Nikola Tesla, bugün dünya genelinde kullanılan baskın elektrik sistemi olan alternatif akım (AC) elektrik sistemini tasarlamakla tanınıyor. Halen radyo teknolojisinde kullanılan ‘Tesla bobini’ni de yarattı.
İcatları arasında Tesla bobini, alternatif akım (AC) elektriği ve dönen manyetik alanın keşfini içeren bir çalışmaya bulunan Nikola Tesla, 10 Temmuz 1856'da Hırvatistan'ın Smiljan kentinde doğdu. Dane, Angelina, Milka ve Marica isimli kardeşleriyle birlikte, ailesinin beş çocuğundan biriydi.
NİKOLA TESLA KİMDİR?
Tesla'nın elektrikli icatlara ilgisi, oğlu büyürken boş zamanlarında küçük ev aletleri icat eden annesi Djuka Mandic tarafından teşvik edildi.
Tesla'nın babası Milutin Tesla, Sırp ortodoks bir rahip ve bir yazardı ve oğlunun rahipliğe katılması için baskı yaptı. Ancak Nikola'nın ilgi alanları doğrudan bilimlerde yatıyordu.
EĞİTİM HAYATI
Realschule'de okuduktan sonra Almanya'da Karlstadt (daha sonra adını Johann-Rudolph-Glauber Realschule Karlstadt olarak değiştirdi); Avusturya, Graz'daki Politeknik Enstitüsü; 1870'lerde Prag Üniversitesi'nde Tesla, bir süre Merkezi Telefon Borsası'nda çalıştığı Budapeşte'ye taşındı.
Asenkron motor fikri ilk kez Budapeşte'deyken Tesla'nın aklına geldi, ancak birkaç yıl sonra buluşuna ilgi duymaya çalıştıktan sonra, 28 yaşında Tesla, Avrupa'dan Amerika'ya gitmeye karar verdi.
THOMAS EDİSON İLE ÇALIŞTI
1884'te Tesla, Amerika Birleşik Devletleri'ne sırtındaki giysilerden biraz daha fazlasıyla geldi ve DC tabanlı elektrik işleri hızla ülkede standart hale gelen ünlü mucit ve iş adamı Thomas Edison'a bir giriş mektubu ile geldi.
Edison, Tesla'yı işe aldı ve iki adam kısa süre sonra yorulmadan yan yana çalışarak Edison'un icatlarında iyileştirmeler yaptı.
Birkaç ay sonra, tarihçiler tarafından inanılmaz derecede farklı kişiliklerine atfedilen çelişkili bir ticari-bilimsel ilişki nedeniyle iki yol ayrıldı: Edison, pazarlama ve finansal başarıya odaklanan güçlü bir figür iken, Tesla’nın ticari teması kesilmişti ve bir şekilde savunmasız kaldı.
İLK SOLO GİRİŞİMİ
1885'te Tesla, Tesla Electric Light Company için fon aldı ve yatırımcıları tarafından iyileştirilmiş ark aydınlatması geliştirme görevi verildi. Tesla, Başarılı bir şekilde çalıştıktan sonra girişimden çekildi ve bir süre hayatta kalabilmek için el işçisi olarak çalışmak zorunda kaldı.
Yeni Tesla Electric Company için aldığı fonla 2 yıl sonra şansı değişti.
BULUŞLARI
Tesla, kariyeri boyunca endüksiyon motoru ve dinamolar (pillere benzer elektrik jeneratörleri) da dahil olmak üzere, çoğu diğer mucitler tarafından resmi olarak patentlenmiş olan bir dizi önemli icat için fikirler keşfetti, tasarladı ve geliştirdi.
Ayrıca birçok AC makinesinin temeli olan radar teknolojisi, X-ray teknolojisi, uzaktan kumanda ve dönen manyetik alanın keşfinde de öncüydü. Tesla en çok AC elektriğine yaptığı katkılar ve Tesla bobini ile tanınır.
AC ELEKTRİK SİSTEMİ
Tesla, hızla 20. yüzyılın önde gelen güç sistemi haline gelecek ve o zamandan beri dünya standardı olarak kalan alternatif akım (AC) elektrik sistemini tasarladı. Tesla, 1887'de yeni Tesla Elektrik Şirketi için fon buldu ve yılsonunda AC tabanlı icatlar için başarılı bir şekilde birkaç patent başvurusunda bulundu.
Tesla'nın icat ettiği sistem kısa süre sonra, ülkeye uzun mesafeli güç sağlamak için bir çözüm yolu arayan Amerikalı işadamı ve mühendis George Westinghouse'un dikkatini çekti. Tesla'nın icatlarının bunu başarmasına yardımcı olacağına inanarak 1888'de patentlerini Westinghouse Corporation'dan 60.000 $ nakit ve hisse karşılığında satın aldı.
AC sistemine ilgi arttıkça, Tesla ve Westinghouse, doğru akım (DC) sistemini ülkeye satma niyetinde olan Thomas Edison ile doğrudan rekabete girdi. AC gücüne olan ilgiyi baltalamak amacıyla kısa süre sonra Edison tarafından olumsuz bir basın kampanyası başlatıldı.
Ne yazık ki Edison için Westinghouse Corporation, Chicago'daki 1893 Dünya Kolomb Sergisi'nde aydınlatmayı sağlamak için seçildi ve Tesla burada AC sisteminin gösterilerini yaptı.
HİDROELEKTRİK SANTRAL
1895'te Tesla, Niagara Şelaleleri'nde Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilk AC hidroelektrik santrallerinden birini tasarladı.
Sonraki yıl, New York'taki Buffalo şehrine güç sağlamak için kullanıma alındı. (dünya çapında oldukça duyurulan ve AC elektriğin dünyanın güç sistemi olma yolunda ilerlemesine yardımcı olan bir başarı.)
TESLA BOBİNİ
Tesla, 19. yüzyılın sonlarında kablosuz teknolojilerin temelini oluşturan ve bugün hala radyo teknolojisinde kullanılan Tesla bobininin patentini aldı. Bir elektrik devresinin kalbi sayılan Tesla bobini, birçok erken radyo iletim anteninde kullanılan bir indüktördür.
Bobin, devre boyunca bir güç kaynağından gelen akımı ve voltajı rezonans etmek için bir kapasitör ile çalışır. Tesla, bobinini yeryüzündeki ve atmosferdeki x-ışınları, floresans, radyo, kablosuz güç ve elektromanyetizmayı incelemek için kullandı.
BEDAVA ENERJİ
Enerjinin kablosuz iletimine takıntılı hale gelen Tesla, şimdiye kadarki en cesur projesi üzerinde çalışmaya başladı: (Bilgi paylaşmak ve dünya çapında ücretsiz enerji sağlamak için - büyük bir elektrik kulesinden iletilecek küresel, kablosuz bir iletişim sistemi kurmak.)
Finans devi JP Morgan'ın da aralarında bulunduğu bir grup yatırımcının sağladığı fonla, 1901'de Tesla, Long Island, New York'taki bir sahada bir elektrik santrali ve devasa bir iletim kulesi olan bir laboratuvar tasarlayıp inşa ederek ciddiyetle ücretsiz enerji projesi üzerinde çalışmaya başladı.
Ancak, yatırımcıları arasında Tesla'nın sisteminin inandırıcılığı konusunda şüpheler ortaya çıktı. Rakibi Guglielmo Marconi - Andrew Carnegie ve Thomas Edison'un finansal desteğiyle - kendi radyo teknolojileriyle büyük ilerlemeler kaydetmeye devam ederken, Tesla'nın projeyi terk etmekten başka seçeneği yoktu.
Wardenclyffe personeli 1906'da işten çıkarıldı ve 1915'te site haciz durumuna düştü. İki yıl sonra Tesla iflas ilan etti ve tahakkuk eden borçları ödemeye yardımcı olmak için kule sökülerek hurdaya satıldı.
ÖLÜM IŞINI
Serbest enerji projesinin kapanmasının ardından sinir krizi geçirdikten sonra Tesla, sonunda danışman olarak işe geri döndü.
Ancak zaman geçtikçe fikirleri giderek daha tuhaf ve pratiklikten uzaklaştı. Zamanının çoğunu New York City parklarındaki yabani güvercinlerin bakımına ayırarak giderek eksantrik hale geldi.
Tesla, İkinci Dünya Savaşı sırasında Sovyetler Birliği'nden biraz ilgi gören güçlü bir "ölüm ışını" inşa etme konusundaki konuşmasıyla FBI'ın dikkatini bile çekti.
NİKOLA TESLA NASIL ÖLDÜ?
Zavallı ve münzevi olan Tesla, yaklaşık 60 yıldır yaşadığı New York'ta, 7 Ocak 1943'te 86 yaşında koroner trombozdan öldü.
Ancak Tesla'nın geride bıraktığı eserin mirası bugüne kadar yaşıyor. 1994 yılında, 40th Street ve 6th Avenue'nun kesiştiği noktada, eski New York City laboratuvarının yakınına "Nikola Tesla Corner" ı tanımlayan bir sokak tabelası yerleştirildi.
