Bartın’ın ardındaki ihmal şüpheleri akıllara Soma’yı getirdi. Cinayetten farksız hatalar zincirine karşı 8 yıllık yargı süreci sonunda asıl sorumluların ceza almaması ‘üstü örtüldü’ kanaatini oluşturdu. ‘41 insanın ölümünde de aynı şey yaşanır mı’ endişesi kamuoyunu ortak noktaya taşıdı: Tüm eksikler ortaya çıkarılsın, kusuru olanlar gerekli cezayı alsın. Bu acılar bir daha yaşanmasın.
DAVUTOĞLU ‘HANGİ TEDBİRLER ALINMADI?’ DİYE SORDU
Gelecek Partisi lideri, Cumhurbaşkanı’nın “Biz kader planına inanmış insanlarız” sözlerine tepki gösterdi. Davutoğlu, felakete yol açan tüm eksiklerin tespit edilmesi gerektiğini vurguladı: Dicle kenarında bir koyunu kurt kapsa hesabı Ömer’den sorulur diyen Hz. Ömer kader bilincinden yoksun muydu? Gün istismarla kader inancını sarsma günü değil, tevekkül öncesinde hangi tedbirlerin alınmadığını araştırma ve hesap verme günü.
301 MADENCİ ÖLDÜ AMA NE EKSİKLER GİDERİLDİ NE SORUMLULAR CEZA ALDI
Amasra’da 41 işçinin hayatını kaybettiği maden kazasını soruşturan savcı sayısı altıya çıkarılırken tüm teknik cihazlara el konuldu. Türkiye’yi yasa boğan facia Saoma’da 301 kişinin ölümünü gündeme taşıdı. Soma’daki eksiklere karşı yeterli adım atılmadığı gibi sürekli yer değiştirilen mahkemelerle patronların ceza almaması vicdanları kanattı. İhmal iddialarının dile getirildiği Bartın’da da aynı şeylerin yaşanabileceği kaygısı oluştu.
KUSURU OLANLAR TESPİT EDİLDİ Mİ? SAYIŞTAY RAPORU DİKKATE ALINDI MI?
İnceleme raporlarını işaret eden CHP’li Deniz Yavuzyılmaz “Sayıştay neredeyse patlamanın olacağı yerin haritasını çizmiş” dedi. Olayı TBMM’ye taşıyan DEVA Partili Mustafa Yeneroğlu da ‘Sorumlular tespit edildi mi?’, ‘Sayıştay raporuna göre eksiklerin giderilmesine dönük tedbir alındı mı?’ sorularını yöneltti. CHP Sözcüsü Faik Öztrak ise Türkiye’nin 2019-2021 arasındaki kazalarda en çok madenci kaybeden ülke olduğunu belirtti.
Madenci yakınları Bartın’daki sürecin, sorumluların ölen her madenci için sekiz gün hapis yattığı, tutuklu sanığın kalmadığı Soma gibi olmasından endişeli. Üç gündür gözaltı yapılmadığına dikkat çeken muhalefet ise Soma dosyasının yedi yıl sürüncemede bırakıldığını belirterek “Bu kadar iddia varken kimse sorumluluktan kaçamaz” dedi. AK Parti’nin de bugün araştırma komisyonu kurulması için önerge vereceği belirtildi.
Türkiye, Bartın’daki maden faciasında yaşamını yitiren 41 madencinin yasını tutuyor. Grizu patlamasında hayatını kaybeden işçiler toprağa verildi. İstanbul’da beşi ağır altı, Bartın’da ise bir olmak üzere yedi yaralının tedavisi sürüyor. Bugün Meclis’i bilgilendirecek olan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez yangının büyük oranda kontrol altına alındığını açıkladı. Adli soruşturma kapsamında Amasra Cumhuriyet Savcılığı’nda görevli savcı sayısı HSK tarafından altıya çıkarıldı. Ayrıca ocaktaki güvenlik sistemlerinin de yer aldığı tüm teknik cihazlara soruşturma kapsamında el konuldu. Sağ kurtulan madencilerin ifadelerinin alındığı belirtildi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş müfettişlerinden oluşan soruşturma ekibini, iş güvenliği uzmanları ile birlikte altı kişiye çıkardı. Cumhuriyet başsavcılığının adli tahkikat altına alması neticesinde Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra Müessese Müdürlüğü’nün hukuken olay yeri haline döndüğünü vurgulayan Bakan Dönmez “Giriş çıkışlar savcının bilgisi ve izni dahilinde yapılmakta” dedi. Öte yandan AK Parti’nin bugün maden faciasını araştırmak için komisyon kurulması yönünde önerge vereceği kaydedildi.
Bartın’da yaşananlar 13 Mayıs 2014 günü Soma’da 301 madencinin can verdiği faciayla benzerlik taşıyor. Sayıştay raporlarında ifade edilen eksiklikler, başta yapılan ‘patlama trafo kaynaklı’ açıklaması, madencilerin gaz kokusu şikayeti ve eksik işçi çalıştırılmasının yanı sıra kamuoyunda Soma davasına işaret edilerek hukuki süreçte bu kez asıl sorumluların cezalandırılması talep ediliyor. İşçi yakınları, meslek örgütleri, sendikalar ve muhalefet partileri bu yönde çağrıda bulunuyor.
27 yaşındaki madenci Mehmet Bulut’un eşi Buse Bulut, facianın Soma gibi olmasından endişe duyduğunu belirterek “Soma gibi üstünü örtecekler” dedi. Halktv.com.tr muhabiri Hazar Dost’a konuşan Bulut “Öldürdüler. Bakın cinayet bu kaza değil. Keserler, sansür yaparlar kesmeyin” ifadelerini kullandı. Üç yıllık eşini yitiren acılı kadın “’İçeride gaz kokusu var. Bizi patlatacaklar’ diyordu. Havalandırmaların yapımını üç aydır ertelediler” diyerek yetkililerin gaz ölçümü yapmadan madencileri ocağa gönderdiğini anlattı. Bulut “11 aylık bebeğim içeride yatıyor. ‘Baba, baba’ diyor. Rabbim çocuğumun hakkını sorsun” diye konuştu.
HDP Grup Başkanvekili Hakkı Saruhan Oluç ise Meclis’teki basın toplantısında “Eğer yasal denetimler yapılıp gerekli önlemler alınsaydı bu facia ve can kayıpları yaşanmayacaktı” dedi. Oluç, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “kader planı” sözlerini kullandığını anımsatarak, şunları söyledi: “Eğer bu kaza kader planıysa neyi soruşturuyorsunuz? Yok ihmalleri soruşturuyorsanız neden kader planı diyorsunuz? Neden insanların inançlarını sömürmeye devam ediyorsunuz? Soma’da yaşanan facia için ‘fıtrat’ demiştiniz, Amasra için ‘kader planı’ diyorsunuz. Ortada bir plan yok. İktidarın denetimleri yeterince yapmaması nedeniyle ortaya çıkan bir durum var. İşçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin tam olarak uygulanması gerekiyor ama bu uygulanmıyor. Açıkça kanuna aykırı uygulamalar sürüyor.”
‘EKSİK OLAN LİYAKAT’
DİSK’e bağlı Genel İş ve KESK’e bağlı Tüm Bel-Sen üyeleri de yaşananları İzmir’de protesto etti. “Kaza değil cinayet, sorumlusu hükümet” sloganları atılarak “Hiçbir işin fıtratında, kaderinde ölüm yoktur. Alınmayan önlemler, yapılmayan yatırımlar, çıkartılmayan yasal düzenlemeler vardır” açıklaması yapıldı. Enerji-İş Sendikası Genel Başkanı Ekim Devrim Yıldıran ise TTK’nın elinde grizuyu tespit edecek ve patlamayı önleyecek yeterli güvenlik sisteminin olduğunu belirterek “Bu kurumda eksik olan liyakatlı kadrolardır. Siyasi amaçlı yapılan kadrolaşma, böylesi vahim kazaların ortaya çıkmasını kaçınılmaz kılmıştır. Grizu patlaması kader değil. Çünkü grizu gazı kendiliğinden patlamayan, varlığı kolaylıkla tespit edilen ve patlaması önlenebilir bir gaz” dedi.
Bartın’a giden CHP heyeti de hızlı, sağlıklı ve etkin bir soruşturma talep etti. CHP Bartın Milletvekili Aysu Bankoğlu, Sayıştay raporlarına işaret ederek “Bu uyarılar dikkate alındı mı? Buna rağmen üretime neden ve nasıl devam edildi?” diye sordu. “Soma’da hakimlerin değiştiğini, binlerce yıl hapiste kalması gereken sorumluların infaz yasaları yüzünden ölen her bir madenci için yalnızca sekiz gün hapis yattığını, davanın yedi sene sürünceme bırakıldığını gördük” diyen Bankoğlu “Kimse sorumluluktan kaçamaz. Bu kadar soru işareti varken, bu kadar iddia varken ‘bunlar hep olacak’ demek en hafif tabiriyle yapılan ihmallerin üstünü örtme çabası ve aymazlıktır” ifadelerini kullandı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca da “Aradan 3 gün geçti, savcı sayıları artıyor ama her ne hikmetse bir gözaltı yok, bir tutuklama yok ve sorumluların kim olduğuna ilişkin en küçük bir açıklama yok. Facianın yaşandığı alana muhtemel faillerin yaklaşamaması zorunludur” dedi.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Gamze Akkuş İlgezdi ise ‘Fıtrat Değil Cinayet’ raporunda “AKP iktidarında, sermayenin kontrolüne terk edilen kömür madenlerinde yaşanan iş kazaları yüzde 97 arttı. Madenlerde meydana gelen ölümler, kasıtla işlenmiş cinayetlerdir” ifadelerine yerdi. İlgezdi “Madenlerde yaşanan faciaları ‘Bu işin fıtratında var’ diyerek normalleştirmeye çalışan Erdoğan’ın liderliğindeki AKP, yargıya müdahale ederek sorumluların düşük cezalarla kurtulmasına yardım ediyor. Soma faciasının yargılama safhasında dosyaya bakan Yargıtay 12. Ceza Dairesi’ne atanan bürokrasi kökenli 3 üyenin oylarıyla sanıkların ‘olası kastla öldürme’ suçundan cezalandırılmalarına yönelik karar bozulmuştu. ‘Olursa olsun’ yaklaşımıyla daha fazla kâr için insan hayatını hiçe sayan patronlara adeta ‘cezasızlık’ garantisiyle destek veren AKP iktidarı ölümlerden sorumludur” görüşünü savundu.
GÜN HESAP VERME GÜNÜ
Bartın’da yaşanan maden faciasının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yaşanan olayı ‘kader planı’ şeklinde değerlendirmesine Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu sert tepki gösterdi. Davutoğlu sosyal medya hesabından paylaşımda bulunarak “Dicle kenarında bir koyunu kurt kapsa hesabı Ömer’den sorulur” diyen Hz. Ömer kader bilincinden yoksun muydu? Gün istismar ile kader inancını sarsma günü değil; tevekkül öncesinde hangi tedbirlerin alınmadığını araştırma ve hesap verme günüdür” ifadelerine yer verdi.
