İcma nedir?

İcma nedir? İcma, İslam alimlerinin, Kur'an ve Hadislerde belirtilen bazı kapalı anlamı olan hükümleri açığa çıkarmak amacıyla, Hz. Muhammed (s.a.v.)’in vefatından sonraki herhangi bir dönemde, bir konu üzerinde ulaştıkları fikir birliği olarak tanımlanır.

İCMANIN OLUŞUM SÜRECİ VE GEÇERLİLİK KOŞULLARI

İcmanın meydana gelmesi için bazı şartlar gereklidir. Alimlerin, bir mesele hakkındaki görüşlerini beyan edip fikir birliği sağlamaları gerekmektedir. Bu, ya tüm müctehidlerin açıkça fikir beyan etmeleriyle ya da bazılarının görüşlerini açıklaması ve diğerlerinin bu görüşlere sessiz kalması şeklinde gerçekleşebilir. İcmanın Kuran ve sünnete uygun olması da zorunludur.

İCMA TÜRLERİ VE ÖRNEKLERİ

İcma iki ana türe ayrılır: Sarih İcma ve Sükuti İcma.

Sarih İcma: Bu tür, müctehidlerin her birinin bir konuya dair kendi görüşlerini belirterek, bu görüşlerin sebeplerini açıklaması ve sonunda fikir birliğine varmasıyla meydana gelir. Alimler tarafından kesin doğru olarak kabul edilir.

Sükuti İcma: Bazı müctehidlerin bir konu hakkında görüş belirttikten sonra, dönemin diğer alimlerinin bu görüşlere itiraz etmemesiyle oluşur. Bu tür icmanın geçerliliği üzerinde fikir ayrılıkları bulunmaktadır.

GÜNÜMÜZDE İCMANIN KULLANIMI: ÖRNEKLER

İcma, günümüzde de pek çok meselede başvurulan bir yöntemdir. Örneğin, sigara içmenin haram kılınması, bu konuda Kuran ve sünnette açık bir hüküm olmamasına rağmen, alimlerin sağlığa zararlı şeyler hakkındaki genel hükümleri dikkate alarak ulaştıkları fikir birliği sonucu ortaya çıkmıştır. Benzer şekilde, şarabın haram oluşu veya öğle namazının farzının dört rekat olması gibi meseleler de icma örnekleri arasındadır.