‘Borçalı Türkleri’ni bilir misiniz?

Akranlarınızın veya eski tertiplerin askerlik anılarını dinlerken, memleketin ‘beşeri’ coğrafyası hakkında da -belli bir zaviyeden- malumat sahibi olursunuz.

“İzmirli bir uşak varıdı, çok uyanıktı.”

Veya “Erzurumlu’ydu, saftı ama delikanlıydı.”

“Aydınlıydı, öyle temiz, öyle ehlaklıydi ki... Gevşese eti yenir.”

(Gevşese: Geviş getirse. Böyle bir tabir işte. İyi adamlar için kullanıldığına rastladım.)

Böyle böyle memleket ‘puzzle’ınızı tamamlarsınız.

Dinlemesi güzeldir askerlik hatıralarının. Ama sakın dinlediklerinizle amel etmeyin, yanılabilirsiniz.

Ben burada İzmir’le Erzurum’u yazdım bıraktım. Her memleket hakkındaki yargıyı yazarsam, memleketin yarısıyla başım belaya girer.

Dinlediğim askerlik hatıralarında Karslıların yeri biraz sıkıntılıdır.

Fakat ben, öyle Karslılarla tanıştım ki... Eski tertiplerin anlattıkları ‘magazin’ seviyesinde kaldı.

(Tek tük menfi tiplere rastlamadım değil. Eh, onlar da lazım, hayattan ders çıkarmak için!)

***

Atilla Bayramoğlu, tanıdığım, güzel, rengarenk Karslılardan biridir. Geçenlerde aradı. “Abi” dedi, “Karapapak Türkleri’nin bir programı var, Bakü’de, katılır mısın?”

Baktım, o günlerde acil bir işim yok. “Gelirim” dedim.

Geldim. Şu anda Bakü’deyim.

Bakü, görmeyeli gelişmiş. Daha önce iki kez gelmiştim. İlk gelişimde biraz yoksul bulmuştum şehri. İkinci gelişimde şantiye gibiydi. Her taraf inşaat.

Şimdi inşaatlar bitmiş. Eski şehir restore edilmiş. Mamur hale gelmiş. Şehrin yeni kısmına geniş ve muntazam caddeler yapılmış. Ve modern binalar.

Bu modern binalardan biri, Azerbaycan Prezidınt’ı Aliyev’in imzası şeklinde inşa edilmiş. Demek ki oluyor böyle şeyler. İnsan tabiatında var!

Binalara bakınca, Azerbaycan’ın derindeki sorunları görünmüyor.

Bu ziyaretin temel mevzuu ‘Karapapak Türkleri.’

Tabii, Zelimhan Mehemmetli daha çok ‘Borçalı Türkleri’ tabirini kullanıyor.

Borçalı, Gürcistan’da Karapapaklar Türkleri’nin yaşadığı bölge. Burada 500 bin civarında Türk varmış.

Azerbaycan’da ve İran’da da Karapapak’lar yaşıyor.

Kars’ta ‘Karapapaklar’ için ‘Terekeme’ tabir ediliyor.

Zelimhan Mehemmetli, Borçalı Cemiyeti’nin başkanı. Yeni tanıdım. İlk intibam, düzgün, ilkeli, ahlaklı bir mücadele adamı.

Mehemmetli’nin çabası, Gürcistan’daki Borçalı Türkleri’nin kimliklerini, dinlerini, topraklarını kaybetmeden özgür bir biçimde varlıklarını sürdürmeleri.

Konuştuklarından, TİKA’yla teşrik-i mesai ettiklerini anlıyorum.

Gürcistan zaman zaman zorluk çıkarıyormuş. 7 sene art arda kutladıkları ‘Elat Bayramı’nı Gürcistan’da engellemeye çalışmışlar.

Ben, Türk Dışişleri’nin konuyla ilgilenmesi halinde Elat Bayramı’nın kutlanabilmesi için bir uzlaşma yolunun bulunabileceğini söyledim. Zelimhan Mehemmetli de bu konuda ümitli.

***

Bir kültürün, bir etnik kimliğin, hangi kimlik olursa olsun, dejenere olması, erimesi, kaybolması, sadece o kimlik ve o kültür için değil bütün insanlık için bir kayıptır.

O kültür, Türkiye’yle irtibatlı bir kültürse, akrabamızsa, elbette Türk Dışişlerine ve TİKA’ya iş düşer.

Borçalılar’ın Ankara’da doğru isimlere ulaşmaları işlerini kolaylaştırır.

Azerbaycan’da insanlar Türkiye’yi seviyor.

Türkiye’deki ‘iyi insanlar’ı endişelendiren şeyler... Türkiye’nin iç ve dış sorunları, buradaki insanları da endişelendiriyor.

“Men möhüm değilem” diyor bize bir süre mihmandarlık yapan Emir Ağa, “Türkiye möhüm. Türkiye yohsa men yoğam.”

Emir Ağa istisna değil. Karşılaştığımız insanların hepsinde böyle bir dostluk, yakınlık var.

Önceki akşam Borçalılar’ın bir ‘tedbir’i vardı. Galiba ‘program’a ‘tedbir’ diyorlar.

Dün de bir konferans tertip ettiler.

Yani, Borçalılar, bizi boş bırakmadılar.

Yine de biz, Şirvanşahlar Sarayı ile, Bakü’nün dışında Mecusi’lerden kalma bir ‘ateşgede’yi –hızlı bir şekilde- ziyaret edebildik.

Ama, mesela buradaki Fetöcüler’in ne durumda olduğunu, etkinliklerinin devam edip etmediğini soruşturma fırsatı bulamadık.

Daha doğrusu, bunları sorabileceğimiz ehil biriyle henüz karşılaşmadık.

Daha buradayız, bakarız.

Şimdi kalkıp konferansa katılmam lazım.

YORUMLAR (2)
YORUM YAZ
UYARI: Hakaret, küfür, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. (!) işaretine tıklayarak yorumla ilgili şikayetinizi editöre bildirebilirsiniz.
2 Yorum