Çağımızın en sık rastlanan sindirim sistemi sorunlarından biri olan kronik kabızlık, birçok kişinin yaşam kalitesini düşürmeye devam ediyor.
En çok merak edilenler arasında yer alan kabızlık nasıl geçer ve kabızlığa ne iyi gelir konu başlıkları, konunun önemini gözler önüne seriyor.
Modern yaşamın getirdiği stres, yetersiz sıvı alımı ve liften fakir beslenme alışkanlıkları kabızlığı kalıcı hale getirebiliyor.
Uzmanlar, sindirim sistemini yeniden dengelemek için birkaç basit yaşam tarzı değişikliğinin yeterli olacağını vurguluyor.
KABIZLIK NEDİR VE NEDEN OLUR?
Kabızlık, sindirim sisteminin yavaşlaması neticesinde dışkılama sıklığının azalması veya dışkılama sırasında zorluk yaşanması hali.
Tıbbi tanıma göre bu durum, genellikle haftada üç kereden az dışkılama, dışkının sertleşmesi ve kuru olması gibi belirtilerle kendini gösterir.
Bu rahatsızlığın yaygın nedenleri arasında yetersiz su tüketimi, lif açısından zayıf beslenme, hareketsiz bir yaşam sürme veya kullanılan bazı ilaçların yan etkileri bulunur.
Ayrıca, bazı kronik hastalıklar veya psikolojik etkenler de kabızlığa yol açabilir.
Bağırsak sağlığını tehdit eden hastalık: Çölyak gerçeği!
KABIZLIĞIN BELİRTİLERİ NELER?
Kabızlık, bireyde birçok farklı belirti ile kendini gösterir.
En sık karşılaşılan bulgular arasında haftada üçten az dışkılama, sert, topaklı ya da kuru dışkı çıkarma, tuvalette uzun süren ıkınma veya ağrı hissi yer alır.
Bunların yanı sıra, karında şişkinlik, gaz birikimi, kramp girmesi, bağırsakların tam olarak boşalmadığı hissi, iştahsızlık ve halsizlik gibi şikayetler de sıkça görülür.
Eğer dışkıda kan görülmesi, mide bulantısı, kusma, şiddetli karın ağrısı ve açıklanamayan kilo kaybı gibi daha ciddi belirtiler birkaç günden uzun sürerse, zaman kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmak kritik önem taşır.
KABIZLIĞI TETİKLEYEN EN YAYGIN NEDENLER
Kabızlık sorununun ortaya çıkmasında birçok farklı etken rol oynar.
Bu nedenlerin başında yeterli lifli gıda tüketiminin sağlanamaması gelir; lifler, dışkının yumuşaklığını ve hacmini artırarak geçişini kolaylaştırır.
Yetersiz sıvı alımı da önemli bir neden; vücut yeterince su almadığında bağırsaklar dışkıdaki suyu emerek dışkının sertleşmesine yol açar.
Fiziksel aktivitenin az olması bağırsak kaslarının tembelleşmesine neden olurken, düzenli egzersiz bağırsak hareketlerini destekler.
Bazı antidepresanlar, antihistaminikler ve tansiyon ilaçları gibi farmakolojik ürünler de bağırsak fonksiyonlarını yavaşlatarak kabızlığa neden olabilir.
Ultra işlenmiş olmasına rağmen faydalı dört gıda!
STRES VE HORMONAL FAKTÖRLERİN BAĞIRSAK SAĞLIĞINA ETKİSİ
Stres ve depresyon gibi psikolojik faktörler, bağırsaktaki serotonin dengesini bozarak sindirim sisteminin yavaşlamasına yol açar; bu durum halk arasında 'psikolojik kabızlık' olarak da bilinir.
Psikolojik kabızlık, fiziksel bir neden olmaksızın dışkılama isteği olmasına rağmen zorluk yaşanması, tuvalete çıkmaktan kaçınma ve stres düzeyi arttıkça kabızlığın da şiddetlenmesi gibi belirtilerle karakterize edilir.
Öte yandan, hamilelik döneminde artan progesteron hormonu, bağırsak hareketlerini yavaşlatarak fizyolojik kabızlık oluşumunu tetikler.
ÇOCUKLARDA KABIZLIK VE DİYETLE İLİŞKİLİ BESİNLER
Çocuklarda görülen kabızlık vakaları genellikle düzensiz beslenme, yetersiz su tüketimi ve fiziksel aktivite eksikliği ile ilişkili.
Ayrıca, tuvalet alışkanlığını erteleme, okul stresi veya bağırsak florasındaki bozulmalar da çocuklarda kabızlığa yol açabilir.
Bu durum, çoğunlukla düzenli ve lifli beslenme, bol sıvı alımı ve hareketli bir yaşam tarzıyla çözülür.
Yetişkinler ve çocuklar için bazı besinler bağırsak hareketlerini yavaşlatarak durumu kötüleştirebilir.
Bunlar arasında beyaz un ve beyaz undan yapılan ürünler, işlenmiş gıdalar, fast food, kızartmalar, yüksek yağ içeren yiyecekler, kırmızı et, işlenmiş et ürünleri, şekerli ve asitli içecekler ile aşırı kafein ve tuzlu besinler sayılabilir.
Bu tür gıdaların yerine sebzeler, meyveler, tam tahıllar ve baklagillerin tüketilmesi önerilir.
O kadar çok faydası var ki: Kendinizi süper kahraman gibi hissedeceksiniz!
KABIZLIK NASIL GEÇER? KABIZLIĞA NE İYİ GELİR?
Kabızlığa iyi gelen yöntemler, genellikle yaşam tarzında yapılacak değişikliklere odaklanır.
Sindirim sisteminin düzenli çalışması için günde en az 2-2,5 litre su içmek gerekir; sabahları aç karnına ılık su içmek bağırsak hareketlerini uyarmada özellikle etkili.
Diyetinize elma, havuç, kuru erik, kayısı, brokoli, enginar, mercimek ve tam tahıllar gibi lif bakımından zengin besinleri eklemek dışkı hacmini artırır.
Yoğurt, kefir ve lahana turşusu gibi probiyotik gıdalar bağırsak florasını güçlendirir.
Yürüyüş ve yoga gibi düzenli egzersizler bağırsak kaslarını aktif tutar.
Ayrıca, zeytinyağı gibi doğal yağlardan faydalanmak, bağırsakları yumuşatarak dışkının geçişini kolaylaştırır; sabah aç karnına bir çorba kaşığı zeytinyağı içmek faydalı olabilir.
