Giresun'da yarım asırdır durmaksızın çalışıyor gelen taleplerin ardı arkası kesilmiyor. Herkesin burun kıvırdı o işin kazancı da yüksek oluyor ustası yetiştirecek bir kişi bile bulamıyor. İşte tüm detaylar…
Giresun’da yarım asırlık ustalıkla ahşap sandalye üreten 64 yaşındaki Kadir Gürel, zanaatını yaşatmaya çalışıyor. Ancak usta eksikliği nedeniyle üretim sınırlı, çırak bulamaması ise mesleğin geleceğini tehdit ediyor.
GİRESUN SANDALYESİ ZAMANA DİRENİYOR
Hamidiye köyünde yaşayan Kadir Gürel, 50 yılı aşkın süredir sadece el işçiliğiyle ahşap sandalye yapıyor. Gürgen ağacından çivi kullanılmadan, geleneksel kenetleme yöntemiyle hazırlanan bu özel sandalyeler, dayanıklılığıyla dikkat çekiyor. Eskiden Giresun'da birçok usta bu işi yaparken bugün yalnızca Gürel kaldı. "Bu işi kayınbabamdan öğrendim. Yıllardır sürdürüyorum ama öğretecek kimseyi bulamıyorum" diyerek mesleğin kaybolmasından duyduğu endişeyi dile getiriyor.
ÇİVİ YOK, MAKİNA YOK, TAMAMEN EL İŞİ
Giresun sandalyesini farklı kılan en önemli detay, hiçbir metal parça içermemesi. Tamamen kenetleme tekniğiyle üretilen sandalyeler, doğal yapıları sayesinde onlarca yıl bozulmadan kullanılabiliyor. Gürel, "Hâlâ 40-50 yıl önce yaptığımız sandalyeler sapasağlam duruyor" diyor ve bu zanaatın sadece Hamidiye’de varlığını sürdürdüğünü vurguluyor.
NOSTALJİK TALEP VAR AMA ZANAATKÂR YOK
Son yıllarda özellikle kafelerden ve butik otellerden gelen siparişlerin arttığını belirten Gürel, talepleri karşılamakta zorlandığını söylüyor. Tamamen el emeğiyle üretim yaptığı için kapasitesi sınırlı. “Makineyle üretim yapılabilir ama benimki gibi olmaz. Bu, bir el sanatı. Sipariş çok ama yardım edecek kimse yok. Tek başıma yetişemiyorum” diyerek zanaatın yalnızlığını paylaşıyor.
BİR SANATIN KAPANMA TEHLİKESİ
Plastik mobilyaların yaygınlaşmasıyla geleneksel ahşap işçiliğine olan ilgi azalmış olsa da, nostaljik tasarımlara dönüş umut verici. Fakat Gürel, gençlerin bu mesleğe ilgi göstermemesinden yakınıyor: “Bugün kazançlı olsa da kimse ‘ben çırak olurum’ demiyor. Bir gün ben de bırakınca bu iş tamamen bitecek.”
YOK OLMAYA YÜZ TUTAN BİR GELENEK
Kadir Gürel’in atölyesi sadece bir üretim alanı değil, aynı zamanda bir kültür mirası. Usta, bu zanaatın yaşaması için destek bekliyor. Ahşaba şekil verirken aslında geçmişi ve kültürü de yaşattığını belirtiyor. Ancak çırak yetişmezse, Giresun sandalyesi tarihe karışma tehlikesiyle karşı karşıya kalacak
