İngiltere, sağlık ve biyoteknoloji alanında çığır açabilecek bir projeye resmen start verdi. Cambridge merkezli MRC Moleküler Biyoloji Laboratuvarı öncülüğünde yürütülen bu girişim, insan DNA’sını sentetik yollarla sıfırdan üretmeyi hedefliyor. Proje, dünyanın en büyük tıbbi yardım kuruluşlarından biri olan Wellcome Trust tarafından finanse ediliyor ve 10 milyon sterlinlik başlangıç desteğiyle hayata geçirildi.
AMAÇ: TEDAVİ EDİLEMEYEN HASTALIKLARA ÇÖZÜM BULMAK
BBC'den edinilen bilgilere göre araştırmanın temel amacı, genetik temelli rahatsızlıklara yeni çözüm yolları üretmek. Sentetik olarak inşa edilecek DNA’lar, bağışıklık sistemi, kalp ya da karaciğer gibi hayati organların yeniden yapılandırılması için hastalıklara dirençli hücreler üretmeyi mümkün kılabilir. Bilim insanları, yaşlanmaya bağlı hastalıklar ve organ yetmezlikleri gibi bugüne kadar kesin çözüm bulunamayan sağlık sorunlarını hedefliyor.
DNA’NIN TAMAMI SENTEZLENEBİLECEK
İnsan Genomu Projesi’nin genetik dizilimi çözdüğü noktadan çok daha ileri gitmeyi amaçlayan bu proje, artık DNA’yı doğrudan üretmeyi planlıyor. Başlangıçta küçük DNA parçalarının yapay olarak sentezlenmesi hedefleniyor. Ancak uzun vadeli plan, bir insan kromozomunun tamamen laboratuvarda inşa edilmesini içeriyor.
GENETİK MÜHENDİSLİĞİNDE YENİ BİR DÖNEM
Mevcut genetik mühendisliği teknikleri sadece var olan DNA üzerinde küçük oynamalar yapılmasına izin verirken, bu yeni yöntemle genetik yapı baştan tasarlanabilecek. Bu da daha isabetli, kişiye özel tedavilerin geliştirilmesini kolaylaştırabilir. Aynı zamanda, hastalıkların oluşmadan önce engellenmesini mümkün kılan genetik modellemeler üzerinde çalışmak da gerçek olabilir.
ETİK TARTIŞMALAR KAPIDA
Bu devrim niteliğindeki araştırma, beraberinde ciddi etik endişeleri de gündeme getiriyor. Bazı uzmanlar, bu tür çalışmaların kötü niyetli kişilerce biyolojik silah üretimi, genetiği değiştirilmiş insanlar veya yapay canlı türleri yaratmak amacıyla suistimal edilebileceğinden endişe duyuyor. Wellcome Trust ise bu teknolojinin kaçınılmaz olduğunu, dolayısıyla kontrollü şekilde geliştirilmesinin daha güvenli olacağını vurguluyor.
TIP VE BİYOTEKNOLOJİ TARİHİNE GEÇEBİLİR
İngiltere’de başlatılan bu proje, insan DNA’sının laboratuvar ortamında baştan sona üretilmesi yönünde atılan ilk resmi adım olarak kabul ediliyor. Eğer başarılı olursa, yalnızca sağlık alanında değil, küresel biyoteknoloji politikalarında da köklü değişikliklere yol açması bekleniyor.
