Tex, Mister No gibi çizgi romanlardan oluşan 3 bin kitaplık koleksiyonunu sayı sayı inceleyerek, yakaladığı detayları ‘cizgiromantik.com’ sitesinde yayınlamaya başlayan Stüdyo İmge Yayınları’nın kurucusu Levent Erseven: “Eşimle bu işin altından tek başımıza kalkmamız mümkün değil, ömrümüz yetmez. Bizim gibi çizgi roman meraklıları da katkı sağlasın. Hep birlikte internet ortamında bir havuz oluşturalım. Bunu yaparken çok eğleniyoruz bizimle eğlenmek isteyenler olursa şahane olur.”
SALİHA SULTAN
Stüdyo İmge Yayınları’nın kurucusu olan, Modern Müzik, Düşler Öyküler gibi dergi çalışmalarıyla da tanınan Levent Erseven bugünlerde Türkiye’de bir ilke imza atan proje ile kültür sanat dünyasının karşısında. Çizgi roman tutkusu ile de bilinen Erseven, geçtiğimiz günlerde ‘cizgiromantik.com’ adlı bir internet sitesini hayata geçirdi. Erseven bu sitede çizgi roman tutkunlarına şöyle seslendi:
“Tex, Mister No, Martin ve Ken’in öykülerini sayı sayı inceleyerek, her öyküdeki ufacık detayı, bir sigara paketi ya da bir afişin peşine düşerek keyifli bir maceraya atıldım. Eserlerin İtalya’dan Türkiye’ye gelirken uğradıkları değişiklikleri; kapaklar ve farklı baskı yıllarını kapsayan geniş bir koleksiyonun içine daldım. Her sayıyı detaylı araştırmalarla kaleme aldım. Ancak bu kadar geniş bir konuyu tek başıma ele almam mümkün değil. Eski bir kitap yayıncısı olarak, basılı yayınların dijital kopya sürümleri dışında, her türlü bilgiye açığım. Her türlü yazı, bilgi, düzeltme, katkı, fotoğraf ve başka yerde yayınlanmış makaleler dahil, aklımıza gelen her türlü bilgiyi imzalı olarak yayınlayalım.”
Yirmi yıllık yayıncılık kariyerinin ardından eşi Melike hanımla birlikte Milas’a yerleşen Erseven’e telefonla ulaşarak çizgi roman evreninde bilinmeyen bir dünyaya kapı açan projeyi konuştum.
Erseven, sesinde ancak hayallerinin peşinden giden özel insanlarda hissedeceğimiz bir tutkuyla “Ben okuma yazmayı karikatür dergilerinden öğrendim. Ruhen emekli olunca yeniden çizgi romanlara daldım, çünkü artık 24 saat okuyabilir oldum” diyor.
Yıllardır takip ettiği Tex, Mister No, Martin ve Ken çizgi roman serilerinden 3 bin civarında sayı biriktirdiğini aktaran Erseven, “Artık çağın imkanları ile de iyice bu çizgi romanların içlerindeki detaylarla boğulmaya başladım. 17-18 yaşında okuduğunuz bir Tex’in peşine ancak ansiklopediden düşebiliyordunuz. Şimdi ise orda bir karede bir tütün görüyorsunuz, bakıyorsunuz üstüne de bir marka yazılmış mesela. Google’a yazıyorsunuz, bir sürü bilgi çıkıyor” diyerek, bu detayların da kendisini bu projeye yönelttiğini anlatıyor.
Erseven’i verdiği şu örnek, çizgi roman dünyasında görünen hikayenin ardından bambaşka bir hikaye çıkabileceğinin, projenin ardındaki düşüncenin en net örneği: “Ken Parker’ın 12’nci kitabında Parker’in elinde bir katilin kitabı var, çizer üstüne de bir kağıt yapıştırılmış şekilde çizmiş. Parker kağıdı çıkarttığında altından ‘Joaquin Murieta’nın İhtişam ve Ölümü diye bir kitap çıkıyor. Bunu araştırdım, Pablo Neruda’nın uzunca bir şiirinin adıymış, kitap olmuş çizgi romanda. Neruda’nın üstüne şiir yazdığı bir adam yani bahsedilen. Bu adam 1700’lerde Kaliforniya’da zenginleri öldüren biri, hakkında iki görüş var. Neruda tarafından baktığımızda halk kahramanı, diğer taraftan bakıldığında bir haydut. İşin en tuhafı, Üç Çiçek Yayınevi’nden bu şiir kitabını biz bastıydık 1984’te. Kitap çizgi romanda, olmayacak bir yerde karşıma çıktı. Kimine göre lüzumsuz bir detay belki ama belki birileri de bizim gibi meraklıdır diye bu detayların yer alacağı bir çizgi roman sitesi yapmaya karar verdik.”
Erseven, çizgi romanların hazırlık sürecinin bu tarz birçok sürprize zemin hazırladığını vurgulayarak, “Çizgi roman çizen birine sinopsis veriliyor. Çizere kalan artık bir çizer olarak oynamak. Resime kendi dünyasını aktaran ufak detaylar koyuyor mesela. Bu detaylar da hikayeyi zenginleştiriyor. Biz de bulduğumuz bu tarz detayları yazıp siteye ekliyoruz” görüşlerini aktarıyor.
‘MADDİ BEKLENTİMİZ YOK AMAÇ EĞLENMEK’
Çalışmayı eşi Melike hanımla birlikte yürüttüklerini aktaran Erseven, “Bir ekibimiz var, site çalışmasını onlar yapıyor. Ancak Melike Erseven ile benim bu iş altından tek başımıza kalkmamız mümkün değil, ömrümüz yetmez. Bizim gibi çizgi roman meraklıları da katkı sağlasın istedik. Biri desin ki ben de şu üç sayıyı yapıyorum. Hep birlikte serilerin bütün sayılarını koyalım, internet ortamında bir havuz oluşturalım. Ve biz bunu yaparken çok eğleniyoruz bizimle birlikte eğlenmek isteyenler olursa şahane olur” ifadelerini kullanıyor. Gönderilen çalışmaların formata uygun bulunduğu takdirde havuza dahil olacağını belirten Erseven, projeden maddi bir gelir elde etmeyi hedeflemediğinin, siteye reklam almayacağının da özellikle altını çiziyor. Çizgi roman koleksiyonunu ve yakaladıkları detayları internet üzerinden bütün meraklıları ile paylaşan Erseven çifti, çizgi roman tutkunlarının siteye katkılarını bekliyor.
BİR YAYINEVİ KURMAK ARTIK ZOR
Çizgi roman dünyasını uzun yıllardır yakından takip eden Erseven ile çizgi roman serilerinin bugünkü durumunu da konuştum. Günümüz çizgi romanları üzerine fikrini sorduğum Erseven “Bugünkü çizgi romanlara da bakıyorum, çok da iyi bulduğum şeyler var ama biz yaşın dünyası değil. Bazı yayıncılar yeni çalışmalar hakkında da yazmamı tavsiye ediyor ama ben Tex ile büyüdüm ve kendi çağımda yaşıyorum, bundan memnunum” dedi.
Tex, Mister No, Martin Mystere ve Ken Parker serilerinin günümüzde hala basıldığı bilgisini veren Erseven, yayın dünyasında yaşanan mali krizin bu serileri de etkilediğini, görüştüğü yayıncıların çizgi roman baskılarında zorlandığını belirttiklerini vurguladı.
Koleksiyon tutkusuna rağmen dijital dünyaya karşı olmadığını da dile getiren Erseven “Benim muhteşem bir CD koleksiyonum da vardı mesela. Birçoğu artık dijitalde. Zaman değişiyor. Çizgi roman ya da CD gibi koleksiyonları internete aktarmakta, bir havuz oluşturmak normal. Zaman değişiyor. Üstelik dijital yayıncılığın masrafları ufak tefek, isim hakkı ödüyoruz vs. Ama geri kalanında kendi kendimize yayıncılık yapabiliyoruz, dijital ortamın bence en iyi tarafı oldu bu. Bir yayınevi kurmak çok zor çünkü artık, işin basılısına iddiasız giremiyorsunuz.”
