Tarihler 11 Eylül 2001’i gösterirken, ABD’de düzenlenen dünyanın en büyük vahşetlerinden biri, ajanslar tarafından son dakika duyuruldu. İkiz kulelere uçaklarla saldırılar yapılmış, binlerce kişi yaralanmış ve hayatını kaybetmişti. Peki 11 Eylül’de ne oldu ve saldırıları kim yaptı? İşte detaylar…
Aradan geçen yıllara nazaran acılarını hâlâ yaşayan binlerce Amerikalı, 11 Eylül’de ikiz kulelere yönelik düzenlenen saldırılarda ölenleri hasretle yâd ediyor. Peki 11 Eylül’de ne oldu? Saldırıları km yaptı ve kaç kişi öldü? Tüm bu bilgiler karar.com’da…
SALDIRILARDA KAÇ KİŞİ ÖLDÜ?
Uçaklarla gerçekleştirilen 11 Eylül Saldırılarında 2 bin 977 kişi hayatını kaybederken, 6 binden fazla insan yaralandı. Öte yandan uçakları kaçıran 19 hava korsanı da öldü. Dünyada güvenlik politikaları ve diplomasi alanında birçok değişikliği de beraberinde getiren 11 Eylül saldırıları, birçok kişi tarafından ‘dünyanın değiştiği gün’ olarak adlandırılıyor.
ABD ekonomisi ise o dönem 120 milyar doların üzerinde zarara uğrarken, New York’un altyapısında meydana gelen zararın 60 milyar dolardan fazla olduğu açıklandı.
11 EYLÜL’DE NE OLDU?
Saldırıların yıldönümünde Twitter’da açılan #11Eylül hashtagine binlerce tweet atılırken, 11 Eylül 2001 yılında ABD'de düzenlenen saldırılarda ölenler unutulmadı. New York ve Washington’da hava korsanları tarafından kaçırılan yolcu uçakları, ikiz kuleler olarak adlandırılan binalara daldı.
İLK UÇAK DÜNYA TİCARET MERKEZİ’NİN KUZEY KULESİNE ÇARPTI
Yanlarındaki maket bıçağıyla kokpite giren korsanlar, kontrolü ele aldı. Boston-Los Angeles uçuşunu gerçekleştiren American Airlines'ın 11 numaralı seferini yapan ve saldırıların yapıldığı bu ilk uçak, kalkıştan kısa bir zaman sonra rotasını New York'a çevirerek kentin güneyindeki Dünya Ticaret Merkezi'nin kuzey kulesine çarptı.
İKİNCİ UÇAK 17 DAKİKA SONRA KULEYE ÇARPTI
İkinci uçak ise yine Boston'dan kalkıp Los Angeles'e giden United Airlines'ın 175 numaralı sefer sayılı uçuşuydu. Bu uçak ise ilkinden 17 dakika sonra Dünya Ticaret Merkezi'nin güney kulesine çarptı. Uçakların çarpmasının arkasından kulelerde yangın çıkarken, hemen hemen iki saat sonra her iki kule de geride 1,8 milyon ton enkaz bıraktıktan sonra yıkıldı.
3. UÇAK DA PENTAGON’UN BATI TARAFINA GİRDİ
İkinci uçağın da kuleye çarpmasıyla kısa bir zaman sonra konuşan dönemin ABD Başkanı George W. Bush, olayın ‘terör saldırısı’ olduğunu açıkladı. Bu açıklamadan kısa bir süre sonra American Airlines'ın Washington-Los Angeles seferini yapan 77 sefer sayılı yolcu uçağı Pentagon’un batı tarafına giriş yaptı.
4. ÇAK DA PENNSLVANİA’DA BOŞ BİR ARAZİYE DÜŞTÜ
Kaçırılan dördüncü uçak da San Francisco'ya gitmek üzere New Jersey'den kalkan United Airlines'ın 93 sefer sayılı uçuşuydu. Bu uçak kalkıştan kıza bir zaman sonra Pennsylvania’da boş bir araziye düştü.
Diğer 3 uçağın gerçekleştirdiği saldırılarla ilgili bilgisi olan yolcuların, saldırganı durdurmaya çalıştığı esnada çıkan arbede sebebiyle düştüğü iddia edildi. Fakat uçağın diğer saldırıların ardından ABD Hava Kuvvetleri'ne ait jetler tarafından vurularak düşürüldüğü de öne sürüldü.
11 Eylül saldırılarını planladıkları iddiasıyla uzun süredir Guantanomo'daki cezaevinde tutsak bulunan ve ABD'de yargılanan Remzi bin el-Şibh ve Halid Şeyh Muhammed verdikleri ifadede, son uçağın hedefinin ABD Kongre binasını olduğunu açıklamıştı.
DÜNYADAN GELEN TEPKİLER
Irak dışında, Amerika Birleşik Devletleri'nin diplomatik ilişkisi bulunmayan ülkeler bile saldırıların ardından ABD'ye destek açıklamasında bulundu. Irak'tan yapılan açıklamada, "Amerikan kovboyları, insanlığa karşı işledikleri suçların meyvesini topluyor" denildi. Afganistan, Filistin Yönetimi ve İran da saldırıların arkasından dayanışma mesajı paylaştı. NATO Şartı'nın bir üyeye yapılan bir saldırının tüm üyelere yapılmış olacağını belirten 5'inci maddesi ilk kez yürürlüğe konuldu. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), saldırıları kınadı ve "terörle mücadele konusunda" her türlü askeri adımı atmaya hazır olduğunu duyurdu.
DİĞER GELİŞMELER İÇİN TIKLAYIN
ABD'NİN TUTUMU
Saldırıların arkasından Amerika Birleşik Devletleri'nde iç ve dış politikada bir dizi önemli değişiklikler yapıldı. İlk olarak ABD tarihinde ilk defa ülkenin hava sahası kapatıldı ve saldırılar esnasında havada olan hemen hemen 500 uçuş kalkış noktasına geri döndürüldü veya başka ülkelere yönlendirildi.
Saldırıların arkasından ilan edilen olağanüstü hal, halen yürürlükte. İç Güvenlik Bakanlığı kuruldu, kısa ismi PATRIOT olan bir yasa çıkarılarak, "terörle mücadele" konusunda atılacak adımlar detaylandırıldı ve Ulusal Güvenlik Kurumu'nun (NSA) yetkileri genişletildi.
Guantanamo adasında "yasa dışı düşman savaşçılar" adı verilen kişilerin tutulduğu bir hapishane kuruldu. Hem burada hem de daha sonra CIA'in dünyanın farklı yerlerinde El Kaide bağlantılı olduğu iddia edilen kişilere işkenceli sorgular yapıldığı ortaya çıktı.
AFGANİSTAN İŞGAL EDİLDİ
ABD, 11 Eylül saldırılarının ardından Afganistan'a girdi. Bush yönetimi, Taliban'ın El-Kaide Lideri Usame Bin Ladin'in iade edilmesini kabul etmemesinin ardından Afganistan'ı işgal ederek Taliban'ı devirdi ve ülkede iktidara Batı'ya daha yakın duran Hamid Karzai geçti. ABD'nin Afganistan'ı işgalinden beri de bu ülkede 50 binin üzerinde sivil ve 2 bin 400 civarında ABD askeri öldü.
IRAK DA İŞGAL EDİLDİ
Afganistan'ın işgalinin ardından 20 Mart 2003'te Irak'ta kimyasal silah bulunduğunu iddia eden Bush yönetimi, 'önleyici savaş'' (preventive war) isminde BMGK kararı olmaksızın Irak'ı işgal etti ve Saddam Hüseyin'i devirerek idam etti. ABD'nin işgalinin ardından ülkede çıkan mezhep savaşlarında yüz binlerce kişi hayatını kaybetti. Ülkede 2005'te Kürtlere "Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi" ismindeki yönetim şekli tanındı. Irak, ABD işgalinin ardından Orta Doğu'da en karmaşık sorunlara sahip ülkelerden biri haline geldi. Sivil kayıpları ve milyarlarca dolara mal olan Irak işgali aynı anda terör örgütü DEAŞ'ın ortaya çıkmasına zemin hazırladı.
