Müzik galiba sadece kalbimizi ve ruhumuzu zenginleştirmekten ziyade bizi başka alemlere, hatta filozoflara ve şairlere götüren sanatsal bir yaratım. Dinlediğimiz bir müzik caz, rock, klasik ya da başka bir tarzda olabilir, önemli olan o melodik yapının ruh dünyamıza ne ölçüde nüfuz edip etmediğidir.
Bazen öyle harika müziklerle karşılaşırsınız ki o anda belki de size hiçbir şey söylemez, kim bilir belki de her kalbin bir müzik saati vardır. Kendi tercihlerim üzerinden örneklemem gerekirse; benim başucu müziklerim vardır, çoğu kez onları duygu dünyamın ritmik ve de melodik saatine göre dinlemeyi tercih ederim. Mesela Ramazan ayında daha çok ilahi ve klasik müzik dinlemenin ruhuma iyi geldiğini düşünüyorum.
Şu günlerde hiçbir zaman sınırlamasını dikkate almadan efsane rock grubu Jethro Tull dinlediğime göre, demek ki müzik dinlemenin tayin edilmiş bir zamanı yokmuş.
Grubun pandemiden dolayı gecikerek 2022 yılında çıkardığı “The Zealot Gene” albümündeki şarkıları dinlerken zaman ve mekan kavramlarının aslında ne kadar izafi kavramlar olduğunun ayırdına varıyor insan… Albümdeki her şarkı kelimenin tam anlamıyla bir sanat eseri. Mesela “Mine Is the Mountain” her detayı ile adeta müzikal bir coşku yaşatıyor. Kuşkusuz hem klasik müzik tınılarını hem de operayı çağrıştıran detayları ile albümün en güzel şarkısı “Mine Is the Mountain”, galiba bundan sonra hep favori şarkım olacak…
Kalbimin ve de zihnimin bana rağmen seçtiği bir müziği dinlerken ya da bir şiiri okurken önümde hep yeni kapıların açıldığını hissediyorum. Ve önümde büyük Alman şairi Hölderlin’in şu dizeleri beliriyor: “Kalbin dalgaları böyle güzel köpürüp düşünce/ olmazdı, eğer yaşlı sessiz kayalık, kader ona karşı durmasa”
Stefan Zweig, Hölderlin’in bu dizelerinden çıkarak şu tespiti yapıyor: “Hölderlin, herhalde öyle trajik öyle hüzünlü bir saatte, yalnızlıkta söylediği türküyle kendi mutlu iken şu en derin güçle yükselen satırları yazmış olmalı: ‘Hiç tam olarak anlamadım o eski kader sözünü, hani kalbe yeni bir mutluluk doğar, eğer dayanırsa ve derdin gecesine katlanırsa ve bülbül nağmesi gibi karanlıkta, ancak derin acıda dünyanın hayat şarkısı bize şakır’ diyen sözü.” (Dünya Fikir Mimarları, s.211)
İçindeki fırtınaları dindirmek için adeta uçurumların kenarında dolaşan Hölderlin, ruhunun zafer şarkısı niteliği taşıyan ‘Şükran’ şiirinde adeta şiirde ölmek ricasıyla şu dizeleri yazar:
/Yalnızca bir yaz müsaade edin, ey güçlüler!
Ve bir hazan, olgun şiirlerim için bana,
Kalbim kendi isteğiyle, o tatlı
Oyuna doyarak ölsün diye./
Bir başka Alman şairi Kleist’te de ölüm ve müzik adeta sonsuz bir dans gibidir. Ölüm, Kleist’te olduğu gibi böylesine müzikle kendinden geçmiş, böyle baştan başa sarhoşluk ve coşku dolu değildir. ‘Ölüm Mektupları’ yaratıcılığının zirvesidir adeta… Nietzsche’nin “Dionysosditiramp”ları ve Hölderlin’in “Gece Şarkıları” gibi silinmeyen alanların havası eser. Ölmeden önce tek amacı gerçek şiirini yazabilmektir. Bu şiir mistik, kendinden geçmiş bir aşk taşkını gibi ve serapa özgürlük olmalıdır…
Kleist “Gel iyi bir şey yapalım ve burada ölelim” derken bile hep ölümsüzlüğü tarif etmektedir.
/Şimdi hepten benimsin ey ölümsüzlük!
Gözlerimin bağından ışıldıyorsun bana
Bin kat güneşlerin parlaklığını!
Kanatlarım büyüyor iki omuzumda,
Sessiz göklerde ruhum uçuyor;
Ve aynı bir gemi gibi, rüzgarın nefesiyle kaçırılmış,
Canlı liman şehrinin batışını görüyor,
Böyle batıp gidiyor hayatım alacakaranlıkta;
Şimdi renkleri, şekilleri henüz ayırt ediyorum,
İşte şimdi bütün o sis aşağılarda./
Şairler, filozoflar, müzisyenler, ressamlar, heykeltraşlar esas itibariyle hayatın asıl şarkısını arıyor olmalılar, kim bilir belki de o ölümsüzlüğün son şarkısıdır. Her gün başka bir şarkıyla mistik ve aşk taşkını yolculuğa devam…
