Avrupa'da maliyetler ve üretim yetersizliği nedeniyle tereyağı fiyatları hızla yükselirken, bazı ülkelerde ise satış kısıtlamaları uygulanmaya başlandı. Ancak Türkiye, geçen yıl tereyağı üretiminde tarihi bir seviyeye ulaşarak 100 bin tonu aşan üretimiyle rekor kırdı.
ÜRETİMDE TARİHİ REKOR: YÜZDE 15,2'LİK ARTIŞ
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2024 yılında Türkiye’de tereyağı üretimi dalgalı bir seyir izledi. Ocak ayında 9 bin 209 ton tereyağı üretilirken, bu rakam mayısta 8 bin 615 ton, eylülde 7 bin 731 ton ve aralıkta 8 bin 945 tona ulaştı.
Toplamda 100 bin 321 ton tereyağı üretimi gerçekleştirilirken, bu rakam 2023 yılına kıyasla yüzde 15,2’lik bir artış anlamına geliyor. Son beş yıllık verilere bakıldığında ise 2020 yılında 78 bin 610 ton, 2021’de 84 bin 826 ton, 2022’de 95 bin 656 ton ve 2023’te 87 bin 65 ton üretim yapılmıştı.
2024 yılı itibarıyla üretimin yeniden yükselişe geçmesi, sektör için olumlu bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
SÜT TOZU ÜRETİMİNDEKİ YÜKSELİŞ TEREYAĞINI DESTEKLİYOR
Ambalajlı Süt ve Süt Ürünleri Sanayicileri Derneği (ASÜD) Başkanı Harun Çallı, Türkiye'de tereyağı üretiminin artmasının nedenlerinden birinin süt tozu üretimindeki yükseliş olduğunu ifade etti.
Çallı, süt üretiminin artmasıyla birlikte süt tozu üretiminde de ciddi bir yükseliş yaşandığını ve bu durumun tereyağı üretimini doğrudan etkilediğini belirtti. “Tereyağı, süt tozu üretilirken ortaya çıkan bir yan üründür. Dolayısıyla süt tozu üretimi arttıkça tereyağı üretimi de yükseliyor. Türkiye’de üretilen tereyağlarının büyük bir bölümü iç pazarda tüketiliyor” dedi.
AVRUPA’DA KRİZ DEVAM EDİYOR, TÜRKİYE’DE DURUM NASIL?
Avrupa'da geçen yıl kasım ayında başlayan tereyağı arz sıkıntısı, fiyatları hızla yukarı çekti. Bugünlerde de fiyat artışları devam ederken, bazı ülkeler satışları sınırlandırmaya başladı. Ancak Türkiye'de iç piyasanın korunması için tereyağı ihracatına kısıtlama uygulanıyor.
Çallı, Türkiye’nin Avrupa’daki gelişmelerden doğrudan etkilenmeyeceğini vurgulayarak, “Türkiye’de yalnızca 1 kilogram ve altındaki paketli tereyağlarının ihracatına izin veriliyor. Avrupa’ya ihracat yapabilmek için özel onaylı çiftliklerden elde edilen sütlerin kullanılması gerekiyor. Şu an 41 tesisimiz Avrupa’ya tereyağı ihracatı yapabilecek kapasiteye sahip” dedi.
Türkiye'de tereyağı fazlalığı oluşması durumunda Avrupa pazarına ihracatın artırılmasının sektör için faydalı olacağını belirten Çallı, özellikle süt ürünleri ihracatını artırmak için üreticilerin desteklenmesi gerektiğini ifade etti.
PEYNİR VE DİĞER KATMA DEĞERLİ ÜRÜNLERE DESTEK ÇAĞRISI
Çallı, süt ürünleri ihracatında katma değeri yüksek olan peynir gibi ürünlere daha fazla destek verilmesi gerektiğini de dile getirdi. “Tereyağı üretimindeki artış sevindirici olsa da süt sektörünün sürdürülebilir büyümesi için peynir gibi daha yüksek katma değerli ürünlerin ihracatına yönelik teşviklerin artırılması büyük önem taşıyor” dedi.
Tüm bu gelişmeler, Türkiye’nin süt ve süt ürünleri üretiminde giderek güçlenen bir pozisyona sahip olduğunu gösterirken, gelecekte iç pazarın dengede tutulması ve ihracat fırsatlarının değerlendirilmesi için yeni stratejiler belirlenmesi gerektiğini ortaya koyuyor.
