Anadolu'nun kadim şehirlerinden Sivas'a özgü olan ve adeta bir marka haline gelen ‘Sivas Kuşu’, meraklıları için bir tutkudan öte anlam taşıyor. Dört farklı kan hattından gelerek nesillerdir korunan bu özel güvercin ırkı, gökyüzündeki estetik dansı, güçlü kanat sesleri ve Sivas'ın sert iklimine meydan okuyan dayanıklı yapısıyla adından söz ettiriyor. Değeri 600 bin liraya kadar çıkan bu kuşların neslini korumak için 45 yılını adayan Harun Yıldırım ise bu tutkunun en önemli temsilcilerinden biri. Yıldırım, paha biçilemez olarak gördüğü kuşlarına yurt dışından bile alıcıların çıktığını belirtiyor.
SİVAS'IN SOĞUĞUNA MEYDAN OKUYAN EŞSİZ IRK
Sivas kuşunu diğer güvercin ırklarından ayıran en temel özellikler, onun zorlu coğrafyaya mükemmel uyum sağlamasında gizli. Tüylerinin diğer ırklara göre çok daha sık olması ve kanat perdelerinin geniş yapısı, onu Sivas'ın dondurucu soğuklarına karşı doğal bir zırhla koruyor. Bu fiziksel özellikler, kuşun sadece hayatta kalmasını değil, aynı zamanda performansını da en üst düzeye çıkarmasını sağlıyor. Yetiştirici Harun Yıldırım, bu kuşların kanat seslerinin diğerlerine kıyasla çok daha kuvvetli ve belirgin olduğunu vurgulayarak, "Sivas kuşunun özelliği diğer kuşlara göre kanat seslerinin fazla olması, sayılarını daha çok olması, kuvvetli ve dayanıklı olmalarıdır" diyor. İki farklı cinse ayrılan bu özel ırkın bir kısmı ‘çakır göz’, diğer kısmı ise ‘sarı göz’ olarak tanımlanıyor ve bu genetik mirasın korunması büyük önem taşıyor.
GÖKYÜZÜNÜN HAKİMİ: UÇUŞ STİLLERİ BAMBAŞKA
Sivas kuşunun ünü, sadece fiziksel özelliklerinden değil, aynı zamanda gökyüzündeki benzersiz performansından geliyor. Bu kuşlar, havalandıktan sonra en az 15-20 dakika boyunca 'döneğe' gelmiyor, yani takla atmaya başlamıyor. Bu sürenin ardından adeta bir keşif turuna çıkarak ‘gezmeye’ başlıyorlar. Diğer yörelerin kuşları genellikle bulundukları yerde dönerken, Sivas kuşları çok daha geniş bir mesafede ve daha uzun süre havada kalarak izleyenlere görsel bir şölen sunuyor. 15 ila 35 metre arasında attıkları deparlar ise onların ne kadar güçlü ve süratli olduğunun en büyük kanıtı. Yıldırım, "Bizim kuşlarımız 15-20 dakikadan önce döneğe gelemezler. Kuşlar, döneğe girdikten sonra gezmeye giderler. Diğer yörelerin kuşları olduğu yerlerde dönerler," diyerek bu farkı net bir şekilde ortaya koyuyor.
"BU KUŞLARI ÇİFTLEŞTİRMEK BİR SANATTIR"
Sivas kuşunun neslinin bozulmadan devam etmesi, bilinçli ve hassas bir eşleştirme sürecine bağlı. 45 yıllık tecrübesiyle Harun Yıldırım, bu işin adeta bir sanat olduğunu belirtiyor. Doğru özelliklere sahip kuşların bir araya getirilmesi gerektiğini, aksi takdirde yavruların uçuş yeteneklerini kaybedebileceğini ifade ediyor. Yıldırım, bu hassas dengeyi şöyle açıklıyor: "Elimde boşta olan dişi ve erkek kuşlar var ama ben onları eşleştirmiyorum. Çünkü özellikleri birbirine uymuyor. Bol taklalı bir erkek ile bol taklalı bir dişi kuş çiftleştirilirse yavrusu sararır kalır ve uçmaz. Özellik olarak bir tarafı çok, bir tarafı az olmalı. Kuşun özelliklerini bilerek çiftleştirmek gerekiyor." Bu titiz çalışma sayesinde, iyi bakılan bir Sivas kuşunun ömrü 20 yıla kadar uzayabiliyor.
PİYASASI 600 BİN LİRA: YURT DIŞINDAN TALEP YAĞIYOR
Bu eşsiz özellikler, Sivas kuşunu güvercin meraklıları için paha biçilmez kılıyor. İyi bir erkek Sivas kuşunun piyasa değerinin 500 bin ila 600 bin lira arasında değiştiğini belirten Yıldırım, kendisi için bu kuşların maddi bir karşılığı olmadığını söylüyor. Sadece yurt içinde değil, yurt dışında da Sivas kuşuna büyük bir ilgi var. Yıldırım, bu talebin sebebini, "Diğer yörelerin kuşları onların istediği sesi ve sürati veremiyor. O yüzden Sivas kuşunu herkes sahiplenmek istiyor," sözleriyle açıklıyor. Bu özel ırka olan tutku, Sivas'ın kültürel mirasını gökyüzünde yaşatmaya devam ediyor.
