Kamu Denetçiliği Kurumu, 7 yıldır yönetmeliği çıkarılmayan kanun maddesine dayanarak yapılan yarı zamanlı çalışma talebinin reddedilmesini hukuka aykırı buldu ve Adalet Bakanlığı'na tavsiye kararında bulundu.
Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK - Ombudsmanlık), devlet memurlarının doğum sonrası yarı zamanlı çalışma hakkıyla ilgili önemli bir tavsiye kararına imza attı. Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü'nde görevli bir personelin, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun Ek 43. maddesine dayanarak yaptığı yarı zamanlı çalışma talebinin, ilgili yönetmeliğin henüz yayımlanmadığı gerekçesiyle reddedilmesi üzerine yapılan başvuruyu değerlendiren KDK, başvurucuyu haklı buldu.
OLAYIN GEÇMİŞİ VE BAŞVURU GEREKÇESİ
Adalet Bakanlığı bünyesinde çalışan personel, çocuğunun doğumunun ardından kanunun kendisine tanıdığı yarı zamanlı çalışma hakkından faydalanmak istedi. Ancak idare, 2016 yılında yürürlüğe giren kanun hükmünün uygulanmasına dair usul ve esasları belirleyecek yönetmeliğin henüz çıkarılmadığını belirterek personelin talebini reddetti. Bunun üzerine personel, hakkının engellendiği gerekçesiyle Kamu Denetçiliği Kurumu'na başvurdu.
KDK'NIN DEĞERLENDİRMESİ: "YÖNETMELİK EKSİKLİĞİ HAK ENGELİ OLAMAZ!"
KDK, yaptığı incelemede dikkat çekici tespitlerde bulundu:
- 7 Yıllık Gecikme: İlgili kanun hükmünün 2016 yılında yürürlüğe girmesine rağmen, aradan 7 yıl gibi uzun bir süre geçmesine karşın uygulamayı düzenleyecek yönetmeliğin hala yayımlanmamış olması eleştirildi.
- Kanun Doğrudan Uygulanabilir: Kararda, 657 sayılı Kanun'un Ek 43. maddesindeki hükümlerin, bir yönetmeliğe ihtiyaç duyulmaksızın doğrudan uygulanabilir nitelikte olduğu vurgulandı.
- İdarenin Gerekçesi Yetersiz: KDK, idarenin yalnızca "düzenleyici işlem eksikliği" (yönetmelik olmaması) gerekçesiyle vatandaşların anayasal ve yasal haklarının kullanımını engelleyemeyeceğini net bir şekilde ifade etti.
- Emsal Kararlara Atıf: Kurum, bu konuda daha önce verilmiş mahkeme kararlarını ve kendi bünyesinde oluşturulan emsal tavsiye kararlarını da hatırlatarak, yarı zamanlı çalışma uygulamasının fiilen mümkün olduğunu belirtti.
TAVSİYE KARARININ ÖNEMİ
Kamu Denetçiliği Kurumu'nun bu kararı, benzer durumda olan veya olabilecek tüm kamu personeli için emsal niteliği taşıyor. Karar, kanunla verilmiş bir hakkın, idarenin düzenleyici işlemi geciktirmesi veya yapmaması nedeniyle engellenemeyeceğini açıkça ortaya koyuyor. KDK, Adalet Bakanlığı'na, başvurucunun talebinin yeniden değerlendirilerek yarı zamanlı çalışma hakkından faydalandırılması yönünde tavsiyede bulundu.