Artvin’in Yusufeli ilçesinde, köylüler sabahın erken saatlerinde dut ağaçlarının yolunu tutuyor. Yüksek ağaçların dallarına tırmanarak olgunlaşan dutları toplayan üreticiler, zorlu bir sürecin ardından yöresel dut pekmezi üretimi yapıyor. Elde edilen pekmez, hem lezzetiyle hem de doğal içeriğiyle Türkiye’nin dört bir yanından alıcı buluyor.
AĞAÇLARIN TEPESİNDEN KAZANA: ZORLU BİR EMEK
Yusufeli köylerinde, 10-15 metre yükseklikteki dut ağaçlarının dalları büyük bir dikkatle sallanıyor. Yere düşen dutlar özenle toplanarak kazanlara alınıyor. Kaynatma işlemiyle başlayan süreç, dutun özünün ayrıştırılması ve sonrasında yoğun kıvamlı pekmeze dönüşmesiyle tamamlanıyor.
DUT SUYU 5 SAAT KAYNATILIYOR
Üretici Recep Araz, dut pekmezi yapımının sabır ve güç gerektirdiğini belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Ağaçlara tırmanmak zaten başlı başına zor. Asıl meşakkatli kısım ise pekmez üretimi. Dut suyu yaklaşık 5 saat boyunca kaynatılıyor, ardından presleniyor ve yeniden kaynatılıyor. Bu süreç gün boyu sürüyor. Satıyoruz ama alınan para, harcanan emeği karşılıyor mu, tartışılır.”
1 KOVA DUTTAN 1 KİLO PEKMEZ ÇIKIYOR
Yusufeli’nde üretilen doğal dut pekmezi, zahmetli üretim süreci nedeniyle oldukça kıymetli. Yöre halkından Halil Demris, süreci şöyle özetliyor:
“Dutları pişirip suyunu çıkarıyoruz. Elde edilen dut suyu kaynatılarak pekmeze dönüştürülüyor. 1 kova duttan yaklaşık 1 kilo pekmez elde ediyoruz. Fiyatı ise kilosu 400 TL. Ama bu işlem için iki kişinin tüm gününü ayırması gerekiyor.”
İSTANBUL’DAN GELDİ, YERİNDE TATTI
Lezzetiyle ün kazanan Yusufeli pekmezi, şehir dışından gelen alıcıların da ilgisini çekiyor. İstanbul’dan gelen bir ziyaretçi, deneyimini şu sözlerle paylaştı:
“Yusufeli dutunun meşhur olduğunu duymuştuk. Tatmak ve yerinden almak istedik. Geldik, tattık ve hayran kaldık. Böyle lezzetli bir pekmez daha önce hiç yemedim. Şiddetle tavsiye ederim.”
DOĞAL PEKMEZE YOĞUN TALEP
Katkısız ve geleneksel yöntemlerle üretilen Artvin dut pekmezi, hem kahvaltılık olarak hem de doğal şifa kaynağı olarak rağbet görüyor. Antioksidan özellikleri ve enerji verici yapısıyla öne çıkan pekmez, doğal ürünlere yönelen tüketiciler tarafından tercih ediliyor.
