Karadeniz'in hem mutfak kültüründeki yeri hem de deniz ekosistemindeki kritik rolüyle bilinen hamsi türü, tarihinin en büyük tehditlerinden biriyle karşı karşıya. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi (RTEÜ) Su Ürünleri Fakültesi akademisyenleri, son yıllarda hamsinin göç rotaları ve üreme alışkanlıkları üzerinde gerçekleştirdikleri araştırmalarda endişe verici sonuçlara ulaştı. İklim değişikliği ve insan kaynaklı çevresel faktörlerin baskısı altındaki hamsinin, uygun yaşam alanlarının hızla daraldığı ve bu durumun besin zincirini temelden sarsabileceği kaydedildi.
GÜNEY KIYILARI UYGUN HABİTAT OLMAKTAN ÇIKIYOR
Bilimsel veriler ışığında hazırlanan gelecek senaryoları, hamsinin Karadeniz'deki varlığının ciddi bir biokütle kaybına uğrayacağını öngörüyor. Araştırma ekibinden Doç. Dr. Yusuf Ceylan, değişen iklim koşullarının hamsi popülasyonu üzerindeki etkilerini incelediklerini belirterek, "Daha önceki çalışmalarda da bilim adamları hamsinin göç davranışının değiştiğini ifade etmişlerdi. Hatta daha önce bizim karasularımızda üremeyen hamsinin üremeye başladığı da ortaya çıkmıştı. Dönem dönem bölgede erken hamsi olmuştu ama bu denli av verimine hiç rastlamamıştık. İklim değişikliği, insan kaynaklı etkilerden dolayı hamsinin de göç davranışında bir değişiklik olduğunu söyleyebiliriz" dedi.
2100 YILINDA HAMSİYE VEDA MI EDİLECEK?
Araştırmanın en çarpıcı sonuçlarından biri de 2100 yılına yönelik yapılan tahminler oldu. Doç. Dr. Ceylan, hamsi popülasyonunda yüzyılın sonuna kadar büyük bir çöküş yaşanabileceğini ve bu lezzetin gelecekte sadece bir özlem olarak kalabileceğini ifade ederek şöyle konuştu:
"Değişen iklim senaryolarının etkisiyle hamsinin uygun habitatlarının gelecekteki değişimlerini araştırmaya çalıştık. Öngörümüz; hamsi için, özellikle Karadeniz’in güney kıyıları uygun habitat olmaktan çıkmış. Bu da biokütle olarak hamside büyük bir kayıp yaşayacağımız anlamına geliyor. Özellikle 2100 yılında. Hamsiyi biraz özleyeceğiz. Hamsi besin zincirinde en alt basamakta olan bir tür. Hamsinin azalması özellikle predator türlerin bolluğunu da etkileyecek"
