Zahir Şah babasının öldürülmesi üzerine küçük yaşta Afganistan kralı olmuş bir isimdir. Tam adı Muhammet Zahir Şah’tır. Ülkesinin gelişimi ve refah seviyesinin yükselmesi adına pek çok hizmeti olmuştur.
Afganistan Kralı Muhammed Nadir Şah’ın ölümü üzerine genç yaşta tahta çıkan Zahir Şah, ülkesini 40 yıl yönettikten sonra yapılan darbeyle görevinden uzaklaştırılmıştır. 92 yaşında hayatını kaybeden Zahir Şah’ın mücadelelerle dolu hayatı birçok hikâyeyi barındırıyor…
ZAHİR ŞAH KİMDİR?
Zahir Şan 15 Ekim 1914 yılında Afganistan’ın Kabil şehrinde dünyaya gelmiştir. Tam adı Muhammed Zahir Şah’tır. Fransa’da askeri eğitim almıştır. 1933 yılında babası Muhammed Şah’ın öldürülmesi üzerine 19 yaşında tahta çıktı. Devletin başına geçtikten sonra 40 yıl aralıksız devletini yönetmiştir. İktidarı döneminde en barışçıl ve huzurlu dönemini yaşamıştır Afganistan.
Zahir Şah, küçük yaşta devletinin başına geçmesinin dezavantajıyla önceleri ailesinin etkisiyle geri planda kalmıştır. Bu durumdan oldukça rahatsız olmuş ve yeni bir anayasa yaparak akrabalarının devlet yönetiminde yer almasını yasaklayarak iktidarını ele almış ve güçlü bir konuma ulaşmıştır.
Devletini modernleştirme ve geliştirme adına bir dizi reformlar gerçekleştirdi. Bu anlamda ekonomik kalkınma projesi gerçekleştirerek ülkede refah seviyesini artırmaya çalıştı. Bunun yanında Sovyetler Birliği ve ABD'den aldığı dış yardımlarla Afganistan'ın çeşitli bölgelerinde eserler yaptırdı.
Basın nispeten önemli özgürlüklere kavuştu, kadınlara oy verme ve eğitim hakkı sağlandı. Avrupa ve Türkiye ile de yakın ilişkiler kurdu.
1973 yılında İtalya’da tatil yaptığı sırada kuzeni Prens Davud tarafından darbe yapılarak tahttan uzaklaştırıldı. Bu dönemde İtalya’da sürgün hayatı yaşamak zorunda kaldı. 29 yıl gibi uzun bir süre sürgün hayatı yaşamak zorunda kaldı.
Zahir Şah’ın devrilmesinin ardından, Afganistan önce Sovyetler Birliği işgali altına kaldı, ardından da Taliban güçlerinin kontrolüne girdi.
2001 yılında ABD yönetiminin 11 Eylül Taliban saldırıları ardından ülkeye düzenlediği askeri operasyonun ardından, Zahir Şah yeniden sahneye çıktı.
Düzenlenen uluslararası konferanslarda uzlaşma sağlanması yönünde rol alan eski kral, 2002 yılında ülkesine döndü.
Ülkesine döndüğünde Aşireti hala çok güçlü bir konumdaydı. Ancak toplanan Afgan Meclisi Zahir Şah’a bir görev vermedi.
Bunun yerine onu onurlandırmak adına ‘Afgan ulusunun babası’ unvanı verilmiştir.
Muhammed Zehir Şah, 23 Temmuz 2007 yılında Kabil’de hayatını kaybetti. Hayatını kaybettiğinde 92 yaşındaydı. Cenazesi Maranjan Hill kraliyet türbesine defnedilmiştir.
Zekeriya Beyaz kimdir?
Zekka Ayvaz kimdir?
Zelimhan Yandarbiyev kimdir?
Zeki Ergezen kimdir?
Zühtü Arslan kimdir?
