıllardır uygulanan geleneksel olmayan para politikası ve düşük faiz oranlarının Türkiye’de verimliliği ve ekonomik büyümeyi büyük ölçüde artırmadığını savunan BM, bu durumun da zayıf bir yerel para birimiyle sonuçlandığını belirtti. Zayıf TL’nin enflasyonda hızlı yükselişe yol açtığını belirten BM, 2024 yılında enflasyonda bir gerileme olsa da enflasyonun 2025’e kadar çift hanelerde kalmaya devam edeceğini savundu. Türkiye’de 2023 yılında enflasyonun yüzde 55,2 olduğunu tahmin eden BM, yıllık enflasyonun 2024’te yüzde 42,6’ya ve 2025’te yüzde 21,7’ye gerileyeceğini öngördü.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), aralık ayı fiyat gelişmeleri raporuna göre ise 2023 yılı enflasyonu yüzde 64,77 ile son Enflasyon Raporu’nda sunulan tahminin altında tamamladı. Yıllık enflasyonun sebze ve kırmızı et fiyatlarında gözlenen yüksek artışların etkisinin belirgin olduğu, hizmet grubunda ise fiyat artışının yavaşladığı kaydedildi. Gıda fiyatları küresel düzeyde 2,5 yılın en düşük seviyesine gerilerken Türkiye’de Eylül 2020’den bu yana 40 aydır aralıksız yükseliyor.
DÜNYADA KADEMELİ DÜŞÜŞ KAYDEDİLDİ
Raporda, 2023’te dünya ekonomisinin, ciddi parasal sıkılaştırma ve dünya genelinde süregelen politika belirsizliklerinin ortasında, çatışmalar ve iklim değişikliğinden kaynaklanan çok sayıda şoka rağmen beklenenden daha dirençli olduğunu kanıtladığı vurgulandı. Birçok büyük gelişmiş ekonominin keskin parasal sıkılaştırmaya rağmen, tüketici harcamalarını destekleyen güçlü iş gücü piyasaları ile dikkate değer bir dayanıklılık gösterdiğine işaret edilen raporda, düşük enerji ve gıda fiyatlarının etkisiyle çoğu bölgede enflasyonun kademeli olarak gerilemesinin merkez bankalarının faiz artışlarını yavaşlatmasına veya duraklatmasına olanak tanıdığı belirtildi. Ancak beklenenden güçlü ekonomik büyümenin dünya ekonomisindeki kısa vadeli riskleri ve yapısal zayıflıkları maskelediği vurgulanarak, yüksek faiz oranları, çatışmaların daha da tırmanması, yavaşlayan uluslararası ticaret ve artan iklim felaketleri nedeniyle oluşan kısa vadeli karamsar görünümün küresel büyümenin önünde ciddi zorluk oluşturduğu kaydedildi.
KÜRESEL GIDA FİYATLARI GERİLERKEN BİZDE ARTIŞA GEÇTİ
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2023 Aralık ayına ait tüketici fiyat endeksi verilerine göre, gıda fiyatları yıllık olarak yüzde 72,01, aylık bazdaysa yüzde 4,81 arttı. Uzun dönemdir genel enflasyondan daha yüksek seyreden gıda fiyatları, Aralık ayında da yüzde 64,77 olan genel enflasyonu aştı. Türkiye’de gıda fiyatları artmaya devam ederken, dünyada gerileme sürüyor. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), gıda ürünlerinin uluslararası fiyatlarındaki aylık değişiklikleri izleyen FAO Gıda Fiyat Endeksi’nin geçen yılı 2022’deki seviyesinin yaklaşık yüzde 10 altında kapattığını duyurdu. FAO, küresel gıda fiyatlarının da şeker fiyatlarında yaşanan düşüşün etkisiyle aralıkta yüzde 1,5 gerilediğini açıkladı. FAO’dan yapılan açıklamaya göre, FAO Gıda Fiyat Endeksi, aralıkta bir önceki aya kıyasla yüzde 1,5, Aralık 2022’ye göre yüzde 10,1 düşüşle ortalama 118,5 puan oldu.
