Prof. Dr. Adem Doğangün uyardı! Ev sahiplerinin binalarını bir an önce kontrol ettirmeleri gerektiğini söyleyen Doğangün "Bazı illerimizin kaderi Maraş’tan farksız" diyerek durumun önemini belirtti! Dikkat! Deprem her an gelebilirim diyor...
Bursa'da yaşanan son depremler sonrasında bina dayanıklılık testlerine yönelik başvuruların arttığını belirten BUÜ İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Adem Doğangün, yapılan başvuruların zamanla azaldığını ve halkın deprem korkusunun unutulduğuna dikkat çekti. Prof. Doğangün, yerel yönetimlerin, üniversitelerin ve özel sektörün işbirliğiyle yapılan bu testlerin önemine vurgu yaparak, kentsel dönüşüm ve güvenli bina inşası konularında bilinçlenme çağrısında bulundu.
DEPREMDEN 4 AY SONRA BAŞVURULAR DURDU
Son zamanlarda Türkiye genelinde artan deprem aktiviteleri, halkı bina dayanıklılığı konusunda harekete geçirmiş gibi görünse de, BUÜ İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Adem Doğangün, bu başvuruların yeterli olmadığını belirtti. Depremin 4'üncü ayından sonra başvuruların durduğunu ifade eden Prof. Doğangün, bu durumun bir balon gibi söndüğünü ve acil tedbirler alınması gerektiğini vurguladı.
‘BAZI İLLERİMİZİN KADERİ MARAŞ’TAN FARKSIZDIR’
Gemlik Körfezi'nde yaşanan son depremin halkı harekete geçirmekte yetersiz kaldığını ifade eden Doğangün, “Nispeten büyüklüğü yıkıcı bir deprem olmamasına rağmen, bizim üniversitemizde de bütün öğrenciler dışarı çıktı. Herkes panik içinde hareket etti. Hatırlattı deprem, hatırlatıyor. Biz tekrar bir harekete geçer, faaliyet gösterir miyiz? Tabii onu zaman gösterir. Biz akademisyen olarak beklerdik ki, en azından yapılarımızın belli bir kısmı ya yıkılsın ya da güvenli hale getirilsin. Biz ikisinden birini yapmak durumundayız. Yoksa bilmeyerek veya incelemeyerek bundan kurtulamıyoruz ki. ‘Bazı illerimizin kaderi Maraş’tan farksızdır, Antep’ten farksız olabilir’ gibi söyleniyor ama bu icraata pek geçmiyor, maalesef geçemiyor.” dedi.
BİNALARIN YÜZDE 50’Sİ KAÇAK
Yer bilimcilerin Marmara Bölgesi'ni en riskli bölge olarak belirttiğini hatırlatan Doğangün, ancak Bursa gibi kentlerde envanter çalışmalarının eksik olduğunu ve binaların yüzde 50'sinin kaçak olduğunu belirtti. "Depremde kaybın çok fazla olacağını söyleyince, otomatikman oran çıkıyor karşınıza. Bu da ne kadar bir nüfus demektir, ne kadar bir bina demektir, hayal edebilirsiniz." diyerek kentsel dönüşüm ve güvenli bina inşası çağrısı yaptı.
Ülkenin her yerinde deprem riski olduğunu söyleyen Doğangün “Tabii o tektonik hareketler yer bilimcilerin uzmanlık alanına giriyor ama İstanbul, özellikle de hem nüfus hem de ticaret merkezi olması hasebiyle bütün ilgiyi çekiyor. İşte Maraş depremlerinde de gördük. Bütün ilgi daha önceden İstanbul’a veriliyor. Halbuki ülkemizin başka yerlerinde de deprem riski var ve oralarda olabilir. Burada hiç konuşulmayan bir şekilde, hiç konuşuyor muyduk biz Bursa’nın Mudanya’sında böyle bir deprem olacağını. Hiç beklemiyorduk. Hani İstanbul, Marmara’da olacak biz de hissedeceğiz diye düşünürken, tam bizim burnumuzun dibinde oldu, kıyımıza çok yakın AFAD’ın verilerine göre. Olabiliyor çünkü Bursa’dan da fay hattı geçiyor. Yani ülkemizin büyük bir kısmı fay hattı üzerinde. Bazı şeylere de üzülüyorum. ‘Fay hattında ev yapılmaz gidelim’. Nereye gidelim? Türkiye’yi mi bırakalım? Yani Türkiye’mizin birçok bölgesi deprem fay hatlarıyla dolu. Yani biz bunları boşaltamayız ki. İstanbul’u mu terk edeceğiz, Bursa’yı mı terk edeceğiz?
Terk etmeyeceğiz. Faya uygun bir bina yapmaya çalışacağız. Biz Maraş’ta da gördük, Antep’te de gördük, fay okulun içinden geçmiş bina yıkılmamış. Nihayetinde bizim deprem yönetmeliği de ‘Fay hattına direkt şu binayı yapamazsın’ demiyor. Çünkü fayın nereden geçeceği de çok da belli değil. Tamam izi var ama yarın başka bir yere sıçramayacağını kimse garanti edemez. Bunu Maraş depremlerinde de gördük. Hiç beklemediğiniz bir kol kırılabiliyor. O zaman bizim yapmamız gereken şey, işte faya yakın olduğu zaman biz yüzde 20 daha büyük değerler alıyoruz, 15 kilometreye kadar. 25 kilometreye kadar yine azalan bir oranda ama yine de daha büyük değerler alıyoruz. Onlara göre hesaplarımızı yapmak, binalarımızı daha dayanıklı yapmak ve minimuma indirmek durumundayız. Tamam hasarı yüzde 100 sıfırlayamazsınız. Çünkü nihayetinde orada bir imalat var, çok sayıda kişinin çalıştığı. Küçücük bir ihmal veya hata hasara neden olabilir ama bu kadar olmaz yani. Bizi üzen de bu.” şeklinde konuştu.
‘DEPREM DAHA NE SÖYLESİN BİZE?’
Depremle ilgili uyarılarda bulunan Doğangün, olası bir depremde kaybın büyük olacağını belirterek, kentsel dönüşümün önemini vurguladı.
Prof. Dr. Doğangün, halkın deprem konusundaki duyarsızlığına da dikkat çekiyor. Ev sahiplerinin deprem yönetmenliğine uygun bir şekilde binalarını inceleme ve güçlendirme sorumluluğunu yerine getirmeleri gerektiğini ifade ederek “Deprem yönetmenliğine göre bizzat resmi bir rapor olacaksa karot yaptırmak zorunda ama yine de binasını deldirmek istemiyorsa, kimseyi huzursuz etmek istemiyorsa artık teknoloji var, ultrasonik yöntemler veya tahribatsız yöntemler dediğimiz yöntemlerle bir belirlesin. Betonu çok mu kötü, çok kötüyse o zaman oturup bir düşünsünler. Yani ne yapabiliriz? Güçlendirilmesi mi gerekiyor veya sağlamsa rahat bir şekilde otursunlar. Hiç olmazsa bunları yaptırsınlar yani. Karot yaptıramıyorsa da tahribatsız yöntemlerle beton dayanıklılığı, içindeki demiri belirletmek mümkün.” şeklinde konuştu.
Doğangün, depremin her türlü işareti verdiğini ve bu konuda daha fazla zaman kaybetmememiz gerektiğini vurgulayarak şöyle konuştu: “Deprem daha ne söylesin bize? Ben geliyorum, her an gelebilirim, her türlü işareti veriyor ve biz de daha neyi bekliyoruz yani?”
