Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın sosyal medya platformlarının kapatılması veya kontrol altına alınması gerektiğine yönelik açıklaması gündemin ilk sıralarına otururken, İfade Özgürlüğü Derneği'nin hazırladığı erişime engellenen internet siteleriyle ilgili rapor, hali hazırda denetim sisteminin Türkiye'de oldukça sert uygulandığını ortaya koydu. 400 binden fazla siteye erişim engellenirken, 150 binden fazla haber ve sosyal medya paylaşımına engelleme getirildiği, raporda yer aldı. Twitter'a ise dünya genelinde en fazla mahkeme kararı gönderen ülke, yüzde 74'le Türkiye oldu.
Türkiye’de internet ve sosyal medyanın tekrardan kısıtlanması tartışmaları devam ederken İfade Özgürlüğü Derneği tarafından bugün yayınlanan ‘EngelliWeb 2019: Buz Dağının Görünmeyen Yüzü’ raporunda Türkiye’den erişime engellenen internet siteleri, haber, sosyal medya hesap ve içerikleriyle ilgili istatistiki veriler açıklandı.
408 BİN SİTEYE ERİŞİM ENGELLENDİ
Rapor İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz ve Uzman Araştırmacı Ozan Güven tarafından hazırlandı.
2006-2019 arası erişime engellenen internet sitelerinin sayıları
‘Kendine kendine kaldırılan içeriklerle otosansürün artmakta olduğu’ ifade edilen raporda geçen yıl sonu itibarıyla Türkiye’den 408 bin 494 internet sitesinin erişime engellendiği belirtildi.
140 BİNDEN FAZLA URL VE SOSYAL MEDYA PAYLAŞIMI KALDIRILDI
Ayrıca geçen yıl sonu itibarıyla 130 bin URL adresine, 7 bin Twitter hesabına, 40 bin Tweet’e, 10 bin YouTube videosuna ve 6 bin 200 Facebook içeriğine de 5651 sayılı Kanun ve diğer hükümlere istinaden erişim engellendi.
Buna ek olarak yine aynı dönemde 50 bin kadar içeriğin erişim engelleme kararları sonrasında içerik sağlayıcılar tarafından yayından kaldırıldığı tespit edildi.
Projenin raporunda geçen yıl içinde Türkiye’den toplam 61 bin 49 alan adı erişime engellendi. Bunların yüzde 70’i 42 bin 145 alan adıyla Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) başkanı tarafından 5651 sayılı Kanun’un sekizinci maddesi kapsamında erişime engellendi.
16 BİNDEN FAZLA ALAN ADINA ENGEL
Hakimlik, savcılık ve mahkeme kararlarıyla 16 bin 797 alan adına erişim engellenirken, Sağlık Bakanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından 1334, Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından 332, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından 292, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 80, Spor Toto Teşkilat Başkanlığı tarafından 66 ve Türkiye Jokey Kulübü tarafından da üç alan adına erişim engeli getirildi.
Bugüne kadar dokuzuncu madde kapsamında 408 farklı hakimlik tarafından verilen 4 bin 158 farklı kararla erişimi engellenmiş 16 bin 358 URL tespit edildi.
3 BİN HABER KALDIRILDI
Geçen yıl yılında 5651 sayılı Kanun’un dokuzuncu maddesi dayanak gösterilerek 223 farklı sulh ceza hakimliği tarafından verilen toplam 888 farklı kararla erişime engellenen 5 bin 599 haber adresi (URL) bulunuyor. Bunlardan 3 bin 528 tanesi haber siteleri (içerik sağlayıcıları) tarafından erişim engeli kararı sonrasında yayından kaldırıldı.
TWITTER'A DÜNYE GENELİNDE EN FAZLA MAHKEME KARARI UZAK ARA FARKLA TÜRKİYE'DEN GÖNDERİLDİ
Derneğin raporunda sosyal medya şirketlerinin şeffaflık raporları da değerlendirilidi. 2012 başı ve 2019 birinci yarı yıl sonu itibarıyla Twitter’a dünya genelinde gönderilen 7 bin 396 mahkeme kararından toplam 5 bin 487 (yüzde 74’ü) mahkeme kararı Türkiye’den gönderildi.
Türkiye bu kategoride açık ara birinci sırada yer alırken, 1096 kararla Rusya ikinci, 336 kararla Brezilya üçüncü sırada yer aldı.
Dünya genelinde diğer çıkartma taleplerine bakıldığında Twitter’a toplam 66 bin 7 talep gönderildiği ve bu taleplerden en fazlasının, 30 bin 769 (yüzde 46’sı) taleple Türkiye’den gönderildiği belirtildi.
14 bin 284 taleple Rusya ikinci, 6 bin 435 taleple Japonya üçüncü sırada.
ERDOĞAN NE DEMİŞTİ?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün “Bu millete, bu ülkeye bu tür mecralar yakışmıyor. Onun için de bir an önce biz bunları parlamentomuza getirip bu tür sosyal medya mecralarının tamamen kaldırılmasını, kontrol edilmesini istiyoruz” demişti.
Uluslararası sosyal medya mecralarının Türkiye’de ofisleri olması, bunlar üzerinden idari ve mali yapılanmalarının ve içeriklerin kontrol edilmeleri gerektiğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu konuda kapsamlı bir yasal düzenleme üzerine çalışıldığını duyurmuştu.
