Gümüşhane Kürtün Araköy Ekmeği eşsiz hikayesi, günümüzde en çok merak edilen ve aranan konular arasında yer alıyor.
Ekşi mayalı tam buğday ekmeği faydaları ve coğrafi işaret tescilli ürünlerin lezzet sırrı konuları popülerliğini koruyor.
Gümüşhane Kürtün Araköy Ekmeği eşsiz hikayesi, günümüzde en çok merak edilen ve aranan konular arasında yer alıyor.
Ekşi mayalı tam buğday ekmeği faydaları ve coğrafi işaret tescilli ürünlerin lezzet sırrı konuları popülerliğini koruyor.
Gümüşhane'nin Kürtün ilçesine bağlı Araköy köyünde, bir asırdan fazla süredir nesilden nesile aktarılan aynı ekşi maya ile üretilen bu geleneksel lezzet, tam 8 saatlik titiz bir üretim sürecinin ardından sofralara ulaşıyor ve yaklaşık 4 kilogramlık devasa boyutuyla dikkatleri üzerine çekiyor.
Araköy ekmeğinin benzersiz lezzetinin altında sadece dört temel ve doğal malzeme yatıyor: Geleneksel buğday unu, su, tuz ve yüz yılı aşkın süredir canlı tutulan ekşi maya.
Üretim aşamasında hiçbir katkı maddesi kullanılmaması, bu ekmeği hem sağlıklı hem de doğal yapısıyla diğerlerinden ayırıyor.
Köyde dede mesleği olarak 20 yıldır bu ekmeği üreten Ersoy Tozlu, sadece bu dört bileşenin kullanıldığını vurguluyor.
Taş fırınlarda odun ateşiyle yavaş yavaş pişirilen bu somun, Gümüşhane'nin dağlarından New York ve Mekke'deki sofralara kadar uzanan küresel bir üne kavuştu.
Geleneksel üretim yöntemini ve kalitesini güvence altına almak amacıyla önemli bir adım atıldı.
Gümüşhane Ticaret ve Sanayi Odası'nın (GTSO) girişimleri sonucunda, Türk Patent ve Marka Kurumu'ndan (TÜRKPATENT) 4 Eylül 2019 tarihinde 'Coğrafi İşaret Tescil Belgesi' alındı.
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında mahreç işareti olarak tescillenen Araköy ekmeği, bu resmi belge sayesinde hem üreticisini koruyor hem de yöresel bir marka değeri kazanarak gelecek nesillere aktarılıyor.
GTSO Başkanı İsmail Akçay'ın ifadeleriyle, tescil edilen ürünler üreticilerine ekonomik olarak önemli katma değer sağlamakta ve kırsal kalkınmaya öncülük ediyor.
Gümüşhane'nin kültürel mirası olan Araköy ekmeğinin bir somununun sofralara ulaşması, ortalama 8 ila 9 saatlik uzun bir süreç gerektiriyor.
Üretici Ersoy Tozlu, bu süreci şöyle açıklıyor:
"Hamurun ekşi mayayla hazırlanması ve mayalanmasıyla başlayan süreç, dört saat odun ateşiyle yakılan taş fırında, ağır ağır pişirilerek devam ediyor.
Fırından çıktığında ortalama 4 kilogram ağırlığa ulaşan her bir somun, içi dolgun yapısı ve kabuğunun koruyuculuğu sayesinde uzun süre bayatlamama özelliği gösteriyor.
Bu dayanıklılık, ekmeğin yaklaşık bir hafta, kurutulmuş peksimet halinin ise 1 yıl dayanabilmesini sağlıyor."
Ekşi mayalı Araköy ekmeğine duyulan yoğun ilgi, köyün sosyal ve ticari hayatını da şekillendirmiş durumda.
Ekmek üretiminin yoğunlaştığı bölgedeki mahallenin adı dahi 'Ekmekçiler Mahallesi' olarak anılmaya başlandı.
Ekşi mayalı ekmek otoriteleri tarafından dünyanın en iyi ekmeklerinden biri olarak nitelendirilen Araköy ekmeğinin satışı, adetten farklı olarak ağırlık üzerinden, yani kiloyla yapılıyor.
Araköy ekmeği, sadece yöre halkının değil, tüm Türkiye'nin ve hatta uluslararası alanda da talep gören bir ürün haline geldi.
Son yıllarda hem internet üzerinden hem de kargo ve otobüsler aracılığıyla ülkenin dört bir yanına gönderiliyor.
Üreticiler tarafından Mekke ve New York gibi uzak noktalara dahi gönderilen bu lezzet, bir haftalık ekmek ihtiyacını tek başına karşılayabilen bereketli yapısıyla kalabalık sofraların vazgeçilmezi oluyor.
İstanbul'da yaşayan ve sık sık memleketine gelerek ekmek alan Münir Tozlu, Araköy ekmeğinin faydalarına dikkat çekiyor.
"Lezzetli, doyumlu, rahatsız edici olmadığı için bu lezzeti tadanlar biliyor. Bu diyetisyen gibi bir ekmek olduğu için kilo aldırmaz" ifadeleriyle, ekmeğin sağlıklı yapısını ve tokluk hissi verdiğini belirtiyor.
Tam buğday unu ve katkısız ekşi maya ile üretilmesi, ekmeğin besin değerini artırarak sağlıklı beslenme arayışında olanlar için ideal bir seçenek sunuyor.
Taze ekmeğin yanı sıra, dilimlenip 24 saat kurutularak hazırlanan ve bir yıl dayanabilen peksimet formu da yoğun ilgi görüyor.