Aşıklı Höyük, İç Anadolu’daki Neolitik döneme ait önemli yerleşim alanlarından biri. Yeni analizler, koyunların evcilleştirilmesinin yaklaşık 11 bin yıl önce bu bölgede başladığını ve burada yerel bir gelişim hattının varlığını gösteriyor. Bilim insanları, Aşıklı Höyük’te çıkarılan antik koyun genomlarını analiz ederek, bu yerleşimin daha sonra Avrupa’ya yayılan koyun gruplarının genetik ataları arasında yer aldığını ortaya koydu.
İstanbul'un saklı belleği: Adalar Müzesi'nde kültürel ve dinlendirici bir mola
Araştırmalar, koyun evcilleştirme sürecinin tek aşamalı olmadığını, katmanlı bir evrimsel geçiş içerdiğini gösteriyor. Başlangıçta, vahşi kuzu ve oğlakların yakalanıp yerleşim içinde birkaç ay beslenmesiyle başlayan süreç; ardından yerleşik küçük ölçekli yetiştiricilikle devam etmiş, son evrede ise büyük ölçekli sürü yönetimine dönüşmüştür. Bu evrim süreci, sadece hayvancılıkta değil, yerleşim düzeni, iş gücü organizasyonu ve atık yönetiminde de köklü değişikliklere yol açtı.
Vaniköy: İstanbul'un saklı zarafeti
Genetik analizler ayrıca Aşıklı Höyük koyunlarının, sonraki dönemlerdeki diğer evcil koyun türlerine göre 'temel soy' (bazal) bir grupta olduğunu gösteriyor. Bu, Aşıklı Höyük’ün domuz ve koyun evcilleştirme merkezi olma rolünü pekiştiriyor.
