Akdeniz sahillerinde caretta caretta ve chelonia mydas türü deniz kaplumbağalarının yuvalama dönemi başladı. Aralarında İztuzu, Patara, Çıralı'nın da bulunduğu koruma altındaki 20 plaja gece girişler yasaklandı. Eylül sonuna kadar sürecek yasakları ihlal edenlere uygulanacak idari para cezası ise 387 bin 141 TL.
Dünya Doğayı Koruma Birliği'nin (IUCN) nesli tehlike altındaki türler listesinde yer alan caretta caretta ve chelonia mydas türü deniz kaplumbağalarının Akdeniz sahillerindeki yuvalama dönemi başladı. Nisan sonu veya mayıs ayında başlayan bu süreç, eylül ayı sonuna kadar devam ediyor.
YASAĞI İHLAL EDENE 387 BİN TL CEZASI
Türkiye'de Muğla, Antalya, Mersin, Adana ve Hatay illerinde toplam 20 deniz kaplumbağası yuvalama kumsalı bulunuyor. Bu kumsallar, Doğa Koruma Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü ve Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü tarafından koruma altında. Yuvalama ve yavru çıkış dönemi olan mayıs-eylül ayları arasında gece sahile girişler, araçla giriş, çadır kurmak ve ateş yakmak yasak.
Bu yasakları ihlal edenlere ise idari para cezaları veriliyor. Bu ceza miktarı 2024 yılı için 387 bin 141 TL olarak belirlendi.
İLK YUVA İZTUZU PLAJINDA
Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi'nin (DEKAMER) sorumluluğundaki Dalyan İztuzu plajında bu yılın ilk yuvası 23 Nisan'da oluştu. DEKAMER Başkanı Prof. Dr. Yakup Kaska, İztuzu kumsalında şu an 50’yi aşkın yuvanın bulunduğunu ve kumsalın gece 20.00’den sabah 08.00’e kadar kaplumbağalara ayrıldığını belirtti.
PATARA’DA REKOR
Kaş ilçesindeki Patara kumsalında, Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen Deniz Kaplumbağaları Koruma ve İzleme Projesi, Pamukkale Üniversitesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Eyüp Başkale başkanlığında devam ediyor. Geçen yıl burada 524 yuva ve 30 binden fazla yavru ile rekor kırıldı.
Gece saatlerinde yuvalayan deniz kaplumbağalarının, kumsalda herhangi bir tehdit unsuru olduğunda yuva yapmadan denize geri döndüğüne dikkati çeken Prof. Dr. Başkale, "Yavru çıkışları da gece saatlerinde gerçekleşir. Bu nedenle plaj, hem Özel Çevre Koruma alanı olması hem de kaplumbağaların yuvalama zamanı olan akşam saatlerinde tamamen kullanıma kapatılarak koruma altına alınmaktadır. Böylece hem anne kaplumbağaların tehdit edici bir unsur olmadan rahatça yuvalamalarını, hem de yavruların güvenle denize ulaşmaları sağlanmaktadır." diye konuştu.
MOBESE KAMERALARI YERLEŞTİRİLDİ
Yuvalama sezonunda kumsalda ışık yakmanın kaplumbağaların yönlerini kaybetmelerine, ışığa yönelerek denize ulaşamamalarına sebep olduğuna işaret eden Prof. Dr. Başkale, “Yuvalama kumsallarını kullanırken çukur kazmamalı, rastgele şemsiye çakmamalı ve plaj eşyalarımızı kullanırken yuvaları da göz önünde bulundurmalıyız. Kumsala her türlü araç ile giriş kesinlikle yasaktır. Farkında olmadan yuvaların üzerinden geçebilir ve yumurta ve yavruların ölümüne sebep olabilir. Bu kapsamda kumsal giriş noktalarına MOBESE kameraları yerleştirildi. Kaçak girişlerin tespit edilmesi ve gerekli uyarıların yapılması daha da kolaylaştı. Her yıl bilgilendirme seminerleri, yüz yüze görüşmeler ve eğitim çalışmaları kumsalı kullanan yerel halk ile yerli ve yabancı turistlerin kaplumbağalara ilgisini artırdı. Ancak bilgilendirilmesi ve doğaya farkındalığının artırılması gereken daha çok insan var" dedi.
ÇIRALI’DA UYARI TABELALARI
Çıralı sahilinde, Kemer Kaymakamlığı, Kemer Belediyesi ve DKMP’nin desteğiyle Ulupınar Çevre Koruma Kooperatifi tarafından koruma çalışmaları yürütülüyor. Ulupınar Çevre Koruma Kooperatifi Başkanı Habib Altınkaya, sahilde yuvaların kafeslerle koruma altına alındığını ve gece giriş yasağı uygulandığını belirtti.
Habib Altınkaya, Çıralı kumsalında yuvalama sezonunun başladığını, yuva sayısının 7'ye çıktığını belirterek, "Yuvalar kafeslerle koruma altına alınıyor. Bu yıl da akşam 21.30'dan sabah 05.30'a kadar sahile insan girişi yasaklarımız başladı. Ayrıca çadır kurmak, kamp yapmak, araçla giriş, ateş veya mangal yapmak gibi zarar verici tüm faaliyetler sahilimizde yasak.
Beldemize tatile gelecek tüm yerli ve yabancı misafirlerimizin dikkatli ve bu konularda hassas davranmasını bekliyoruz. Gönüllülerimizin de bu konulardaki çalışmalarına destek vermelerini temenni ediyoruz." diye konuştu.
