Son günlerde Türkiye'yi saran orman yangınlarıyla ilgili tartışmalar sürerken, İstanbul Eski Bölge Orman Müdürü Faruk Çebi önemli uyarılarda bulundu. Çebi, orman yangınlarıyla mücadelenin "vatan savunmasına benzediğini" belirterek, yetkisiz kişilerin müdahaleleri, uzmanlara kulak verilmemesi ve sistemdeki kronik sorunlara dikkat çekti. Özellikle "Değişen hiçbir şey yok" vurgusuyla, 16 yıl önceki uyarılarının hâlâ geçerli olduğunu belirtti.
"METEOROLOJİK VERİLER ANLIK TAKİP EDİLMELİ"
Faruk Çebi, orman yangınlarıyla ilgili "ağzı olan herkesin konuştuğunu" ancak en doğrunun, yangın olmadığı zamanlarda da konuşabilen uzmanlar tarafından dile getirildiğini ve ne yazık ki onlara kulak verilmediğini söyledi. Çebi, yangınlarla mücadelede ay, mevsim ya da ağaç türüne bakılmaksızın meteorolojik verilerin anlık takip edilmesi gerektiğini vurguladı. Ekstrem iklim koşullarında (yüksek sıcaklık, düşük bağıl nem, şiddetli rüzgâr) ormancılığın tüm işlerinin askıya alınarak koruyucu önlemler için alarma geçilmesi gerektiğini belirtti. Yangın uzmanı olmayan üst düzey yöneticilerin yangın söndürme çalışmalarına doğrudan müdahale etmesinin "kaş yapayım derken, göz çıkarmaya" benzeyeceğini, makam güçlerini yangın mahalinden gelen taleplerin hızla karşılanması için kullanmaları gerektiğini ifade etti.
"KÖZ ÜZERİNDE TER AKITANLARIN HAKKI VERİLMELİ"
Yangınla mücadelenin asıl kahramanlarının "köz üzerinde ter akıtan orman işçileri" olduğunu söyleyen Çebi, onlarsız bu mücadelenin düşünülemeyeceğini belirtti. Çebi, işçilerin kıymetinin yangın sonrasında da bilinmesini ve yıllardır verilmeyen haklarının bir an önce verilmesini diledi. "Demode olmuş sistemlerden ve sorumluluk üstlenmeyen anlayışlardan dolayı her yangın sezonunda Türk ormancısı ateşle sınava tabi tutuluyor" diyen Çebi, "Köz üzerinde ter akıtan isimsiz kahramanların dünyada başka örneği olmayan destansı mücadelesi bürokratik oligarşiye heba ediliyor" sözleriyle duruma tepki gösterdi.
"16 YILDA SORUNLAR DEĞİLMEDİ"
Faruk Çebi, 2009 yılında Orman Mühendisliği Dergisi'nde yayınlanan "Türk Ormancısının Ateşle Sınavı" başlıklı makalesinde orman yangınlarıyla mücadelede yaşanan sorunları dile getirdiğini hatırlattı. Çebi, aradan 16 yıl geçmesine rağmen ne yazık ki hiçbir şeyin değişmediğini ve bedelinin çok ağır ödendiğini vurguladı.
"SEN, BEN, O YOK; KAMU GÜCÜ VAR"
Orman yangınlarıyla mücadelenin "vatan savunması gibi" olduğunu belirten Çebi, "Hattı müdafaa yoktur, sathi müdafaa vardır. O satıh, tüm canlılar ve onların yaşam alanlarıdır" dedi. Bu mücadelede "sen, ben ve o yoktur", Devlet ve milletle bütünleşmiş kamu gücünün tamamı vardır" ifadelerini kullandı.
Çebi, orman yangınları konusunda bilmeden konuşanların veya bilmeyenleri konuşturanların en az yangınlar kadar ülkeye zarar verdiğini savundu. Üniversitelerde ormancılık eğitimi almış, arazide yıllardır yangınlarla mücadele etmiş tecrübeli mühendisler ve bilim insanları varken ilgisiz insanları konuşturmanın ve toplumu yanlış bilinçlendirmenin "ahlaksızlık" olduğunu dile getirdi.
YANGIN NEDENLERİ VE YAPILAŞMA TARTIŞMALARI
Orman yangınlarının ekstrem iklim koşullarında ve kuraklığın etkisiyle büyüme istidadının arttığını belirten Çebi, en ufak bir kıvılcıma anında müdahale edilse de bazen tüm olanakların yeterli olamadığını söyledi. Bu durumun aynı zaman diliminde geniş alanlarda ve çok sayıda yangın yaşanmasına neden olduğunu ifade etti. Terör örgütlerinin ormanları yakar algısının gerçek sorunların tartışılmasını zorlaştırdığını belirten Çebi, orman yangınlarının otelle ilişkilendirilmesinin asla doğru olmadığını ve yangınların yapılaşmayı kolaylaştırmadığını, aksine zorlaştırdığını vurguladı. Yanan ormanların mevzuata göre yapılaşmaya açılmasının mümkün olmadığını hatırlatan Çebi, "Yangından önce verilmiş bazı otel izinleri bu gerçeğe inanmayı zorlaştırıyor. Yangından önce verilen otel izinlerini yangından sonra iptal edecek yeni mevzuata acilen ihtiyaç vardır" çağrısında bulundu.
"HAVA FİLOSU GÜÇLENDİRİLMELİ, "CAN KAYBI YOK" DENMEMELİ"
Faruk Çebi, orman yangınlarından sonra başlatılan ağaçlandırma kampanyalarının uygulamada önemli bir karşılığı olmadığını, yanan çam ormanlarının yenilenme kabiliyetinin yüksek olduğunu ve sahaya yangına dayanıklı, yöreye ait türlerle takviye edilmesinin yeterli olduğunu belirtti. Yangınların söndürülmesinde çok büyük önemi olan hava filosunun güçlendirilmesi için "Ülkemin Ormanları Yanmasın" adı altında bir bağış kampanyası başlatılmasını önerdi.
Son olarak, insan kaybı yaşanmayan orman yangınlarının "can kaybı yok" diye sunulmaması gerektiğini vurgulayan Çebi, yanan ormanların canlı olduğunu ve yüz binlerce canlının da yuvası olduğunu unutmamak gerektiğini sözlerine ekledi.
