İsrail'in işgali meşrulaştırmak için çıkardığı 'Yahudi ulus devlet' yasasına dünyadan tepkiler yükselirken Almanya Başbakan Merkel sessiz kalmayı tercih etti. Avrupa basını ise yasayı sert başlıklarla eleştirdi.
Almanya Başbakanı Angela Merkel, İsrail Meclisinde dün kabul edilen "Yahudi ulus devlet" yasasının İsrail'in içişlerini ilgilendiren bir konu olduğunu ve bu konuda yorum yapmak istemediğini söyledi.
Merkel, Federal Basın Merkezi'nde düzenlenen geleneksel yaz dönemi basın toplantısında, İsrail'deki gelişmeleri dikkatle takip ettiğine işaret ederek, demokratik bir Yahudi devletinin varlık hakkının olduğunun altını çizdi.
Angela Merkel, "Yeni yasa İsrail'in içişlerini ilgilendiren bir konu. Bu konuda içişlerine karışmak istemiyorum, o nedenle yorum yapmak istemiyorum." ifadesini kullandı.
Almanya Şansölyesi bunun yanı sıra Filistin'in de devlet olarak yaşaması gerekliliğini vurgulayarak, şu anda İsrail'de devam eden yoğun tartışmaların içinde azınlık haklarının korunmasının demokratik açıdan önemli olduğunu dile getirdi.
Merkel, "Almanya iki devletli çözüm önerisinin arkasında olmaya devam ediyor." dedi.
YAHUDİ KOMİTESİ'NDEN TEPKİ
Amerikan Yahudi Komitesinin (AJC) Berlin Temsilciliği de İsrail'in kabul ettiği Yahudi ulus devleti yasasına tepki gösterdi.
AJC Berlin'in Twitter'daki hesabından yapılan açıklamada, "yasa nedeniyle şaşkın olunduğu" belirtildi.
Açıklamada, yeni yasanın Arap azınlığın durumu ile yeni yerleşim alanlarının teşviki konusu gibi iki önemli soruya açıklık getirilmesi gerektiği de ifade edildi.
Öte yandan Avrupa basınında İsrail'in kabul ettiği "Yahudi ulus devlet" yasasının sorunlara çözüm sunmak yerine daha çok endişeye yol açtığı belirtildi.
İspanya'da yayımlanan El Pais gazetesinin ilk sayfasından verdiği haberde, "İsrail, Arap azınlığa karşı Yahudi ulus devletini kuruyor." başlığı dikkati çekti.
Yasanın içeriğine yer verilen haberde, sadece İbranice'nin resmi dil olarak kabul ediliği, bu kapsamda Arapça'nın statüsünün bozulduğu kaydedildi.
Yasayla "ulusların kendi kaderini tayin hakkını" sadece Yahudilere tanıdığı, nüfusu yüzde 20'yi bulan Arapların bunun dışında tutulduğu yazıldı.
Yasanın vatandaşlar arasında eşitlik ya da demokrasiye atıfta bulunmadığına dikkat çekilerek, Arap milletvekillerinin düzenlemeyi "apartheid", Filistin yönetiminin de "ırkçı" ifadeleriyle tanımladığı belirtildi.
Yasadaki "Birleşik Kudüs'ün İsrail'in başkenti" olduğu şeklindeki maddenin, BM kararlarına aykırı olduğunun altı çizilirken, AB'nin de düzenlemeyle ilgili endişesini dile getirdiği paylaşıldı.
ÜÇÜNCÜ TAPINAĞIN YIKIMINA DOĞRU
Gazetede Juna Carlos Sanz imzasıyla yayımlanan analizde de "İsrail'de üçüncü tapınağın yıkımına doğru" başlığı tercih edildi.
Netanyahu koalisyonu tarafından desteklenen mevzuatın, "Yahudi Devletinin demokratik karakterini zayıflatmakla tehdit ettiği" vurgulanan yazıda, İsrail’in kuruluş bildirgesinde yer alan "eşitlik" maddesinin bazılarınca "üçüncü tapınak" olarak nitelendiği ancak son düzenlemenin haklarda kısıtlamalara yol açacağı uyarısında bulundu.
La Razon gazetesi de ilgili haberinde "İsrail, Yahudi kimliğini koruma altına alıp Arapların öfkesini kışkırtıyor" başlığını kullandı.
Haberde, İsrail Parlamentosu'ndaki gergin bir tartışmadan sonra, "kendi kaderini tayin hakkının sadece Yahudilere verildiği" belirtildi.
La Vanguardia gazetesi de "Endişe verici değişiklik" başlığıyla duyurduğu gelişme konusunda böyle bir gidişatın "gelecekte, Arap kökenlilerin kendi topraklarında marjinalize edilebilmesine katkıda bulunabileceğine" dikkati çekti.
ABC gazetesi ise İsrail'i "Yahudilerin evi" yaptığını belirterek, "ayrımcı" olmakla eleştirilen düzenlemenin kabulünün Arap azınlığın protestosuna yol açtığı kaydedildi.
ÇÖZÜM İÇİN YANLIŞ FORMÜL
Avusturya'nın önde gelen gazetelerinden Der Standard'da Eric Frey tarafından kaleme alınan "İsrail problemi için yanlış çözüm" başlıklı makalede, İsrail meclisinde dün kabul edilen "Yahudi ulus devlet" yasa tasarısı eleştirildi.
Frey, Oslo barış görüşmelerinin akamete uğraması ve Batı Şeria'da Yahudi yerleşimcilerin sayısının gün geçtikçe artış göstermesinin tarafları iki devletli çözümden uzaklaştırdığını belirterek, İsrail’in sorunu çözme adına işgalleri durdurmak yerine çıkartılan yasayla devletin Yahudi karakterini sağlamlaştırmaya yöneldiği yorumunu yaptı.
"Yahudi ulus devlet" yasasının Yahudi kimliğini demokrasi pahasına güçlendireceğine dikkati çeken Frey, "Yasayla 1,7 milyon İsrailli Arabın resmi olarak ayrımcılığa uğramış olması, sadece Başbakan Benjamin Netanyahu ve hükümeti tarafından kabul edilmekle kalmıyor, aynı zamanda isteniyor." değerlendirmesinde bulundu.
Frey sorunun çözümü için en doğru yolun İsrail'in Batı Şeria'dan çekilerek bir Filistin devletinin kurulmasına izin vermesinin olacağı görüşünü paylaştı.
İSRAİL TEMEL DEĞERLERİ SARSTI
Belçika'nın Fransızca yayın yapan Le Soir gazetesinin "Ortadoğu: İsrail temel değerleri sarstı" başlıklı haberinde yasanın detaylarına yer verildi.
Yasanın onaylanma sürecini bir "Yunan trajedisine" benzeten haberde, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun bunun "tarihi bir dönüm noktası" olduğu şeklindeki ifadeleri aktarıldı.
Haberde, birçok İsrail vatandaşının da bu yasanının gerekli olup olmadığını sorguladığı belirtilerek, 14 Amerikan Yahudi örgütünün yasayı "tüm vatandaşlara eşit haklar tanımadığı" gerekçesiyle reddettiği belirtildi.
ŞAHİN YAHUDİLERİN ZAFERİ
İngiliz Financial Times gazetesi "İsrail parlamentosu tartışmalı yasayı destekledi" başlıklı haberinde, yasaya göre sadece Yahudilerin kendi kaderlerini tayin hakkına sahip olacaklarını ortaya koydu.
Gazete, yasanın çok sayıda benzer tasarıyı daha önce gündeme taşıyan "şahin Yahudilerin" zaferi olduğunun altını çizdi.
The Independent gazetesi konuya ilişkin haberinde "Netanyahu yasa için niçin şimdi bastırdı?" başlığını kullanırken, bunun İsrail'in anaysa hükümüne yakın nitelikte bir Temel Yasa olduğuna vurgu yapıldı.
İsrail’'in kendisini daima "Yahudi devleti" diye nitelendirdiğini hatırlatan gazete, devletin Bağımsızlık Bildirgesi'nde de bir kere bile "demokrasi" kavramına yer verilmediğini ancak “Yahudi devleti” ibaresinin pek çok kez geçtiğini sayfalarına taşıdı.
Gazete, tasarının bu yılki seçim takvimi nedeniyle yasalaşmış olabileceğini kaydetti.
