Diyanet İşleri Başkanlığı; midye, kalamar, yengeç, ıstakoz, karides gibi deniz canlıların helal olmadığına dair fetva yayımladı. Kur'an-ı Kerim'in Maide ve Fatır ayetlerinde denizden elde edilen yiyeceklerin helal olduğu bildirilmesine karşın hanefi mezhebi, balık sınıfına girmeyen deniz canlılarının yenmesinin helal olmadığı benimsenmiştir. İşte, Diyanet'e göre midye, kalamar, yengeç fetvası...
İslam dininde deniz canlılarının yenilmesine ilişkin fikir ayrılığı bulunuyor. Bazı din adamları, denizden çıkan her türlü mahlukatı balık türüne benzeterek yenilmesinde bir mahzur görmez. Bazıları ise midyeyi kabuklu olduğundan dolayı balıktan saymaz. Midye gibi kabuklular ile ilgili konu, içtihati bir konu olduğu için alimlerin bir kısmı caiz demiş, bir kısmı caiz değildir demiştir.
İSLAM DİNİNDE MİDYE YEMEK HARAM MI, HELAL Mİ?
Diyanet İşleri Başkanlığı, "Yengeç, kalamar, ıstakoz, karides, midye, kurbağa vb. gibi deniz ürünleri yenilebilir mi?" sorusuna internet sitesinden yanıt verdi. İslamiyet'in kutsal kitabı Kur'an-ı Kerim'de yer alan Maide Suresi'nde, denizden elde edilen yiyeceklerin helal olduğu belirtilen açıklamada, Hanefi mezhebinde midye, kalamar, yengeç, ıstakoz, karides gibi deniz canlılarını yemenin helal olmadığı aktarıldı.
Şafii mezhebi için ise kurbağa, yengeç, kaplumbağa ve su yılanının yenmesi helal olmadığını aktaran Diyanet şu açıklamayı yaptı:
"(Şafii mezhebinde) Deniz canlıları sadece suda yaşayabiliyor ve sudan çıktığında boğazlanmış hayvan gibi kısa sürede ölüyorsa, şekline ve ölüm durumuna bakılmaksızın yenmesi helaldir.
Ancak aslen suda yaşayan fakat karada da yaşayabilme özelliğine sahip olan hayvanlara gelince bunlardan eti yenen kara hayvanlarına benzeyenlerin yenmesi, boğazlanması şartıyla helal, eti yenmeyenlere benzeyenlerin yenmesi ise haramdır."
DENİZ CANLILARINI YEMEK CAİZ MİDİR?
Kur'an-ı Kerim'de, denizden elde edilen yiyeceklerin helal olduğu bildirilmiştir (Maide, 5/96; Fatır, 35/12). Hz. Peygamber de, "Denizin suyu temiz, ölüsü helaldir" (Ebu Davud, Taharet 41) buyurmuştur.
Hanefi mezhebi, zikredilen naslarda helal olduğu belirtilen 'deniz hayvanları' ifadesiyle balık türünün kastedildiği, dolayısıyla balık sınıfına girmeyen midye, kalamar, yengeç, ıstakoz, karides gibi deniz hayvanlarının helal olmadığı görüşünü benimsemiştir (Kasani, Bedai', V, 35).
Şafii mezhebinde konuyla ilgili şöyle bir ayrım yapılmıştır: Deniz canlıları sadece suda yaşayabiliyor ve sudan çıktığında boğazlanmış hayvan gibi kısa sürede ölüyorsa, şekline ve ölüm durumuna bakılmaksızın yenmesi helaldir.
Ancak aslen suda yaşayan fakat karada da yaşayabilme özelliğine sahip olan hayvanlara gelince bunlardan eti yenen kara hayvanlarına benzeyenlerin yenmesi, boğazlanması şartıyla helal, eti yenmeyenlere benzeyenlerin yenmesi ise haramdır. Buna göre kurbağa, yengeç, kaplumbağa ve su yılanının yenmesi helal değildir (Remli Nihayetu'l-Muhtac, VIII, 113,150-152.).
