Japonya resmi gazetede yayımladığı kararla; 10 yıl önce radyoaktif sızıntılara ve çevre felaketine neden olan Fukuşima'da Dai-içi nükleer santralinde biriken rakyoaktif özellikli işlenmiş atık suyu okyanusa bırakacağını duyurdu.
Japonya 10 yıl önce tarihinin en büyük depremiyle sarsılmış, Fukuşima Nükleer Santrali de depremden etkilenip radyoaktif sızıntıya neden olmuştu. Japonya hükümeti, 2011'de hasar gördükten sonra ülkenin Kuzeydoğusunda bulunan Fukuşima Dai-içi nükleer santralinde biriken radyoaktif özellikli işlenmiş atık suyu okyanusa boşaltmaya karar aldıklarını resmi gazetede açıkladı. Çevre felaketine neden olan radyoaktif sızıntı sonrasında çoğu insan tehlikenin büyük olduğuna inanırken karar sonrası bölge sakinlerinin endişesi devam ediyor.
''GÜVENLİK STANDARTLARINA UYULACAK''
Kabinesini toplayarak resmi kararı açıklayan Başbakan Suga Yoşihide, toplantının basına açık bölümünde konuştu. Suga toplantıda, süreci devam eden nükleer santralin devreden çıkarılması ile santraldeki işlenmiş atık suyun salıverilmesi arasındaki bağlantıya değinerek şu sözlere yer verdi:
"Fukuşima Dai-içi tesisinin devreden çıkarılması konusunda işlenmiş suyun bertaraf edilmesi kaçınılmaz bir mesele. Hasarı önlemek için geniş ölçüde ve sağlam adımlarla güvenlik standartları sağlanarak plan uygulanacaktır."
''6 YILDIR PLANLANLANIYORDU''
Öte yandan Suga, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ve diğer üçüncü taraf kuruluşların, planın şeffaflıkla yürütüldüğünün gözlemlenmesi için sürece dahil olacağını belirterek şu sözlere yer verdi:
"6 yıldan fazladır uzmanların incelemesi sonucunda, suyun okyanusa salıverilmesi planının gerçekçi olduğuna karar verildi ve bu şekilde politika oluşturuldu. Bu değerlendirme aynı zamanda UAEA'nın bilimsel ilkelerine dayanıyor."
BÖLGE SAKİNİ ENDİŞELİ
Boşaltım konusunda kamuoyundaki eleştirilerin hedefinde bulunan Suga, "Fukuşima bölgesi, afetin zarar verdiği alanlar ile balıkçılık endüstrisinin, hasara yönelik endişelerini dikkat alıyoruz. Hükümet birimleri bu endişelerin giderilmesi için bütüncül olarak çalışacak. Halkın anlayışını talep ediyoruz." ifadelerini kullandı.
TRİTYUM ELEMENTİ İÇEREN SU SEYRELTİLECEK
Reaktörleri soğutma işlevi gören saf su içinde oluşan radyoaktif maddeler, Gelişmiş Sıvı İşleme Sistemi (ALPS) sayesinde, trityum materyali haricinde ayrışıyor.
Plana göre trityum elementi içeren su, litre başına 1500 bekerel seviyesinde sulandırılarak seyreltilecek. Böylelikle, tesis işleticisi Tokyo Electric Power (TEPCO) günden güne artış gösteren suyu periyotlar halinde denize boşaltabilecek.
Öte yandan Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakanı Kajiyama Hiroşi, planın güvenliği ve şeffaflığına ilişkin küresel kurumlar ile yerel hükümetlerin iş birliği hedeflediklerini açıklamıştı.
Tesis işleticisi TEPCO santralde muhafaza edilen suyun boşaltılması halinde, tesisin depolama tank kapasitesini en geç 2022 sonbaharında dolduracağını tahmin ediyor. Kyodo haber ajansı ise suyun denize boşaltma sürecinin 2 yılı alacağını belirtti.
NÜKLEER SANTRAL NEREDE?
Fukuşima Daiichi Nükleer Santrali, Japonya'nın doğu kıyısındaki Okuma kentinde, başkent Tokyo'nun 220 kilometre kuzey doğusunda yer alıyor.
11 Mart 2011'de yerel saatler 14.46'yı gösterdiğinde (TSİ 08.46) deprem oldu. Merkez üssü santralin 97 km kuzeyindeki Sendai kentiydi.
Tsunami kıyıya ulaşmadan önce bölge halkının terk etmesi için sadece 10 dakikaları vardı. Yaklaşık yarım milyon insan deprem, tsunami ve nükleer sızıntı nedeniyle evlerini terk etmek zorunda kaldı.
FUKUŞİMA'DA NE OLDU?
Nükleer santralde kurulu sistem depremi tespit ettiğinden nükleer reaktörler otomatik olarak devre dışı bırakılmıştı. Ancak reaktörlerin merkezi hala çok sıcak olduğundan acil durumlarda devreye giren dizel jeneratörler soğutucu pompalamaya devam ediyordu.
Ancak bir süre sonra Fukuşima'ya ulaşan 14 metre yükseklikteki bir dalga, deniz kıyısına kurulu koruyucu duvarı yıkmış, jeneratörleri devirip geçmişti. Elektrik akışını yeniden sağlayıp soğutma işlemine devam etmek üzere işçiler gönderildi; ama bir süre sonra aşırı ısınmış nükleer yakıt, üç reaktörün merkezini eritmişti.
Santralde ayrıca kimyasal patlamalar olmuş ve binalar yıkılmıştı. Radyoaktif madde atmosfere ve Pasifik Okyanusu'na sızmaya başladı. Bunun üzerine bölge insandan arındırıldı ve giderek genişletilen yasak bölgeler ilan edildi.
FELAKET SONRASI NELER YAŞANDI?
Felaketin 10. yıldönümü öncesinde 9 Mart 2021'de Birleşmiş Milletler'in yayımladığı rapor da doğrudan felaketle bağlantılı radyasyondan kaynaklı olarak Fukuşima sakinlerinin sağlığını olumsuz etkileyen herhangi bir şeye rastlanmadığını kaydetti. Gelecekte de radyasyon bağlantılı fark edilebilir etkilerinin olması beklenmiyor.
Fakat çoğu insan tehlikenin büyük olduğuna inanıyor ve bölge sakinleri de endişelenmeye devam ediyor. Birçok alanda kısıtlamalar kaldırılmış olsa da pek çok kişi evine geri dönmedi.
2018'de Japonya açıklama yaparak, 2011'de meydana gelen deprem ve tsunaminin yol açtığı Fukuşima nükleer felaketin ardından ilk kez radyasyona maruz kalan bir işçinin hayatını kaybettiğini doğruladı. Hükümet, işçinin ailesine tazminat ödenmesini kabul etti.
Ancak radyasyon riski nedeniyle bölge sakinlerinin uzaklaştırılması sürecinde bazı insanların yaşamını yitirdiği, bunlar arasında hastanede bakım görmekte olan onlarca hasta olduğu açıklandı.
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) Fukuşima felaketini kategori 7 seviyesinde sınıflandırdı. Çernobil'in ardından bu ölçekte sınıflandırılan ikinci felaket oldu bu.
