Af Örgütü, yetkililere seslenerek 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’nde Taksim Meydanı’na getirilen yasakları kaldırarak barışçıl toplanma hakkına saygı göstermesi gerektiğini belirtti. Anayasa Mahkemesi ve AİHM kararlarına dikkat çekilen açıklamada, sendika ve emek hareketinin Taksim’de kutlama yapmasının meşru bir hak olduğu vurgulandı.
Uluslararası Af Örgütü, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü'nde Taksim Meydanı’nda yapılması planlanan kutlamalara getirilen yasağa ilişkin bir açıklama yayımladı. Açıklamada, Türkiye yetkililerine çağrıda bulunularak tüm kısıtlamaların derhal kaldırılması ve insanların barışçıl biçimde toplanma hakkının tanınması gerektiği ifade edildi.
YASAK HUKUKA AYKIRI
Af Örgütü, Taksim yasağının 2023 yılında Anayasa Mahkemesi tarafından verilen kararla açıkça hukuka aykırı bulunduğunu hatırlattı. Anayasa Mahkemesi, 2014 ve 2015 yıllarındaki 1 Mayıs gösterilerine getirilen yasaklar ve polis müdahalesi nedeniyle Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun (DİSK) barışçıl toplanma hakkının ihlal edildiğine hükmetmişti. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi de 2008 yılına ilişkin benzer bir karar vermişti.
TAKSİM'İN KAPATILMASI BASKI POLİTİKASIDIR
Af Örgütü Avrupa Bölgesel Direktör Yardımcısı Dinushika Dissanayake yaptığı değerlendirmede, “Taksim Meydanı, Türkiye’deki sendika, işçi hareketleri ve dayanışma ağları için yalnızca bir mekân değil; tarihsel ve sembolik değeri çok yüksek bir alan. Yetkililerin on yılı aşkın süredir bu meydanı barışçıl toplanmalara kapatması, hukuki temelden yoksun bir baskı politikasını yansıtıyor” dedi.
Açıklamada ayrıca Türkiye kolluk kuvvetlerinin barışçıl gösterilere saygı göstermesi, toplanma özgürlüğünü kolaylaştırması ve protestoculara karşı güç kullanımından kaçınması gerektiği belirtildi. “Barışçıl gösteriler suç değildir,” ifadelerine yer verilen açıklamada, kamuoyuna yönelik müdahalelerin meşru demokratik hakları ihlal ettiğine dikkat çekildi.
29 Nisan sabahı 1 Mayıs için Taksim çağrısı yapan gruplardan 92 kişi Terörle Mücadele operasyonu kapsamında şafak baskınıyla gözaltına alınmıştı.
Af Örgütü, 1 Mayıs öncesinde 29 ve 30 Nisan’da çok sayıda kişinin evlerinden gözaltına alınmasının da endişe verici olduğunu vurguladı. Bu gözaltıların, Taksim Meydanı’nda toplanma niyetiyle bağlantılı önleyici tedbirler olarak açıklandığını, ancak hak ihlallerini meşrulaştıramayacağını ifade etti.
14 MAYIS'TA BARIŞÇIL PROTESTOLARDA AŞIRI GÜÇ UYGULAMASINA DAİR AÇIKLAMA
Öte yandan, Af Örgütü İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı’nın Mart 2025’te gözaltına alınmasının ardından düzenlenen protestolarda barışçıl göstericilere yönelik “gereksiz ve aşırı güç” kullanımıyla ilgili bulgularını 14 Mayıs’ta kamuoyuyla paylaşacağını da duyurdu.
1 Mayıs, 2009 yılında resmi tatil ilan edilmiş ve aynı yıl Taksim’de barışçıl kutlamalara izin verilmişti. Ancak 2013’ten bu yana meydan, güvenlik kaygıları ve “kamu düzeni” gerekçesiyle yeniden yasaklı alan ilan edildi. 2024 yılında da benzer gerekçelerle getirilen yasaklara karşı bazı sendikalar ve sivil toplum kuruluşları, Taksim’de toplanma çağrılarını sürdürüyor.
