Şair Orhan Veli’nin yaşam hikâyesi bu kez kız kardeşi Füruzan Yolyapan’ın anlattığı anılarla satırlara döküldü. Yolyapan’dan dinlediği anıları ‘Ağabeyim Orhan Veli’ kitabında bir araya getiren gazeteci Seray Şahinler “Orhan Veli’nin tiyatroya özel ilgisi var. Beykoz’daki evlerinin bahçesinde mahalleliden dekor temin edip sahne kurar, Moliere oynarmış” diyor.
SALİHA SULTAN | KARAR
Şair Orhan Veli’nin kız kardeşi Firuzan Yolyapan’dan dinlediği anıları bir araya getirdiği ‘Ağabeyim Orhan Veli’ kitabı Doğan Kitap’tan çıkan gazeteci Seray Şahinler: Orhan Veli’nin tiyatroya özel ilgisi var. Beykoz’daki evlerinin bahçesinde mahalleliden dekor temin edip sahne kurar, Moliere oynarmış. Ölümünden birkaç gün önce, çukura düşüp yaralandığı Ankara’ya da Şehir Tiyatroları’nın istediği bir oyun çevirisini almak üzere gitmiş.
Gazeteci Seray Şahinler, Türk şiirinde Garip akımının kurucularından olan ve çok genç yaşta hayata veda eden şair Orhan Veli’nin yaşam hikâyesinin bu kez bir aile üyesinin tanıklığıyla aktarıldığı bir kitaba imza attı. Şairin kız kardeşi Füruzan Yolyapan’dan dinlediği anıları bir araya getirdiği ‘Ağabeyim Orhan Veli’ kitabı Doğan Kitap tarafından okurla buluşturulan Şahinler ile KARAR okurları için konuştuk.
Orhan Veli’nin kızkardeşi Füruzan Yolyapan ile bir röportaj vesilesi ile ilk kez bir araya geliyorsunuz. Ağabeyim Orhan Veli’yi yazmaya Yolyapan’ın anıları ve anlattıklarını dinlerken mi karar verdiniz? Orhan Veli ile ilgili bir kitap yazma fikri nasıl şekillendi?
Füruzan Hanım’la 2012 yılında Orhan Veli’nin kendi şiirlerini okuduğu ses kayıtlarının yayımlanması vesilesiyle tanıştım. Bir gazeteci olarak bu kayıtların perde arkasını dinlemek istemiştim. İlk röportajımızı kayıtlar üzerine yaptık. Akabinde Füruzan Hanım’ı ara ara ziyaret etmeye başladım. Uzun uzun sohbet etme şansını yakaladım. Böylece Orhan Veli’ye dair yepyeni bilgilere, aileye dair tatlı anılara tanık oldum. Zamanla bu kayıtları deşifre edip metne döktüm ve bir kitapla kayıt altına almaya karar verdim.
Kitapta yalnızca Füruzan Hanım’ın anılarına yer vermiyorsunuz. Aynı zamanda dönemin edebiyat tartışmalarını da etraflıca ele alıyorsunuz. O dönem tartışılan en önemli meseleler neler?
Evet, kitap Füruzan Hanım’ın anıları eşliğinde Orhan Veli’nin hayatını farklı pencereler açıyor. Şiirlerine değinmemek imkansız. Orhan Veli’nin şiir ve kitaplarını biliyoruz fakat şiirler yayımlandığı dönem nasıl tepkiler aldı sorusu benim için önemliydi. Tartışmalar Orhan Veli’nin şiirleri etrafında ilerliyor. Ölçüyü ve dramatik yapıyı reddetmesi, sıradan insanları şiire konu etmesi, bazen bir nasırın bazen bir cımbızın şiire konu olması büyük tepki çekiyor.
Orhan Veli’yi çok erken yaşta (36) kaybediyoruz ama edebiyat çevrelerinde tesiri oldukça büyük. Sizce şairin etki alanının bu kadar geniş ve güçlü olmasının, bu kadar derin izler bırakmasının nedenleri neler?
Kaygısız, doğrudan hayata atıf yapması. Orhan Veli hayatı ve sanatıyla veriyor aslında bu sorunun yanıtını. Bugün kime sorsanız mutlaka şiirlerinden en az bir tanesini bilir. Herkese hitap eden, herkesi yakalayan şiirlerin şairidir Orhan Veli. Hayatı şiire konu eder, fakat bunu kendine has şekilde yapar. Naif ve çok güçlü şekilde…
Füruzan Yolyapan ile kitap çıktıktan sonra bir araya gelebildiniz mi? Tepkisi nasıl oldu?
Evet. Kitap yayımlandıktan sonra kendisine götürdüm. Çok duygulandığını söyledi ve tebrik etti. “Bu bir biyografi de olsa benim için çok güzel bir anı” dedi. Füruzan Hanım gibi bir çınarla sohbet edebilmek bile büyük şans…
ECELİN BAHANESİ SARTRE’IN TİYATRO ÇEVİRİSİ
Kitapta, Orhan Veli’nin tiyatroya olan merakı ve sahneye çıktığı da yer alıyor. Şairin birçok hayranı sahneye çıktığını bilmez oysa. Nasıl bir bağlılığı var tiyatroya?
Ben de bu konuya dair detayları Füruzan Hanım’dan öğrendim. Orhan Veli her şeyden önce çok iyi bir entelektüel. Sanatın hemen her alanıyla ilgileniyor. Tiyatroya ise özel ilgisi var. Beykoz’daki evlerinin bahçesinde yazın mahalleliden dekor temin edip sahne kurar, Moliere oynarlarmış. Bu sevgi ileride tiyatro çevirilerine kadar uzanıyor. Bugün dahi bazı oyunların çevirisi Orhan Veli’ye aittir. Ölümünden birkaç gün önce, çukura düşüp yaralandığı Ankara’ya da bir tiyatro metnini almak üzere gider. Bu metin Sartre’ın 1946 tarihli Saygılı Yosma adlı oyunudur. Şehir Tiyatroları sahnelemek üzere Orhan Veli’den bu oyunun çevirisini istemiş.
