Dünyanın en çok satan çocuk kitabı yazarlarından olan ABD’li Theodor Seuss Geisel’in yayın haklarını elinde bulunduran şirket, 6 kitabı içinde ırkçı görseller bulunduğu gerekçesiyle basmama kararı aldı. ‘On Beyond Zebra’, ‘McElligot’s Pool’ gibi çalışmalara Türkiye’den de veto geldi. Epsilon Yayınevi Genel Yayın Yönetmeni Aslı Tunç, yazarın söz konusu kitaplarının haklarını almadıklarını söyledi. “Irkçılık konusunda hassasiyet gösteriyoruz” dedi.
SALİHA SULTAN | KARAR
Dünyanın en çok satan çocuk yazarlarından Dr. Seuss’un mirasçı şirketi yazarın 6 kitabını içindeki ‘ırkçı’ görseller nedeniyle yayınlamama kararı aldı. Türkiye’de de geniş bir okur kitlesi bulunan kitapları basan Epsilon Yayınevi Genel Yayın Yönetmeni Aslı Tunç KARAR’a yaptığı açıklamada “Söz konusu kitapların haklarını almadık. Türkiye’de de ırkçılık konusunda hassasiyet olduğu için biz de seçimlerimize dikkat ediyoruz” dedi.
Dünyanın en çok satan çocuk kitapları yazarları arasında yer alan Amerikalı yazar Dr. Seuss’un 6 kitabının basımı Asya ve Afrikalılarla ilgili 'ırkçı ve duyarsız tasvirler' içerdiği gerekçesiyle durduruldu.
Kitapların yayın haklarının sahibi Dr. Seuss Enterprises şirketinin, Dr. Seuss’un doğum tarihi olan 2 Mart’ta yaptığı açıklamada kararın yazarın 3-7 yaş grubundaki okuyucularının ebeveynleri ve eğitimcilerine danışarak alındığı vurgulandı.
Açıklamada, çalışmalarının dünyadaki bütün toplumları ve aileleri temsil etmesi gerektiğine inandığını belirten şirket, söz konusu kitaplarda yer alan görsellerin ‘insanları can yakıcı veya yanlış bir şekilde tasvir ettiği’ belirtildi.
Dr. Seuss’un artık yayımlanmamasına karar verilen kitapları ise ‘And to Think That I Saw It on Mulberry Street’, ‘If I Ran the Zoo’, ‘McElligot’s Pool’, ‘On Beyond Zebra!’, ‘Scrambled Eggs Super!’ ve ‘The Cat’s Quizzer’ olarak açıklandı.
EPSİLON: YAYIN HAKLARINI ALMADIK
Dr. Seuss’un mirasçısı şirketin kararının ardından gözler Türkiye’de de çok satan ve önerilen kitap listelerinde yer alan yazarın kitaplarına çevrildi. Dr. Seuss’un kitaplarını basan Epsilon Yayınevi Genel Yayın Yönetmeni Aslı Tunç, konuya ilişkin KARAR’a yaptığı açıklamada yazarın bugüne kadar 10 adet kitabının Türkçeye aktarıldığı ve basıldığı bilgisini verdi.
Tunç, yayını durdurulan kitaplarla ilgili yayınevinin durumuna dair şunları söyledi: “Dr. Seuss’la ilgili yurt dışından yaptığımız seçkide, yayını durdurulduğu belirtilen 6 kitap yer almıyor. Yazarın birçok kitabının hak alımını yaptık, bazılarını henüz basmadık fakat hak alımı yaptığımız kitaplar arasında da bu altı kitabın hakları alınmamış durumda. Türkiye’de de ırkçılık gibi konularda hassasiyetler yüksek olduğu için, biz de yayınevi olarak seçimlerimizde kültürel kodlara her zaman dikkat ediyoruz.”
Tunç, Dr. Seuss’un Türkiye’deki okunurluk ve satış durumuyla ilgili ise şunları kaydetti: “Dünya çapında kült bir seri. Senelerdir basılıyor. Bizde de oldukça sevilen iyi satılan bir seri olduğunu söyleyebilirim. Okul öncesi veya birinci sınıf grubu tarafından tercih edilen kitaplar.” 2020’de Forbes’in ‘ençok kazanan ölüler’ listesinin ikinci sırasında yer alan Dr. Seuss’un eserlerinin bugüne kadar bütün dünyada yaklaşık 1 milyar kopya sattığı tahmin ediliyor.
AFRİKALI VE ÇİNLİ TASVİRLER TEPKİ TOPLADI
MDr. Seuss’un ‘And to Think That I Saw It on Mulberry Street’ kitabının yayını, yemek çubukları ile bir kase tutarken görülen bir gözleri sadece iki çizgi halinde resmedilen Çinli adam görseli nedeniyle durduruldu. ‘If I Ran the Zoo’ kitabının basımının durdurulmasına ise Afrika’dan gelen, çim etek giyen ve egzotik görünümlü hayvanlar taşıyan iki adam tasviri gerekçe gösterildi.
2019’da Dr. Seuss’un eserlerindeki 2.240 karakteri inceleyen San Diego’daki California Üniversitesi’nden araştırmacılar, ırksal önyargıların 3 yaştan itibaren başladığını ve 7 yaşta sabitlendiğini belirterek, yazarın eserlerinde yer alan karakterlerinin yüzde 2’sinin ırkçı klişeleri sürdürdüğünü belirtmişti. Çalışmada ayrıca kitaplarında belirgin bir ‘kadın cinsiyeti’ eksikliği tespit edildiği belirtilmişti.
