Dünyada 150 bin doğumdan birinde olma olasılığı bulunan siyam ikizi için araştırmalar devam ediyor. Aileler, siyam ikizlerinin nedenlerini ve belirtilerini araştırırken, hamilelikte bunun belli olup olamayacağı da merak konusu. En son Kahramanmaraş’ın Türkoğlu ilçesinde YKS sınavına giren siyam ikizlerinin ardından bu konu, Meclis gündemine de taşındı. Siyam ikizleri ile ilgili gelen haberlerin ardından ‘Siyam ikizleri nedir? Siyam ikizleri neden olur? Siyam ikizleri tedavisi var mı?’ gibi sorulara da yanıt aranmaya başlandı. İşte siyam ikizleri ile ilgili aradıklarınız…
Yapışık ikizler, fiziksel olarak birbirine bağlı olarak doğan iki bebeklerdir. Yapışık ikizler, erken bir embriyo yalnızca iki kişiyi oluşturmak için kısmen ayrıldığında gelişir. Bu embriyodan iki fetüs gelişecek olsa da, fiziksel olarak bağlı kalacaktır. Yapışık ikizler ayrıca bir veya daha fazla iç organı paylaşabilir. Yapışık ikizlerin çoğu rahimde ölür (ölü doğar) veya doğumdan kısa bir süre sonra ölür. Hayatta kalan bazı yapışık ikizler cerrahi olarak ayrılabilir. Cerrahinin başarısı, ikizlerin nerede birleştiğine, kaç tane ve hangi organların paylaşıldığına ve ayrıca cerrahi ekibin deneyim ve becerisine bağlıdır.
BELİRTİLERİ
Yapışık ikiz hamileliği gösteren spesifik bir belirti veya semptom yoktur. Diğer ikiz gebeliklerde olduğu gibi uterus, tek bir fetüste göre daha hızlı büyüyebilir ve hamileliğin başlarında daha fazla yorgunluk, bulantı ve kusma olabilir. Yapışık ikizler, standart ultrason kullanılarak hamileliğin erken döneminde teşhis edilebilir.
İKİZLER NASIL BİRLEŞTİRİLİR
Yapışık ikizler tipik olarak birleştikleri yere göre, genellikle eşleşen bölgelerde ve bazen birden fazla yerde sınıflandırılır. Bazen organlarını veya vücutlarının diğer kısımlarını paylaşırlar. Her iki birleşik ikizin spesifik anatomisi benzersizdir.
Yapışık ikizler bu sitelerin herhangi birinde birleştirilebilir:
GÖĞÜS: Thoracopagus (thor-uh-KOP-uh-gus) ikizleri göğüste yüz yüze birleştirilir. Sık sık paylaşılan bir kalpleri vardır ve ayrıca bir karaciğer ve üst bağırsağı da paylaşabilirler. Bu, yapışık ikizlerin en yaygın sitelerinden biridir.
KARIN: Omphalopagus (om-fuh-LOP-uh-gus) ikizleri göbek deliğinin yanında birleştirilir. Birçok omfalopagus ikizleri karaciğeri paylaşır ve bazıları ince bağırsakların (ileum) ve kolonun alt kısmını paylaşır. Genellikle bir kalbi paylaşmazlar.
OMURGA TABANI: Pygopagus (turta-GOP-uh-gus) ikizleri genellikle omurganın tabanında ve kalçalarda sırt sırta birleştirilir. Bazı pygopagus ikizleri alt gastrointestinal sistemi paylaşırken, birkaçı genital ve idrar organlarını paylaşır.
OMUZGA UZUNLUĞU: Rachipagus (ışın-KIP-uh-gus), aynı zamanda rachiopagus (ray-kee-OP-uh-gus) olarak da adlandırılır, ikizler omurganın uzunluğu boyunca arka arkaya birleştirilir. Bu tür çok nadirdir.
PELVİS: Ischiopagus (is-kee-OP-uh-gus) ikizleri pelvise, yüz yüze veya uçtan uca birleştirilir. Birçok ischiopagus ikizinde karaciğer ve genital ve idrar yolu organlarının yanı sıra alt gastrointestinal sistem paylaşılmaktadır. Her ikiz iki ayağa sahip olabilir veya daha az yaygın olarak ikizler iki ya da üç ayağı paylaşır.
GÖVDE: Parapagus (pa-RAP-uh-gus) ikizleri, pelviste ve karın ve göğsün bir kısmında ya da hepsinde, ancak ayrı kafalarda yan yana birleştirilir. İkizlerin iki, üç veya dört kolu ve iki veya üç bacağı olabilir.
BAŞ: Kraniyopagus (kray-nee-OP-uh-gus) ikizleri, başın arkasında, üstünde veya yanında birleşir, fakat yüze değil. Craniopagus ikizleri kafatasının bir kısmını paylaşır. Ancak beyinleri genellikle birbirinden ayrıdır, ancak bazı beyin dokusunu paylaşabilirler.
BAŞ VE GÖĞÜS: Cephalopagus (sef-uh-LOP-uh-gus) ikizleri yüze ve üst gövdeye birleştirilir. Yüzler, tek bir paylaşılan başın karşıt taraflarındadır ve bir beyni paylaşırlar. Bu ikizler nadiren hayatta kalırlar.
Nadir durumlarda, ikizler asimetrik olarak birleştirilebilir, bir ikiz diğerinden daha küçük ve daha az tam olarak oluşturulabilir.
NEDENLERİ
Tek yumurta ikizleri (monozigotik ikizler), tek bir döllenmiş yumurta bölünerek iki kişiye ayrılır. Gebe kaldıktan sekiz ila 12 gün sonra, monozigotik ikizleri oluşturmak üzere ayrılacak olan embriyonik tabakalar belirli organ ve yapılarda gelişmeye başlar.
Embriyo bundan sonra ayrıldığı zaman - genellikle gebe kaldıktan 13 ila 15 gün sonra - işlem tamamlanmadan ayrılmanın durduğu ve ortaya çıkan ikizlerin birleştiğine inanılmaktadır.
Alternatif bir teori, iki ayrı embriyonun bir şekilde erken gelişimde bir araya gelebileceğini öne sürüyor.
Her iki senaryonun gerçekleşmesine neden olan şey bilinmemektedir.
RİSK FAKTÖRLERİ
Yapışık ikizler çok nadir olduğundan ve nedeni net olmadığı için, bazı çiftlerin yapışık ikizlere sahip olma ihtimalini daha fazla artırabilecekleri bilinmemektedir.
KOMPLİKASYONLAR
Yapışık ikizler sezaryen ile teslim edilmelidir. Yapışık ikizlerin çoğu henüz doğmamış veya doğumdan kısa bir süre sonra ölüyor. Hayatta kalan ikizlerin hepsi ayrılma ameliyatı için aday değildir. Cerrahinin başarısı, ikizlerin nerede birleştiğine, kaç tane ve hangi organların paylaşıldığına ve ayrıca cerrahi ekibin deneyim ve becerisine bağlıdır.
TÜRKİYE'DE SİYAM İKİZLERİ: AYŞE VE SEMA
İlahiyat fakültesine gitmek istediklerini söyleyen siyam ikizleri Ayşe ve Sema, ‘Birimiz kazanıp diğerimiz kazanamazsa bizim için çok zor olacak’ dediler.
Türkiye ve KKTC'de 2,5 milyon öğrenci Yükseköğretim Kurumları Sınavı'nın (YKS) ikinci oturumu olan Alan Yeterlilik Testi'nde (AYT) ter dökmüştü. Kahramanmaraş'ın Türkoğlu ilçesinde yaşayan siyam ikizi Ayşe ile Sema Tanrıkulu kardeşler, TYT için aynı salonda iki gözetmen eşliğinde sınava girmişti. Hedeflerinin ilahiyat fakültesi olduğunu ve aynı üniversitede okumak istediklerini söyleyen Ayşe Tanrıkulu, sınavda çok heyecanlı olduklarını vurgulayarak, ilahiyat fakültesini düşündüklerini anlattı. Tanrıkulu, ‘Aynı üniversiteyi kazanamazsak sıkıntı yaşarız’ dedi…
ÖSYM'NİN ZORLU SİYAM İKİZLERİ SINAVI
Hürriyet gazetesinden Umut Erdem'in haberine göre; TBMM'de komisyon, perşembe günü yapılan toplantısında Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) ve Yükseköğretim Kurulu (YÖK) temsilcilerini dinledi. Komisyon "İkisinin aynı yerde okuması lazım" talebini iletirken Siyam ikizlerinin konuşulduğu toplantı Meclis tutanaklarına şöyle yansıdı:
İKİSİ AYNI YERDE OKUMALI
MHP Kahramanmaraş Milletveldll Sefer Aycan: Bir Siyam ikizimiz var. Özellikle de gittim köyünde ziyaret ettim. Muhteşem çocuklar. Yani çok etkilendim onları gördükten sonra. Bu çocuklar liseyi yeni bitiriyorlar, açık lise mezunları. Sınav nedir, bilmiyorlar. Böyle bir şartta sınava girdik. İlk defa görüyoruz üniversite sınavı nasıldır, bir test çözmedik. Kamerayı ilk defa orada gördük, kamera var tepemizde' diyor. Siyam ikizi olmalarına rağmen, belki sizinle alakalı değil, hukuki bir sorun, ayrı birey olarak sinava girmişler. Ayrı testler verilmiş. Çok da konuşkanlar, cin gibiler. Biri diyor ki 'İkizimin sınavda tutulduğunu hissettim. Yani ister istemez ben oraya fikse oluyorum. Yani onun tutulması, onun tutukluğu beni rahatsız etti.' Neyse, bunlar ayrı güzel şeylerdi. Şimdi bunların yerleştirilmesini, mutlaka okumasını istiyorum bu çocukların. O kadar motiveler ki... Ama sorun şu: İkisinin aynı yerde okuması lazım. Bunu sağlamamız lazım. Bu konuda YÖK bize ne yapabilir? ÖSYM yapacağını yapmış, şimdi YÖK, yerleştirme aşamasında. Puanı gelince YÖK Başkanımızı da arayacağım ama şu an için bir öneriniz var mı?
YÖK Engelsiz öğrenci Komisyonu iyesi Prof.Dr. Meltem Yılmaz: 18 Temmuz'da Temel Yeterlilik Testi (TYT) sonuçları belli oluyor, 19 Temmuz'da bizim Engelli Öğrenci Komisyon toplantımız bu sonuçları değerlendirmek üzere toplanacak, orada değerlendirileceğini ifade etmek istiyorum.
AYNI BÜNYEDE İKİ FARKLI KİŞİ
ÖSYM Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Yaşar Özban: Siyam ikizleriyle ilgili olarak sınav öncesinde gerek yetkili kurullarımızda bu konu dile getirildi. Sonuç olarak siyam ikizleri aynı bünyeyi paylaşan iki farklı kişi ama hukuksal olarak aynı bünyeye sahip olmayan iki farklı kişi. Dolayısıyla ikisini aynı anda sinava tabi tutmanız durumunda neler olabileceği, ikisine farklı farklı kitapçıklar...
Kitapçıkların içeriği bütünüyle aynı fakat sadece soruların, şıkların yerleri değişik. Dolayısıyla ikisine aynı kitapçık vererek sınavı yapmanız durumunda ortaya çıkabilecek olan hukuksal sorunlar, farklı farklı kitapçıkların verilmesi kararına varıldı. Dolayısıyla bu şekilde sınav oldu. Tabii, sınav sonrasında...
18 Temmuz'da sonuçlar açıklanacak. 23-26 Temmuz tarihleri arasında da tercihler yapılacak. Tabii o konuda da YÖK'le koordinasyon içinde ne gerekiyorsa nasıl sizler bu adaylarımızın en adil, en hakkaniyetli şekilde işleme tabi tutulmasını istiyorsanız bizim hem YÖK hem ÖSYM olarak görüşlerimiz de ayni. Adaylar arasından en adil olanı uygulamaya çalışacağız gerekli koordinasyon ilişkileri içinde."
DİĞER GELİŞMELER İÇİN TIKLAYIN
