1 Kasım seçimleri için sandığa gidiyoruz. 7 Haziran seçimlerinde geçersiz oylar demokrasi için dezavantaj oldu. Bu nedenle seçmenlerin oy kullanırken daha dikkatli olması gerekiyor. Oyların geçersiz sayılmaması demokrasi çarkının daha iyi işlemesi için önemli. Peki nasıl oy kullanacağınızı biliyor musunuz? Oy kullanırken nelere dikkat edilmeli. Oyunuzun geçersiz sayılmaması için ne yapmanız geriyor? YSK seçmen sorgulama ile nerede ve nasıl oy kullanacağınızı öğrenebilirsiniz. 1 Kasım seçimleriyle ilgili tüm ayrıntılar haberimizde.
10 adımda doğru oy kullanma
1) Oyunuzu kullanabilmek için öncelikle pazar günü sabah 8 ile akşam 17 arasında sandık başına gitmeniz gerekiyor. Ama saat 17’den sonra sandığa giderseniz oy kullanamazsınız. Fakat 17’den önce gitmişseniz de o saate kadar size sıra gelmediyse sorun değil, yine de oyunuzu kullanırsınız.
2) Oy kullanmak için yanınızda seçmen bilgi kağıdınız ve bir kimlik kartınızın bulunması gerekiyor. Sadece nüfus cüzdanı, pasaport, evlenme cüzdanı, askerlik belgesi ve ehliyet kimlik kartı olarak kabul ediliyor. Seçmen bilgi kağıdınızı unuttuysanız ya da kaybettiyseniz sorun değil, seçmen listesinde adınız olduğu sürece oyunuzu kullanabilirsiniz.
3) Sandık başkanından pusula ve zarfı alırken, yazılı veya evet mührü basılı olmadığını kontrol etmelisiniz. Görevliler tarafından verilecek stampa ve mühürle oy vermek için kullanılan paravanın arkasına geçin ve kimi istiyorsanız, o parti ya da bağımsız adayın isminin altındaki yuvarlak boşluk alana bastırın. Net şekilde çıktığını gördükten sonra mürekkebin kurumasını bekleyin ve mührün geldiği yer dışarıda kalmayacak şekilde, düzgünce katlayarak, zarfa yerleştirin. Paravandan çıkın ve oyunuzu sandığa atın.
4) Hastalar, gebe kadınlar ve engelliler hiç sıra beklemeden oy kullanma hakkına sahipler. görme engelliler, felçliler ve elini kullanamayanlar, oy kullanacakları sandıkta bulunan birinden yardım alarak oy kullanabilirler. Ama bir seçmen sadece bir engelliye yardım edebilir, ikincisine yardım edemez. Yardım eden seçmenin adı ve soyadı tutanak defterine yazılarak imzası alınır.
5) Okuma yazma bilmeyen bir seçmene başka bir seçmenin yardım etmesi ise kesinlikle yasak. Bu seçmenler Sandık Kurulu Başkanı’na başvurmalı. Başkan pusulanın üzerindeki siyasi parti amblemlerini seçmene anlatır, isimleri okur. Bu bilgilerle kapalı oy verme yerine giren seçmen oyunu kullanır.
6) Seçmenler cep telefonu, fotoğraf veya film makinesi gibi görüntü kaydedici veya haberleşme sağlayıcı cihazlarla kapalı oy verme yerine giremezler. Bu tür cihazlar kapalı oy verme yerine girmeden önce kapatılarak sandık kurulu başkanına teslim edilmeli.
7) Gizli oy ilkesinin çiğnenmemesi için seçmenin oyunu tek başına kullanması gerekiyor. Sandık kurulundan zarf ve birleşik oy pusulasını alan bir seçmen, oyunu kullanmadan önce bir yere gidemez veya birine bir şey danışamaz, kimseyle konuşamaz. Derhal kapalı oy verme yerine gitmesi gerekir.
8) Araştırmalara göre seçmen oy kullanırken en çok mekanizmalı mühür yüzünden hata yapıyor. Mührün üst kısmında yazan “evet” yazısının oy pusulasına basılacağını düşünen çoğu vatandaş, pusula yerine elini mühürlüyor. Ayrıca YSK’dan mühürlü olarak gelen pusula ve zarfların, sandık kurulu başkanları tarafından tekrar mühürlenmesi gerek. Ancak bazı sandık kurullarında bu mühür basılmadığı için, vatandaşın düzgün kullandığı oylar da geçersiz sayılabiliyor.
9) Sandığın ait olduğu seçim çevresinden başka bir seçim çevresi için düzenlenmiş oy pusulaları da geçerli kabul edilmiyor. Ayrıca bütünlüğü bozacak şekilde yırtılmış veya koparılmış, üzerinde evet ya da tercih mührü dışında veya bu mühürler yerine herhangi bir özel işaret, isim, imza kaşesi, mühür veya parmak izi basılan, üzerinde yer alan siyasi partilere veya bağımsız adaylara ait bölümleri belirgin şekilde karalanmış, çizilmiş veya işaretlenmiş olan oy pusulaları da geçersiz sayılıyor.
10) Birleşik oy pusulasının katlanarak zarfa konulması sebebiyle evet mührü ile oy pusulasının arkasına basılan sandık kurulu mührü izinin oy pusulasının diğer kısımlarına geçmesi halinde de pusula geçerli olacak. Bir siyasi parti veya bağımsız aday alanına basılan evet mührünün sadece iki parti alanını ayıran çift çizgili bölgeye taşmış olması durumunda oy geçerli sayılacak. Başka bir siyasi partinin veya bağımsız adayın alanına taşmamak kaydıyla bir siyasi partinin alanına birden çok evet mührü basılması halinde de oy geçerli kabul edilecek.
